Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν συμμετείχε στις συνομιλίες, οι οποίες διεξήχθησαν στο πλαίσιο της εντεινόμενης ρητορικής για τα πυρηνικά της Ρωσίας και των οπισθοδρομήσεων του ρωσικού στρατού στο πεδίο της μάχης.
Αλλά το γεγονός ότι ανώτεροι Ρώσοι στρατιωτικοί ηγέτες είχαν μια τέτοια συζήτηση αύξησε τους φόβους τη κυβέρνησης Μπάιντεν, λένε οι New York Times, επειδή έδειξε πόσο απογοητευμένοι ήταν οι Ρώσοι στρατηγοί για τις επιτόπιες αποτυχίες τους. «Η διεξαγωγή μιας τέτοιας συζήτησης υποδηλώνει ότι οι απειλές του κ. Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων μπορεί να μην είναι απλώς λόγια», λέει η αμερικανική εφημερίδα.
Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι δεν έχουν στοιχεία για το ότι οι Ρώσοι μεταφέρουν πυρηνικά όπλα στη θέση τους ή για το ότι έχουν λάβει άλλα μέτρα για να προετοιμαστούν για ένα πυρηνικό χτύπημα.
Οι πληροφορίες σχετικά με τις συνομιλίες κυκλοφόρησαν εντός της αμερικανικής κυβέρνησης στα μέσα Οκτωβρίου. Ο Γουίλιαμ Τζ. Μπερνς, ο διευθυντής της CIA, έχει πει προηγουμένως ότι η «απελπισία » του Πούτιν να πετύχει μια νίκη στην Ουκρανία και οι οπισθοδρομήσεις του ρωσικού στρατού στον πόλεμο θα μπορούσαν να οδηγήσουν τη Ρωσία στη χρήση πυρηνικών. Ο Τζον Φ. Κίρμπι, στέλεχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, αρνήθηκε να σχολιάσει «τις λεπτομέρειες αυτών των συνομιλιών».
«Είμαστε ξεκάθαροι από την αρχή ότι τα σχόλια της Ρωσίας σχετικά με την πιθανή χρήση πυρηνικών όπλων είναι βαθιά ανησυχητικά και τα λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη», είπε ο Κίρμπι. «Συνεχίζουμε να το παρακολουθούμε όσο καλύτερα μπορούμε την κατάσταση και δεν βλέπουμε ενδείξεις ότι η Ρωσία προετοιμάζεται για τέτοια χρήση».
Τι είδους πυρηνικά θα χρησιμοποιούσε ο Πούτιν;
Το Πεντάγωνο εκτιμά ότι η Ρωσία έχει ένα απόθεμα έως και 2.000 τακτικών πυρηνικών όπλων, τα οποία έχουν σχεδιαστεί για χρήση σε πεδία μάχης. Τα τακτικά πυρηνικά όπλα έχουν χαμηλότερες αποδόσεις και προορίζονται να χρησιμοποιηθούν σε μικρότερες βεληνεκές από τις κεφαλές που προσαρτώνται σε διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους.
Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι η χρήση πυρηνικού όπλου —για πρώτη φορά σε περισσότερα από 75 χρόνια— θα άλλαζε θεμελιωδώς τη μορφή του πολέμου. Αν και η καταστροφή που θα μπορούσαν να φέρουν εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους του όπλου και των ανέμων, ακόμη και μια μικρή πυρηνική έκρηξη θα μπορούσε να προκαλέσει χιλιάδες θανάτους και να καταστήσει μέρη της Ουκρανίας ακατοίκητα.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος Πούτιν είναι αυτός που έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα να αποφασίσει αν θα χρησιμοποιηθούν πυρηνικά, ανεξάρτητα από τις απόψεις των στρατηγών του.
Ενώ ο κίνδυνος περαιτέρω κλιμάκωσης παραμένει ανησυχητικά υψηλός, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν και σύμμαχοι των ΗΠΑ λένε επίσης ότι οι τηλεφωνικές συνομιλίες μεταξύ δυτικών και Ρώσων ομολόγων στα τέλη του περασμένου μήνα βοήθησαν να μετριαστούν ορισμένες από τις πυρηνικές εντάσεις. Μια ομιλία του Πούτιν την περασμένη Πέμπτη, στην οποία αρνήθηκε ότι η Μόσχα προετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο στην Ουκρανία, μετρίασε περαιτέρω τις εντάσεις, σύμφωνα με ορισμένους αξιωματούχους.
«Δεν βλέπουμε καμία ανάγκη για κάτι τέτοιο», είπε ο Πούτιν στην ομιλία του. «Δεν έχει νόημα αυτό, ούτε πολιτικό, ούτε στρατιωτικό».
Από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο και υπέστη σημαντικές απώλειες, ο ίδιος ο Πούτιν είχε πυροδοτήσει τους φόβους ότι μπορεί να καταφύγει σε ένα πυρηνικό όπλο.
Πώς θα «απαντούσαν» οι ΗΠΑ;
Στην Ουάσιγκτον, αξιωματούχοι της κυβέρνησης λένε ότι εξακολουθούν να μην πιστεύουν ότι ο Πούτιν έχει σχέδια να χρησιμοποιήσει ένα τακτικό πυρηνικό όπλο ή ακόμα και μια βρώμικη βόμβα.
«Δεν είδαμε τίποτα που να δείχνει ότι ο Πούτιν πήρε την απόφαση να χρησιμοποιήσει μια βρώμικη βόμβα», είπε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν σε δημοσιογράφους στο Πεντάγωνο την περασμένη Πέμπτη. Είπε ότι ακόμη και η συζήτηση για τη χρήση πυρηνικών όπλων ήταν «επικίνδυνη».
Ωστόσο, προσέθεσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση «ανησυχεί σίγουρα για μια κλιμάκωση», όπως ήταν από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος.
«Θα ήταν η πρώτη φορά που θα χρησιμοποιείτο πυρηνικό όπλο εδώ και 70 χρόνια», είπε. «Εάν συνέβαινε αυτό, ήμασταν ξεκάθαροι από την αρχή ότι θα υπήρχε μια πολύ σκληρή απάντηση από τη διεθνή κοινότητα».
Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν έχουν επανειλημμένα αρνηθεί να περιγράψουν δημόσια ποια θα ήταν αυτή η απάντηση, αλλά ο πρόεδρος έχει δηλώσει ότι δεν σχεδιάζει να αντεπιτεθεί με αμερικανικό πυρηνικό μηχανισμό.
«Εγώ είμαι ο αρμόδιος για να συμβουλεύσει τον Αμερικανό πρόεδρο γύρω από το τι θα έπρεπε να κάνουμε και πώς θα έπρεπε να το κάνουμε, και έτσι θα βεβαιωνόμουν ότι θα είχαμε πραγματικά αποτελεσματικές επιλογές στη διάθεσή μας», είπε ο κ. Όστιν, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ποιες οι πιθανότητες να συμβεί;
Για τον Πούτιν, η χρήση ενός τακτικού πυρηνικού όπλου μικρότερης απόδοσης στην Ουκρανία παρουσιάζει περισσότερες επιπλοκές από το να διατάξει την εκτόξευση ενός στρατηγικού όπλου, όπως οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι. Η μετακίνηση ενός τακτικού πυρηνικού όπλου δεν είναι απλώς θέμα του να δώσεις μια εντολή και να έχεις δύο άτομα να «πάρουν τα κλειδιά». Ρώσοι διοικητές θα έπρεπε να ενημερωθούν εγκαίρως, ώστε να είναι έτοιμοι να πραγματοποιήσουν την μεταφορά με ασφάλεια, μετριάζοντας οποιονδήποτε κίνδυνο για το ρωσικό στρατιωτικό προσωπικό στην περιοχή της έκρηξης.
«Εάν υπήρχε διαταγή από το Κρεμλίνο, δεν θα μπορούσε να εκτελεστεί εύκολα και ως διά μαγείας», είπε σε συνέντευξή του την περασμένη εβδομάδα ο Πίτερ Μπ. Ζουάκ, απόστρατος στρατηγός του αμερικανικού στρατού και Αμερικανός αμυντικός ακόλουθος στη Μόσχα από το 2012 έως το 2014.
Από την αρχή του πολέμου, οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών αναζητούσαν ενδείξεις ότι Πούτιν λαμβάνει προπαρασκευαστικά μέτρα για τη χρήση πυρηνικού όπλου, όπως οι αδήλωτες πυρηνικές ασκήσεις ή στρατηγικές δυνάμεις που τίθενται σε επιφυλακή.
Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα συστήματα προειδοποίησης για τον εντοπισμό τέτοιων βημάτων ήταν ατελή και ότι δεν υπήρχε καμία εγγύηση ότι αξιωματούχοι του στρατού ή των υπηρεσιών πληροφοριών θα μπορούσαν να προειδοποιήσουν εγκαίρως τον Λευκό Οίκο σχετικά. Αυτός είναι ένας λόγος που οι πληροφορίες σχετικά με τις ρωσικές συζητήσεις αντιμετωπίστηκαν με τέτοιο ενδιαφέρον.
Με τις συζητήσεις υψηλού επιπέδου για τα πυρηνικά, ο ρωσικός στρατός σταθμίζει το τι θα μπορούσε να οδηγήσει τη Μόσχα στη χρήση ενός τακτικού όπλου. Και οποιεσδήποτε πρόσθετες έντονες συζητήσεις μεταξύ ανώτερων ηγετών σχετικά με τη χρήση πυρηνικού όπλου είναι κάτι για το οποίο οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ανησυχήσει βαθιά – ειδικά εάν ο ρωσικός στρατός στη νότια Ουκρανία καταρρεύσει.
Οι εντάσεις σχετικά με τη χρήση πυρηνικών όπλων αυξάνονται σταθερά μετά την επιτυχημένη αντεπίθεση της Ουκρανίας στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Έκτοτε, ο Πούτιν έχει λάβει μέτρα για την κλιμάκωση της σύγκρουσης — διατάζοντας μερική επιστράτευση, προσάρτηση εδαφών, εμπλοκή πιο άμεσα στον πολεμικό σχεδιασμό και υπονόμευση του ηλεκτρικού δικτύου της Ουκρανίας με πυραύλους κρουζ και Ιρανικά drones.
Αυτά τα βήματα δεν έχουν αλλάξει την τύχη της Ρωσίας και οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν να σημειώνουν πρόοδο σε μέτωπα στα βορειοανατολικά και τα νότια.
Ωστόσο, ορισμένες από αυτές τις κινήσεις κλιμάκωσης, όπως η εισαγωγή περισσότερων στρατευμάτων στην Ουκρανία, θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στο πεδίο της μάχης στις αρχές του επόμενου έτους.
Οι αξιωματούχοι αναμένουν ότι οι έντονες μάχες θα συνεχιστούν τον επόμενο μήνα, αλλά οι πιο λασπώδεις συνθήκες και ο ψυχρότερος καιρός τις επόμενες εβδομάδες θα μπορούσαν να καταστήσουν μια παύση των πολεμικών εργασιών στις αρχές του επόμενου έτους αναγκαία.
Ειδήσεις σήμερα
Συντάξεις: Τα μυστικά και οι ευκαιρίες για όσους βγουν στη σύνταξη το 2023 [πίνακας]
Βιαστής με τατουάζ: Τον πρόδωσε το κινητό, ομολόγησε το βιασμό