Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Ασφαλώς πέραν των διαφόρων ομοιοτήτων στον τρόπο δράσης υπάρχουν και διαφορές, αλλά δεν είναι τυχαίο ότι παρά τα προβλήματα και τις διαφορετικές θέσεις σε Υπερκαυκασία, ισλαμικό εξτρεμισμό, Ουκρανία κ.λπ. συγκλίνουν σε πολύ σημαντικό βαθμό, κάτι που -τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια- είναι εμφανές σε Βόρεια Συρία, Λιβύη, αρμενοαζερική διένεξη κ.λπ.

Πρώτο: Ενώ σε πολλές περιφερειακές και υποπεριφερειακές αντιπαραθέσεις τα συμφέροντά τους είναι αντίθετα και υποστηρίζουν διαφορετικές οργανώσεις, ομάδες, κινήματα τα τελευταία χρόνια έχουν καταφέρει να συγκλίνουν σε κάποιας μορφής στρατιωτικοτοπική συνύπαρξη.

Στη Συρία η Μόσχα διέσωσε το καθεστώς Ασαντ και από το 2015-2016 το υποστηρίζει στην προσπάθεια ανακατάληψης εδαφών. Η Αγκυρα από την αρχή υποστήριζε αντι-ασαντικές οργανώσεις, ισλαμιστές κ.λπ.

Η Ρωσία επέτρεψε στην Τουρκία να καταλάβει με την επιχείρηση «Κλαδί ελιάς» το 2018 το καντόνι του Αφρίν αφήνοντας ανενόχλητη την τουρκική αεροπορία. Ανατολικά και δυτικά του Ευφράτη σε επιμέρους τομείς, π.χ. στο ισλαμοκεντρικό Ιντλίμπ, αλλά και ανατολικά του ποταμού από το Ταλ Αμπιάντ μέχρι το Ρας ε Λέιν, συνυπάρχουν ρωσικές αστυνομικο-στρατιωτικές ομάδες με Τούρκους στρατοχωροφύλακες.

Στο Ιντλίμπ ο αυτοκινητόδρομος Μ4 που είναι κεντρικός άξονας από τη Δυτική Συρία μέχρι τα σύνορα με Ιράκ και Ιράν περιπολείται και ελέγχεται από κοινές δυνάμεις παρά τα επιμέρους ανεξέλεγκτα μέτωπα, τις ενδο-ανταρτικές διαφορές στο Ιντλίμπ κ.λπ.

Δεύτερο: Και οι δύο χώρες έχουν εμπειρίες από σκληρά ανθεκτικά και μαχητικά αντάρτικα στο εσωτερικό τους.

Οι μεν Ρώσοι στον Βόρειο Καύκασο διαχρονικά αντιμετωπίζοντας τους Τσετσένους-Ινγκουσέτιους-Νταγκεστανούς κ.ά. οι δε Τούρκοι -ειδικά από το 1984- τους Κούρδους μαχητές. Οι δύο χώρες έχουν ανταλλάξει εμπειρίες από πολέμους χαμηλής έντασης και ειδικά σε ορεινούς όγκους.

Τρίτο: Εχουν πραγματοποιήσει εισβολές σε γειτονικά κράτη, δεν κατάφεραν να επιλύσουν τα προβλήματά τους, διατηρούν στρατιωτική παρουσία εκεί και στο τέλος οι περιοχές που κατέλαβαν παραμένουν frozen conflicts/παγωμένες διενέξεις.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα από το 2008 η Ρωσία στη Γεωργία με τις περιοχές της Αμπχαζίας και Νότιας Οσσετίας να έχουν αποσχιστεί και το 2014-2015 οι περιοχές Ντόνετσκ και Λούκανσκ του Ντομπάς στην Ανατολική Ουκρανία (συν την Κριμαία) όπου η κατάσταση είναι έκρυθμη, ασταθής, οργιάζει η διαφθορά και κάποια διεθνής λύση δεν φαίνεται στο προσκήνιο.

Μια άλλη περίπτωση είναι η Υπερδνειστερία στη Μολδαβία που τελεί υπό απόσχιση και ελέγχεται από ρωσόφιλους πολιτικούς στο Τιρασπόλ και τις εναπομείνασες δυνάμεις της 14ης Ρωσικής Στρατιάς. Το ίδιο η Τουρκία σε περιοχές του Ιρακινού Κουρδιστάν αλλά κυρίως στη Βόρεια Συρία όπου πλέον αυτές οι κουρδικές περιοχές κυπροποιούνται αφού είναι απίθανο να επιστρέψουν στην προτέρα κατάσταση.

Τέταρτο: Και οι δύο χώρες επιδιώκουν να αποκτήσουν βάσεις για να υποστηρίξουν και ισχυροποιήσουν τα συμφέροντά τους διεθνώς.

Η Τουρκία σε Λιβύη, Κατάρ, Σομαλία και προσεχώς Σουδάν, Νίγηρα, Αλβανία και Αζερμπαϊτζάν ενώ η Ρωσία σε Συρία, και Ανατολική Λιβύη. Επίσης εκμεταλλεύονται ειρηνευτικές επιχειρήσεις και μονιμοποιούν βάσεις όπως η Τουρκία στην Καμπούλ στο Αφγανιστάν (ανέπτυξε ταξιαρχία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ) και η Ρωσία σε αντίστοιχες αποστολές σε Τατζικιστάν-Κιργιζία κ.α.

Πέμπτο: Και τα δύο κράτη χρησιμοποιούν φιλικές προς αυτές και εντολοδοχικές-υποτακτικές ανταρτικές ομάδες στην πρώτη γραμμή των πολεμικών συγκρούσεων, αποφεύγοντας την άμεση εμπλοκή δικού τους τακτικού στρατού.

Και οι δύο χρησιμοποιούν μισθοφόρους με τη Μόσχα να στέλνει σε Ουκρανία, Συρία και Λιβύη τη WAGNER ενώ οι Τούρκοι την ισλαμική μισθοφορική οργάνωση SADAT αλλά και διάφορες παρεμφερείς επιλογές. Η Αγκυρα στη Λιβύη έστειλε ισλαμικές ταξιαρχίες από τη Συρία σε υποστήριξη της GNA του Σάρατζ ενώ η Μόσχα τους φιλο-ασαντικούς ισλαμιστές αντάρτες Σαμπίχα στον Χάφταρ στην Ανατολική Λιβύη.

Εκτο: Αν και η Τουρκία είναι κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ στη Μαύρη Θάλασσα διατηρεί σε ασκήσεις της συμμαχίας ως και στα θέματα Ουκρανίας σχετικά χαμηλό προφίλ (π.χ. δεν πρωτοστάτησε στην κρίση του στενού του Κερτς στην Αζοφική το 2019) ενώ δεν συμμετέχει σε προωθημένες ναυτικές και άλλες διακλαδικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ στη Βαλτική και κοντά στον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ.

Εβδομο: Λόγω του μουσουλμανικού στοιχείου η Αγκυρα υποστηρίζει τους Τατάρους της Κριμαίας αλλά δεν υψώνει πολύ τη φωνή της. Από την άλλη πλευρά για τους μουσουλμάνους Ουιγούρους του Ξινιάνγκ στη Δυτική Κίνα και τους Ροχίνγιας στη Μιανμάρ η ρωσική θέση είναι συγκρατημένη και προσεκτική.

Ογδοο: Παρά την παρυσία 50 τακτικών πυρηνικών όπλων στη βάση του Ιντσιρλίκ (αμερικανικών) η Ρωσία μεταψυχροπολεμικά δεν έχει βάλει αυτό το θέμα ως βέλος στη φαρέτρα της. Το ίδιο και η Αγκυρα αναφορικά με τα δεκάδες τακτικά πυρηνικά όπλα στον Βόρειο Καύκασο (π.χ. στο Βλαντικαφκάς στη Βόρεια Οσετία).

Ενατο: Και οι δύο χώρες για πολλά χρόνια διατηρούν στους ανώτατους βαθμούς των αρχηγών των κλάδων και συνολικά των ενόπλων δυνάμεων και υφυπουργών/υπουργών Αμυνας άτομα με πολυετή εμπειρία, όπως είναι ο αρχηγός των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και α’ υφυπουργός Αμυνας Βαλέρι Γκεράσιμοφ και η Τουρκία επί 11 χρόνια σε ανώτατους βαθμούς έχει διατηρήσει και προώθησε ως υπουργό Αμυνας τον Χουλουσί Ακάρ.

Δέκατο: Η Τουρκία αντιγράφει τη Μόσχα και το Πεκίνο σε ασύμμετρες/μη γραμμικές και υβριδικές επιχειρήσεις (τέταρτης προς πέμπτης γενιάς πολέμους).

Ενδέκατο: Τέλος η Τουρκία απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο έχει αντιγράψει προκλητικές-πονηρές-υβριδικές ενέργειες του Πεκίνου στα νησιωτικά συμπλέγματα της Νότιας Σινικής Θάλασσας αλλά και απέναντι στην Ιαπωνία για τα νησιά Σενκάκου. Οι κινήσεις του Πεκίνου  έχουν μελετηθεί πολύ από γνωστούς ναυάρχους της Τουρκίας και εφαρμόζονται απέναντι σε νησιά μας, όπως στο σύμπλεγμα Καστελλόριζου. Κινεζικές υβριδικές και όχι μόνο επιλογές που απαιτούν τη δέουσα προσοχή.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr