Δείτε live από την Βουλή
Η διαδικασία για την πρόταση μομφής
Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, η κατάθεση πρότασης δυσπιστίας επιφέρει διακοπή των εργασιών της και έναρξη τριήμερης διαδικασίας συζήτησης επί της πρότασης αυτής. Η διαδικασία αρχίζει με ομιλίες δύο εκ των βουλευτών, που την υπογράφουν, και ακολουθούν κύκλοι 15-16 ομιλητών, με εναλλαγή συμπολιτευόμενων και αντιπολιτευόμενων βουλευτών, κατ’ αναλογία της δύναμης των κομμάτων.
Στη συζήτηση μπορούν να μετέχουν οι πρόεδροι των κοινοβουλευτικών ομάδων, οι υπουργοί, και οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι. Το ενδιαφέρον κορυφώνεται την τελευταία ημέρα της συζήτησης της πρότασης δυσπιστίας, με τις κεντρικές ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, κατ’ αντίστροφη σειρά.
Η συζήτηση κλείνει με ονομαστική ψηφοφορία. Σημειώνεται ότι μία πρόταση δυσπιστίας γίνεται δεκτή, μόνο αν εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. 6. Πρόταση δυσπιστίας δεν μπoρεί να υπoβληθεί πριν περάσει εξάμηνo από την απόρριψη προηγούμενης όμοιας πρότασης, εκτός αν υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.
Τι είναι όμως η «πρόταση μομφής» ή «πρόταση δυσπιστίας»;
Υπό τον όρο «πρόταση μομφής» ή «πρόταση δυσπιστίας» αναφέρεται η πρόταση που καταθέτει κόμμα της αντιπολίτευσης στη Βουλή των Ελλήνων, με σκοπό το Σώμα να άρει την εμπιστοσύνη του από την κυβέρνηση ή από μέλος της.
Το καθεστώς που διέπει τη διαδικασία της πρότασης μομφής περιγράφεται πρωτίστως στο άρθρο 84 του Συντάγματος και με πιο αναλυτικό τρόπο στο άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής. Βάσει του άρθρου 84, η πρόταση δυσπιστίας κατατίθεται, εφόσον φέρει την υπογραφή του 1/6 του όλου αριθμού των βουλευτών (δηλαδή από 50 βουλευτές) και πρέπει να περιλαμβάνει με σαφήνεια τα θέματα, για τα οποία οι βουλευτές αίρουν την εμπιστοσύνη τους από την κυβέρνηση εν συνόλω ή από κάποιο μέλος της.
Οι βουλευτές καταθέτουν την πρόταση μομφής προς τον Πρόεδρο της Βουλής κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας συνεδρίασης του Σώματος. Σε περίπτωση που η πρόταση υπογράφεται, όπως προαναφέρθηκε, από τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό βουλευτών, τότε η Βουλή διακόπτει τις εργασίες της για δύο ημέρες, εκτός κι αν η κυβέρνηση ζητήσει να ξεκινήσει αμέσως η συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας.
Σε ό,τι αφορά τα χρονικά περιθώρια, ο Κανονισμός της Βουλής επισημαίνει πως η συζήτηση στην Ολομέλεια ολοκληρώνεται το αργότερο τη δωδεκάτη νυκτερινή της τρίτης ημέρας από την έναρξή της με ονομαστική ψηφοφορία. Σύμφωνα, πάντα με το άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής, η συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας ξεκινά με την ομιλία δύο τουλάχιστον βουλευτών από εκείνους που την υπέγραψαν.
Παράλληλα, μέχρι το τέλος της ομιλίας των δύο βουλευτών, συντάσσεται ο πλήρης κατάλογος των ομιλητών που θα τοποθετηθούν ενώπιον της Ολομέλειας. Προκειμένου να γίνει δεκτή η πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης εν συνόλω ή κατά κάποιου μέλους, θα πρέπει να έχει υπερψηφιστεί από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών (151 βουλευτές).
Υπογραμμίζεται, τέλος, ότι δεν μπορεί να υποβληθεί εκ νέου πρόταση μομφής, εάν δεν έχει συμπληρωθεί χρόνος έξι μηνών, από την απόρριψη προηγούμενης όμοιας πρότασης, εκτός αν υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.