Για να το επιτύχει αυτό, η Τζόρτζια Μελόνι θα χρειαστεί μεγάλη κοινοβουλευτική αλλά και κοινωνική υποστήριξη – ακόμη και από ομάδες που μπορούν να επηρεάσουν τους ψηφοφόρους, όπως η κίνηση «Io Cambio» («Εγώ Αλλάζω»), που συγκροτήθηκε πρόσφατα από οικονομικούς παράγοντες -βιομηχάνους, ισχυρούς επιχειρηματίες-, οι οποίοι δηλώνουν «κοινωνικά ανήσυχοι» για την πολιτική αστάθεια των τελευταίων δεκαετιών στην Ιταλία.
Διαφωνίες
Η Μελόνι υποστηρίζει πως το ισχύον Σύνταγμα που γράφτηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, βάσει των δημοκρατικών αρχών, οδηγεί σε ασταθείς κυβερνήσεις. Οι πολιτικοί της αντίπαλοι την κατηγορούν πως βγάζει από το συρτάρι τον νόμο Ατσέρμπο του Μουσολίνι (που προέβλεπε ότι το κόμμα που θα ερχόταν πρώτο θα έπαιρνε τα δύο τρίτα των εδρών στο Κοινοβούλιο). Οπως τονίζουν, η Μελόνι επιχειρεί να αποδυναμώσει το Κοινοβούλιο και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, παρέχοντας υπερεξουσίες στον/στην πρωθυπουργό, καθώς το πρώτο κόμμα θα εξασφαλίζει αυτοδυναμία ακόμη και με μόλις 25% των ψήφων (περίπου το ποσοστό των «Αδελφών της Ιταλίας»).
Το λεγόμενο «premierato» (η άμεση εκλογή πρωθυπουργού) θα δώσει τέλος στις αλλαγές κυβερνήσεων, τονίζει η πλευρά Μελόνι, που υπενθυμίζει πως 68 κυβερνήσεις εξελέγησαν από το 1946, οι περισσότερες των οποίων δεν διήρκεσαν ούτε έναν χρόνο.
Αν ισχύσουν οι προτεινόμενες αλλαγές, η εξουσία του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας θα συρρικνωθεί. Ο πρόεδρος στην Ιταλία έχει παρεμβατικό ρόλο σε εποχές κρίσης, μπορεί να εμποδίσει με βέτο τον διορισμό υπουργών ή να απορρίψει έναν νόμο. Το 2021, στην πανδημία Covid-19, ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα παρενέβη και προώθησε στην πρωθυπουργία τον πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. Το 2011, στη διάρκεια της ευρωκρίσης, ο πρόεδρος Τζόρτζιο Ναπολιτάνο οδήγησε με τις ενέργειές του στην έξοδο τον τότε πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Αντιδράσεις
Η Ελι Σλέιν, αρχηγός του κεντροαριστερού «Δημοκρατικού Κόμματος», χαρακτήρισε το «premierato» ως μια πολύ επικίνδυνη μεταστροφή που θα υπονομεύσει το Κοινοβούλιο. «Στη χώρα μας έχουμε δει τα καταστροφικά αποτελέσματα της ηγεσίας ενός μόνο ανθρώπου», είπε αναφερόμενη στον Μουσολίνι. Η Σλέιν τόνισε ότι δεν νοείται Δημοκρατία με την εξουσία ενός μόνο προσώπου που θα τίθεται στην κρίση των ψηφοφόρων κάθε πέντε χρόνια.
Η Μελόνι έχει, πάντως, λάβει υπ’ όψιν της ότι οι Ιταλοί είναι επιφυλακτικοί σε αλλαγές του Συντάγματος και τις έχουν απορρίψει στο παρελθόν (τόσο το 2006, όταν ο Μπερλουσκόνι πρότεινε τροποποιήσεις, όσο και αυτές του Ρέντσι, το 2016). Γι’ αυτό, η πρωθυπουργός μιλάει για μικρές μετατροπές, που στόχο έχουν την πολιτική σταθερότητα.
Αν και η δεξιά συγκυβέρνηση της Μελόνι διαθέτει την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, οι αλλαγές στο Σύνταγμα πρέπει να εγκριθούν από τα δύο τρίτα των βουλευτών και των γερουσιαστών ή να εγκριθούν από δημοψήφισμα.
Τρεις αλλαγές
Συνοπτικά, τα τρία βασικά σημεία της συνταγματικής αναθεώρησης που προωθεί η Τζόρτζια Μελόνι.
- Η πρόταση της Μελόνι συνδυάζει το προεδρικό και το κοινοβουλευτικό σύστημα.
- Το κείμενο θα τροποποιήσει τρία άρθρα του Συντάγματος: Το άρθρο 88 σχετικά με την εξουσία του αρχηγού του κράτους να διαλύει τα Επιμελητήρια, το άρθρο 92 σχετικά με τον διορισμό του πρωθυπουργού και το άρθρο 94 σχετικά με την πρόταση εμπιστοσύνης και την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης.
- Μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα. Με τη συνταγματική αναθεώρηση, ολόκληρη η Ιταλία θα αντιμετωπίζεται σαν μία ενιαία εκλογική περιφέρεια. Το κόμμα που θα κερδίζει σχετική πλειοψηφία, όσο μικρή κι αν είναι, θα έχει τον πλήρη έλεγχο του Κοινοβουλίου.
Ειδήσεις σήμερα
Γλυπτά του Παρθενώνα: «Πρέπει να «μοιράζονται» με την Ελλάδα» λέει ο δήμαρχος Λονδίνου
Κέιτλιν Κλαρκ: Χαλασμός για την… Τέιλορ Σουίφτ του μπάσκετ – Γιατί την συγκρίνουν με τον Τζόρνταν
Η «ΝΙΚΗ» καταδικάζει την επίθεση στη Δεληκάρη – Παραπέμπει προς διαγραφή την υποψήφιά της
Τουρισμός: Ποιες οι επιπτώσεις στην Ελλάδα από την κρίση στη Μέση Ανατολή
Μύκονος: «Μπαράζ» ελέγχων για αυθαίρετα – Αναλυτικά τα ευρήματα των επιθεωρητών