Γράφουν Γιάννης Παπαδάτος, Αλίκη Κοτζιά

Ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν εξακολουθεί να πιέζει προς μια περισσότερο κυρίαρχη Ευρώπη, η οποία κατά τη γνώμη του θα αποτελέσει και όχημα για την καλύτερη εξυπηρέτηση των γαλλικών συμφερόντων σε παγκόσμιο επίπεδο, η Μαρίν Λεπέν έχει διαφορετική άποψη. Προπαγανδίζει μια περισσότερο εθνικά κυρίαρχη Γαλλία, η οποία θα εγκαταλείψει το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και θα επαναδιαπραγματευτεί βασικές συνθήκες της Ε.Ε. Ως εκ τούτου, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αναμένεται με αγωνία το αποτέλεσμα της κυριακάτικης κάλπης, δεδομένου ότι εκτός από την Ελλάδα, που ποντάρει πολλά στην αμυντική συνεργασία με τη Γαλλία, οι μεγάλες χώρες έχουν τη δική τους ατζέντα.

» ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Υπό διαφορετικές συνθήκες, τα γερμανικά ΜΜΕ θα κάλυπταν τις γαλλικές εκλογές το ίδιο εκτενώς με τις αμερικανικές, αλλά φέτος υπάρχει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Παρά την πρόοδο της Μαρίν Λεπέν, τόσο ο πολιτικός κόσμος όσο και η κοινή γνώμη της Γερμανίας προετοιμάζονται με βεβαιότητα για μια δεύτερη θητεία του Μακρόν.

Δεδομένου ότι δεν υπάρχει πια η Ανγκελα Μέρκελ, η πρόκληση για την τρικομματική κυβέρνηση του Ολαφ Σολτς είναι το πώς θα συνεργαστεί από εδώ και μπρος με τη Γαλλία. Οι Πράσινοι της Αναλένα Μπέρμποκ διαφωνούν με τις θέσεις του Μακρόν για την πυρηνική ενέργεια και ο φιλελεύθερος υπουργός Οικονομικών, Καρλ Λίντνερ, με την αύξηση του δανεισμού στην Ε.Ε. Μένει, εξάλλου, να διευκρινιστεί πώς θα συνδυαστεί το όραμα του Μακρόν για ενίσχυση της αυτόνομης ευρωπαϊκής άμυνας με τον -ατλαντικής επίνευσης- επανεξοπλισμό 100 δισ. ευρώ του Βερολίνου. Πάντως, η αλλαγή δόγματος του Μακρόν, από «στρατηγική αυτονομία» σε «στρατηγική κυριαρχία» της Ε.Ε., θα μπορούσε να φέρει κοντά Παρίσι και Βερολίνο στα καίρια θέματα της οικονομίας, όπως και της ενεργειακής και της υγειονομικής ασφάλειας. Υπό την προϋπόθεση ότι οι κυβερνητικοί εταίροι στο Βερολίνο θα βρουν, επιτέλους, μια κοινή γλώσσα.

» ΙΤΑΛΙΑ

Η στρατηγική συμφωνία που υπέγραψαν Ντράγκι και Μακρόν πέρυσι τον Νοέμβριο στο Κυρηνάλιο άνοιξε νέες προοπτικές για τη διμερή τους συνεργασία, όπως και για τις ευρύτερες προοπτικές του ευρωπαϊκού Νότου. Ωστόσο, ο Ντράγκι δεν μπόρεσε να ακολουθήσει τον διπλωματικό «υπερακτιβισμό» του Γάλλου προέδρου στο Ουκρανικό, παρά τις τακτικές -και ουσιώδεις- τηλεφωνικές συνομιλίες του με τον Πούτιν, κυρίως για ενεργειακά ζητήματα. Οι Ιταλοί έχουν λόγους να φοβούνται ότι ο ιταλογαλλικός άξονας θα ξεθωριάσει πάνω που έκλεισε τον μήνα του μέλιτος, επειδή μετά την έναρξη του πολέμου ο Μακρόν δείχνει μια τάση να συνεννοείται κατά προτεραιότητα με τον Σολτς για τα μεγάλα ζητήματα. Ωστόσο, Ιταλοί αναλυτές καθησυχάζουν πως είναι πρόωρο να θρηνούμε το τέλος της γαλλοϊταλικής προσέγγισης. Οι δύο χώρες έχουν κοινά συμφέροντα σε ό,τι αφορά την οικονομική ανάκαμψη και την αντιμετώπιση των υγειονομικών προκλήσεων, ζητήματα που εξ αντικειμένου τις φέρνουν απέναντι στη Γερμανία. Σε κάθε περίπτωση, Ρώμη και Παρίσι έχουν δύσκολες εξισώσεις να λύσουν τόσο σε στρατιωτικό επίπεδο -όπου η ψυχροπολεμική σκιά του ΝΑΤΟ θα πέσει πάλι στην Ευρώπη- όσο και σε οικονομικό. Πριν από τον πόλεμο ο Μακρόν και ο Ντράγκι ήταν υπέρ της κατευναστικής γραμμής απέναντι στη Ρωσία, αλλά πλέον έχουν συρθεί στο αμερικανικό άρμα της ενεργειακής απεξάρτησης από τη Μόσχα.Μνημειώδης είναι η αποστροφή του Ντράγκι προς τους Ιταλούς: «Θέλετε ειρήνη ή ανοιχτό κλιματιστικό;».

» ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Οι Βρετανοί παρακολουθούν από απόσταση τις γαλλικές εκλογές, καθώς θεωρούν βέβαιη τη νίκη του Μακρόν και το ενδιαφέρον τους είναι στραμμένο στην Ουκρανία. Μολονότι ο Γάλλος πρόεδρος θεωρείται από τους πιο σκληροπυρηνικούς πολέμιους του Brexit, στο Λονδίνο τον προτιμούν από τη Λεπέν – από την άποψη ότι είναι περισσότερο αφοσιωμένος στην ατλαντική ιδέα και, επίσης, πιο προβλέψιμος και αξιόπιστος σε διεθνή ζητήματα. Βρετανοί αναλυτές επισημαίνουν ότι στην Ντάουνινγκ Στριτ και στο Φόρεϊν Οφις επικρατεί «συγκρατημένη αισιοδοξία» για τις γαλλοβρετανικές σχέσεις στη δεύτερη πενταετία Μακρόν.

Παρ’ όλα αυτά, δεν τρέφουν αυταπάτες ότι το ρήγμα της Μάγχης θα γεφυρωθεί. Η υπόθεση της Aukus με το άδειασμα της Γαλλίας από την Αυστραλία τραυμάτισε τις διμερείς σχέσεις. Και ακόμη στους Βρετανούς δεν αρέσει το όραμα της «στρατηγικής αυτονομίας» της Ε.Ε., που υπονομεύει εξ αντικειμένου τον ρόλο του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και τον δικό τους σε ζητήματα ευρωπαϊκής ασφάλειας. Γάλλοι υπουργοί εκφράζουν κατά καιρούς τη δυσαρέσκειά τους για τις θέσεις της Βρετανίας σε διάφορα ζητήματα (Ιρλανδικό, μεταναστευτικό κ.λπ.), με συνέπεια το κλίμα να παραμένει «πολιτισμένα ψυχρό». Και έτσι φαίνεται ότι θα εξακολουθήσει να είναι στη δεύτερη πενταετία του Μακρόν. 

» ΠΟΛΩΝΙΑ

Αλλη μία σχέση που γνωρίζει σκαμπανεβάσματα εξαιτίας του πολέμου. Μέχρι πρόσφατα Γαλλία και Πολωνία βρίσκονταν σε συγκρουσιακή τροχιά, εξαιτίας τόσο της διαφοράς στρατηγικών αντιλήψεων για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί η Ρωσία από την Ε.Ε. όσο και για τα κακοπαθήματα του κράτους δικαίου από την εθνολαϊκιστική εξουσία της Βαρσοβίας.

Τώρα όμως οι Πολωνοί -ακρογωνιαίος λίθος της νατοϊκής και ευρωπαϊκής ασφάλειας- έφτασαν στο σημείο να επιθυμούν διακαώς τη νίκη του Μακρόν από το να έχουν απέναντί τους μια «φιλορωσίδα» και «αντιατλαντίστρια» πρόεδρο της Γαλλίας. Είναι γεγονός ότι οι Πολωνοί ενοχλούνται με τα πολλά πάρε-δώσε του Μακρόν με τον «χασάπη» Πούτιν και τις άοκνες ειρηνευτικές του προσπάθειες, αλλά αυτό είναι κάτι που μπορεί να ξεπεραστεί. Οπως υπογραμμίζουν Πολωνοί αναλυτές, το ιδανικό σενάριο θα ήταν έπειτα από μια νίκη του Μακρόν να κερδίσει τις εκλογές και το κυβερνών κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη» στην Πολωνία. Το επόμενο ιδεώδες βήμα θα ήταν η συγκρότηση μιας κοινής γραμμής Γαλλίας-Γερμανίας-Πολωνίας απέναντι στη Ρωσία, κάτι που, βέβαια, μένει να αποδειχθεί πόσο εφικτό είναι στην πράξη.

Η ατζέντα της Λεπέν για Γαλλία και Ευρώπη

Το πραγματικό πρόσωπο της γαλλικής ακροδεξιάς άρχισε να σχηματίζεται με αδρές γραμμές λίγες μέρες μετά την αναμέτρηση του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών. Το «επιφανειακά ήπιο» προφίλ της Μαρίν Λεπέν διατηρήθηκε με επιτυχία όλο το διάστημα της προεκλογικής εκστρατείας, αλλά εγκαταλείφθηκε πριν από τον κρίσιμο δεύτερο γύρο.

Οι πιστοί οπαδοί της δεν περίμεναν ούτε την κρίσιμη τηλεμαχία ούτε τον σύντομο αλλά σκληρό προεκλογικό αγώνα των 15 ημερών που χωρίζουν τον πρώτο από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας. Οσοι όμως ψήφισαν «αντισυστημικά» ή επέλεξαν τη Λεπέν στην κάλπη του πρώτου γύρου για να εκφράσουν θυμό και δυσαρέσκεια, σίγουρα θα το ξανασκεφθούν σήμερα.

Ζωόφιλη και αστεία

Η Μαρίν Λεπέν, που αναρτά συχνά φωτογραφίες με τις γάτες της στο Instagram και αστεία βίντεο στο TikTok, εμφανίζοντας μια τρυφερή πλευρά της προσωπικότητάς της (όπως φαίνεται από τη μεγάλη ανταπόκριση των ζωόφιλων), παρουσίασε το 2018 τον «Εθνικό Συναγερμό», το αποκλειστικά «δικό της» κόμμα, ελπίζοντας να κόψει τον ομφάλιο λώρο με το «Εθνικό Μέτωπο» του πατέρα της. Η αλλαγή ονόματος και στενών συνεργατών κρίθηκε απαραίτητη για να «ξεπλυθεί» η Λεπέν από τις γνωστές ξενόφοβες, αντιευρωπαϊκές και ακραίες θέσεις του «Εθνικού Μετώπου», που έφθαναν μέχρι την υπεράσπιση της φιλοναζιστικής κυβέρνησης του Βισύ. Ο Εμανουέλ Μακρόν έχει προειδοποιήσει τους Γάλλους να μην ξεγελαστούν, γιατί το πρόγραμμα της αντιπάλου του, παραμένει βαθιά ρατσιστικό και όχι λιγότερο ακραίο από το παρελθόν.

Η Μαρίν Λεπέν έχει τεχνηέντως εξαφανίσει από τις ομιλίες της τις φυλετικές αναφορές, τις αντισημιτικές κορόνες και τις ιαχές του 2017 περί Frexit. Τα αυξημένα ποσοστά που πέτυχε στον πρώτο γύρο δείχνουν πως πέτυχε να πείσει μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων άλλων κομμάτων, καθώς επικεντρώθηκε στην οικονομία και στην αγοραστική δύναμη των πολιτών, που αποτελούν το διακύβευμα αυτών των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία.

Τι θα γινόταν όμως στη Γαλλία και την Ευρώπη, αν σε ένα υποθετικό σενάριο, κέρδιζε τις εκλογές; Αν και οι δημοσκόποι το θεωρούν απίθανο να βγει σήμερα το βράδυ νικήτρια η κόρη του Ζαν Μαρί Λεπέν, ωστόσο, ας δούμε τι επέλεξε το 23,2% των ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο:

 » ΕΥΡΩΠΗ

Η Μαρίν Λεπέν δεν υποστηρίζει ανοιχτά την έξοδο της Γαλλίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά πολιτικές που ενδεχομένως θα οδηγούσαν σε de facto αποχώρηση, κατά το βρετανικό πρότυπο. Η αναγνώριση της υπεροχής των εθνικών συνταγμάτων έναντι των αποφάσεων της Ε.Ε. και το σύνθημα «πρώτα η Γαλλία» συνιστούν την πολιτική που πρεσβεύει η Λεπέν για την Ευρώπη.

 » ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εξοδος από τη στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ, αποστάσεις από τη Γερμανία που ασκεί «καταστροφική ηγεμονία στην Ευρώπη» και στενότερες επαφές με τη Ρωσία είναι οι βασικοί πυλώνες του προγράμματος της Λεπέν. «Ανεξαρτησία, υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος και αποκατάσταση της θέσης της Γαλλίας ως μεγάλης δύναμης στον κόσμο» είναι το όραμά της, όπως το περιέγραψε η ίδια. Πιο συγκεκριμένα στο θέμα της Ρωσίας, η Λεπέν -που δεν κρύβει τα φιλορωσικά της αισθήματα- προτείνει στρατηγική προσέγγιση του Πούτιν και δημιουργία ειδικής σχέσης ασφαλείας της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ, ώστε να απομακρυνθεί η Μόσχα από την αγκαλιά της Κίνας. Το 2014, όταν το καθεστώς Πούτιν προσάρτησε τη Χερσόνησο της Κριμαίας, η Μαρίν Λεπέν έλαβε δάνειο ύψους 11 εκατομμυρίων ευρώ από ρωσική τράπεζα που ελέγχεται από το Κρεμλίνο.

» ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Υποσχέθηκε σύνταξη στα 60 έτη για όσους εργάζονται από τα 20 και μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια και άλλα βασικά αγαθά. Οικονομολόγοι μιλούν για ανέφικτο σχέδιο, καθώς η σύνταξη στα 60 θα κοστίσει στη γαλλική οικονομία 68 δισεκατομμύρια ευρώ.

 » ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Νόμο που θα περάσει μετά από δημοψήφισμα έχει υποσχεθεί για το τρίπτυχο «Μετανάστευση-Ταυτότητα-Υπηκοότητα». Ο νόμος θα περιλαμβάνει τον αποκλεισμό των μη Γάλλων πολιτών ή εχόντων διπλή εθνικότητα από συγκεκριμένες θέσεις εργασίας, την ακύρωση της αυτόματης υπηκοότητας για τα παιδιά μεταναστών που γεννιούνται στη Γαλλία και την απαγόρευση πρόσβασης στη δημόσια υγεία των μεταναστών χωρίς χαρτιά. Επίσης, την απαγόρευση της ισλαμικής μαντίλας σε δημόσιους χώρους.

Από την υπεράσπιση μεταναστών, αρχηγός του «Εθνικού Μετώπου»

Μεθοδικά και έξυπνα, η Μαρίν Λεπέν δόμησε ένα «φιλικό» προφίλ στον κόσμο, μιλώντας τα τελευταία χρόνια για την προβληματική παιδική της ηλικία και την προσπάθεια να ξεφύγει από τη σκιά του πατέρα της.

Ηταν 8 ετών, όταν αντιλήφθηκε ποιος ήταν ο πατέρας της και τι πρέσβευε. Η συνειδητοποίηση ήρθε μετά μια βομβιστική απόπειρα εναντίον της οικογένειας Λεπέν. Η επίθεση έγινε το 1976, στο διαμέρισμά τους στο Παρίσι. «Είχαμε πέσει στο πάτωμα, τρέμαμε από τον φόβο μας και ξαφνικά ακούμε τη φωνή του πατέρα: Κορίτσια, ζείτε;». Ετσι περιγράφει η Μαρίν Λεπέν την τρομακτική σκηνή που έζησε με τις δύο αδελφές της.

Οταν ήταν 16 ετών, η μητέρα της Πιερέτ εγκατέλειψε σύζυγο και παιδιά και το έσκασε με τον συγγραφέα-βιογράφο του πατέρα Λεπέν. Για την έφηβη Μαρίν ήταν πολύ τραυματική η εγκατάλειψη. «Για πολύ καιρό ήμουν άρρωστη, έκανα εμετούς κάθε μέρα», ανέφερε η ίδια η Μαρίν στην αυτοβιογραφία της, περιγράφοντας τη δυσλειτουργική της οικογένεια. «Υστερα από όσα έζησε ως παιδί και έφηβη, κλείστηκε στο καβούκι της», λέει ο στενός της φίλος Στιβ Μπριουά, δήμαρχος στο Ενίν-Μπομόν, που θεωρείται προπύργιο της ακροδεξιάς.

Μετά την αποφοίτησή της από τη Νομική σχολή, ανέλαβε υποθέσεις που άλλοι, καταξιωμένοι δικηγόροι δεν ήθελαν, όπως την υπεράσπιση παράτυπων μεταναστών! Οταν ερωτήθηκε αργότερα για αυτό, είπε ότι «κι αυτοί άνθρωποι είναι, έχουν δικαιώματα, δεν φταίνε για το μεταναστευτικό πρόβλημα». Οπως λέει ο δικηγόρος Μπαζίλ Αντέρ στο BBC, «ήταν καλή στη δουλειά της και προσπάθησε να ξεφύγει από τη φήμη του πατέρα της». Ομως, η φήμη την κυνηγούσε και έτσι, δεν κατόρθωσε να καθιερωθεί στον δικηγορικό χώρο. Εγκατέλειψε τη δικηγορία και εντάχθηκε στο «Εθνικό Μέτωπο». Το 2004 εξελέγη ευρωβουλευτής και παρέμεινε στο Ευρωκοινοβούλιο για 13 χρόνια. Το 2007 το Εθνικό Μέτωπο έλαβε 10% των ψήφων, καθώς οι φιλοναζιστικές δηλώσεις του Ζαν Μαρί Λεπέν (έλεγε ότι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και το Ολοκαύτωμα ήταν μια λεπτομέρεια της Ιστορίας) είχαν δημιουργήσει αλγεινή εντύπωση στους Γάλλους. Ο πατέρας Λεπέν αποσύρθηκε και η κόρη του ανέλαβε να το αναμορφώσει.

Ειδήσεις σήμερα