Ανταπόκριση από την Ουάσινγκτον, Πέτρος Κασφίκης

Η τέως υφυπουργός Εξωτερικών Βικτώρια Νούλαντ που έκανε την εισαγωγική ομιλία τόνισε χαρακτηριστικά το γεγονός ότι στην πρώτη ενημέρωση Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που πραγματοποιήθηκε μετά την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης Τραμπ, ο βοηθός εκπρόσωπος Μαρκ Τόνερ άνοιξε την συζήτηση επισημαίνοντας την σταθερή πολιτική υποστήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ στην εν εξελίξει διαπραγματευτική διαδικασία.

Επιπλέον, η κ. Νούλαντ έπλεξε το εγκώμιο του παλιού της φίλου, Εσπεν Έιντε, εξαίροντας την αφοσίωση του και τις διαπραγματευτικές του ικανότητες. «Αν δεν μπορεί να τους βοηθήσει ο Έσπεν Έιντε, τότε κανείς δεν θα μπορέσει», τόνισε χαρακτηριστικά.

Αποφεύγοντας να σχολιάσει την ουσία των διαπραγματεύσεων, η πρώην υφυπουργός της αμερικανικής κυβέρνησης υποστήριξε πως όταν πριν από δύο μήνες αποχώρησε από τα καθήκοντα της «μπορούσαμε να δούμε την γραμμή τερματισμού».

Στο ερώτημα για το αποτέλεσμα της διάσκεψης της Γενεύης και τις προβλέψεις του για το πως βλέπει να προχωρά η διαδικασία, ο κ. Έιντε ανέφερε ότι πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά νέες πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα η ανταλλαγή των χαρτών από τους δύο ηγέτες που ήταν το κλειδί για την σύγκλιση της διάσκεψης για την Κύπρο στις 12 Ιανουαρίου.

Ο κ. Έιντε πρόσθεσε πως είναι απόλυτα πως πλέον όλοι οι εμπλεκόμενοι παίκτες εκτιμούν πως είναι προς το συμφέρον τους να επιδιώξουν την επίτευξη λύσης. Όπως είπε το πρόβλημα παραμένει στις αντεγκλήσεις που καταγράφονται, οι οποίες, όμως, πιστεύει πως μπορούν να γεφυρωθούν.

«Εργαζόμαστε πάνω σε μια νέα πλατφόρμα που αν στο τέλος υπάρξει η απαραίτητη βούληση και εμπιστοσύνη για να δοκιμάσουμε μια νέα προσέγγιση θα οδηγηθούμε στα επιθυμητά αποτελέσματα».

Αναφερόμενος στην πρόσφατη κρίση που προέκυψε ύστερα από την διακοπή των συνομιλιών, είπε ότι πιστεύει πως θα επιλυθεί.

«Είχαμε και στο παρελθόν κρίσεις κι αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι ηγέτες επιστρέφουν στο τραπέζι. Όμως, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε χρήσιμα το χρόνο μας. Οι συνομιλίες μου με τους ηγέτες τις τελευταίες μέρες, πριν έλθω εδώ, ήταν κυρίως για τη μορφή που θα χρησιμοποιήσουμε όταν θα επιστρέψουμε στη διαπραγμάτευση, χωρίς να χάσουμε περαιτέρω χρόνο».

Ο πρέσβης Ανδρέας Μαυρογιάννης τόνισε πως αρχικά η Ελληνοκυπριακή πλευρά ήταν διστακτική, Μετά, όμως, το Μοντ Πελεράν, όπου συζητήθηκαν όλα τα θέματα και οι εγγυήσεις με την ασφάλεια, αποφασίσανε ότι είχε φτάσε ο καιρός για να συζητήσουν όλοι μαζί το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων.

Επιπλέον, αποκάλυψε ότι γνώριζαν πως στην Γενεύη δεν θα λυνόταν το θέμα ων εγγυήσεων και της ασφάλειας, αλλά εκτίμησαν πως θα ήταν μια καλή ευκαιρία για να συζητήθει τι θα επακολουθούσε.

«Η Γενεύη παρήγαγε συνέχεια κι αυτό ήταν πολύ σημαντικό. Είχαμε μια συνάντηση που ο καθένας είπε αυτό που νόμιζε κι αποφασίσαμε τελικά να συνεχίσουμε στο επίπεδο των βοηθών».

Για την διακοπή των συνομιλιών, είπε πως είναι ένα εμπόδιο που θα ξεπεραστεί.

«Έχουμε την ισχυρή αποφασιστικότητα. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης θα σας πει ότι είναι περισσότερο από ποτέ αποφασισμένος. Θα πρέπει, όμως, να βρούμε τρόπο για να επιστρέψουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με αλληλοσεβασμό, χωρίς να ταπεινώνουμε ο ένας τον άλλον και κοιτάζοντας το μέλλον. Η κληρονομιά του παρελθόντος είναι πάντοτε προβληματική. Μόνο το μέλλον μπορεί να μας ενώσει».

Ο αμερικανός βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών Τζόναθαν Κόεν είπε πως η παρουσία στην Ουάσιγκτον αυτές τις ημέρες του Έσπεν Μπαρθ Έιντε και του Ανδρέα Μαυρογιάννη λειτουργούν καταλυτικά βοηθώντας τη νέα κυβέρνηση να επαναβεβαιώσει «την ισχυρή αμερικανική υποστήριξη στη διαδικασία και τις προοπτικές επανένωσης της Κύπρου, που θα βοηθήσει όχι μόνο την Κύπρο και την περιοχή, αλλά και θα βελτιώσει τις ζωές όλων των κατοίκων της νήσου, δημιουργώντας ευημερία, ανάπτυξη και επενδύσεις, καθώς θα ανοίξει πολιτικές και οικονομικές ευκαιρίες που δεν υπήρχαν εδώ και 40 χρόνια ».

Ο κ. Κόεν τόνισε ότι αυτά τα συμφέροντα των ΗΠΑ δεν έχουν αλλάξει με την αλλαγή κυβέρνησης, ούτε η ισχυρή αμερικανική υποστήριξη προς τη διαδικασία.

Ο αμερικανός αξιωματούχους τόνισε ότι τα τηλεφωνήματα του υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον προς τον πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί ήταν από τα πρώτα που έκανε μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Για το θέμα που προέκυψε με την απόφαση της Βουλής για το ενωτικό δημοψήφισμα, ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε συμφώνησε με τον Ανδρέα Μαυρογιάννη για τη σημασία να κοιτάζουν οι δύο κοινότητες το μέλλον κι όχι το παρελθόν, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης επέκρινε επανειλημμένα την απόφαση της Βουλής.

Ο κ. Έιντε ανέφερε πως και οι δύο πλευρές του έχουν εκφράσει την επιθυμία τους για να συνεχιστεί η διαδικασία. «Απλώς πρέπει να βρεθεί ο τρόπος και όταν θα επιτρέψουμε (στην Κύπρο) θα το συζητήσουμε».

Οι Τουρκικές ενστάσεις

Οι τόνοι της συνάντησης ανέβηκαν λίγο όταν η συντονίστρια δημοσιογράφος παρουσίασε τον αντιπρόσωπο του ψευδοκράτους στην Ουάσιγκτον Ισμετ Κουρούκογλου ως αντιπρόσωπο του Τουρκοκυπριακού υπουργείου Εξωτερικών».

Ο κ. Κουρούκογλου είπε πως θα έπρεπε όλες οι πλευρές να εκπροσωπηθούν ισότιμα στην συζήτηση, αλλά η πρόσκληση προς τον διαπραγματευτή των Τουρκοκυπρίων Οζντίλ Ναμί δεν εστάλη έγκαιρα. Υποστήριξε επίσης πως από τη στιγμή που δεν εκπροσωπούνται και οι δύο πλευρές, ο κ. Έιντε δεν θα έπρεπε να συμμετάσχει στην εκδήλωση.

Παρεμβαίνοντας αμέσως ο κ. Μαυρογιάννης είπε πως δεν υπάρχει Τουρκοκυπριακό υπουργείο Εξωτερικών, ξεκαθαρίζοντας, όμως, πως ο κ. Κουρούκογλου μπορεί αν θέλει να εκφραστεί προσωπικά ως Τουρκοκύπριος.

Όσον αφορά την συμμετοχή του κ. Έιντε, τόνισε χαρακτηριστικά ότι «ουδείς μπορεί να επιβάλει στον ειδικό σύμβουλος του ΓΓ που θα πάει και που δεν θα πάει».

Διευκρίνισε ακόμη ότι έλαβε την πρόσκληση την ίδια μέρα με τον Οζντίλ Ναμί και επανειλημμένα προσπάθησε να τον πείσει να συμμετάσχει κι αυτός στην εκδήλωση.

Από την πλευρά του, ο κ. Έιντε επιβεβαίωσε ότι οι προσκλήσεις εστάλησαν την ίδια μέρα. Παραδέχτηκε, όμως, πως στον κ. Ναμί το έστειλαν σε λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που δεν χρησιμοποιεί συχνά με αποτέλεσμα να αργήσει να δει την πρόσκληση.

Επιπλέον, διπλωμάτης της Τούρκικής πρεσβείας που έκανε ερώτηση υποστήριξε πως οι ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου αποτελούν τροχοπέδη για την όλη διαπραγματευτική διαδικασία. Μάλιστα δεν δίστασε να πει πως οι Ελληνοκύπριοι ήταν αυτοί που αμφισβήτησαν τα ίσα δικαιώματα της τουρκικής μειονότητας και ανάγκασαν την Τουρκία να επέμβει.

Τέλος, ήγειρε το θέμα της απόφασης της Κυπριακής Βουλής για την καθιέρωση ημέρας μνήμης για το ενωτικό δημοψήφισμα, λέγοντας ότι η ιδέα πίσω από αυτό είναι της πλήρης ελληνοποίησης του νησιού.

Ο κ. Μαυρογιάννης απάντησε στον Τούρκο διπλωμάτη πως δεν έχουν την ίδια αντίληψη της ιστορίας και τίποτε δεν δικαιολογεί την εισβολή, την κατοχή, τους αγνοούμενους και τους πρόσφυγες.

Ο κ. Ειντε που προσπάθησε να τηρήσει ίσες αποστάσεις χαρακτήρισε την συγκεκριμένη ενέργεια της βουλής ως άστοχη στην παρούσα ευαίσθητη χρονική συγκυρία, σημειώνοντας, όμως, ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης επέκρινε επανειλημμένα την εν λόγω πρωτοβουλία.