Υστερα από μια πολύωρη συνεδρίαση μεταξύ των ηγετών των 12 χωρών και των εκπροσώπων 4 διεθνών οργανισμών (ΟΗΕ, Ε.Ε., Αραβικός Σύνδεσμος και Αφρικανική Ενωση) που συμμετείχαν στη σύνοδο του Βερολίνου, η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ανακοίνωσε τη συμφωνία, ανακουφισμένη που η διάσκεψη την οποία συγκάλεσε μαζί με τα Ηνωμένα Εθνη δεν κατέληξε σε ναυάγιο, όπως εκείνη της Μόσχας. Βέβαια, όλοι γνωρίζουν ότι πρόκειται μόνο για ένα πρώτο βήμα προς την ειρήνευση, καθώς υπάρχουν πολλά ζητήματα προς επίλυση και «αγκάθια» που σχετίζονται με τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές -του στρατάρχη της Βεγγάζης Χαλίφα Χαφτάρ και του πρωθυπουργού της Τρίπολης Αλ-Σάρατζ, οι οποίοι παρευρίσκονταν στο Βερολίνο αλλά δεν συμμετείχαν στις διαβουλεύσεις των ηγετών.

Σημαντικό ρόλο φαίνεται πως θα έχει η Τουρκία στην επιτροπή επιτήρησης της συμφωνίας που θα συγκροτηθεί από εκπροσώπους των δυνάμεων οι οποίες έλαβαν μέρος στη Διάσκεψη του Βερολίνου. Σύμφωνα με τη Γερμανίδα καγκελάριο, στο πλαίσιο της επιτήρησης της συμφωνίας θα δημιουργηθεί μια επιτροπή με εκπροσώπους όλων όσοι συμμετείχαν στη Διάσκεψη του Βερολίνου. Παρά το γεγονός ότι η συμφωνία του Βερολίνου υποχρεώνει την Τουρκία να συμμορφωθεί -όπως και οι άλλες δυνάμεις- με την τήρηση του εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί από τον ΟΗΕ (αλλά δεν τηρείται) δεν δεσμεύει τις χώρες για την απόσυρση των στρατιωτικών τους δυνάμεων. Αυτό ικανοποιεί την Τουρκία, όπως και η παραμονή του Αλ-Σάρατζ στην πολιτική σκηνή της Λιβύης, αλλά και ο τερματισμός της προέλασης του Χαφτάρ λόγω της εκεχειρίας. Για το μνημόνιο που έχει υπογράψει η Τουρκία με τη Λιβύη δεν έγινε καμιά συζήτηση.

Στην κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσαν η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και ο απεσταλμένος του στη Λιβύη, Γκασάν Σαλαμέ, υπογραμμίστηκε η ανάγκη αφοπλισμού των πολιτοφυλακών. Ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες είπε ότι οι αντίπαλες πλευρές δεσμεύτηκαν για την προστασία των αμάχων και τόνισε ότι τις επόμενες ημέρες θα γίνει στη Γενεύη η πρώτη συνάντηση της στρατιωτικής επιτροπής της Λιβύης, που θα επιτηρεί την εκεχειρία.

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, που συνόδευε την καγκελάριο, δήλωσε ότι θα δημιουργηθούν επιτροπές (για την επιτήρηση της εκεχειρίας) και σε αυτές θα κληθούν να συμμετάσχουν και κράτη που δεν εκπροσωπήθηκαν στη Διάσκεψη του Βερολίνου.

Διμερείς συναντήσεις

Πριν από την έναρξη της Διάσκεψης του Βερολίνου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Ταγίπ Ερντογάν είχαν μια ιδιαίτερη συνάντηση. Ο Πούτιν, που είχε δυσαρεστηθεί από το αδιέξοδο στη σύνοδο της Μόσχας, αυτή τη φορά ήταν αισιόδοξος πως οι ειρηνευτικές προσπάθειες έφεραν τα πρώτα αποτελέσματα. Ο Πούτιν είπε πως η Ρωσία και η Τουρκία έκαναν «ένα πολύ καλό βήμα» όταν κάλεσαν τις λιβυκές παρατάξεις να σταματήσουν τις μάχες. Ο Ερντογάν τόνισε ότι ο στρατηγός Χαλίφα Χάφταρ πρέπει να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στα δυτικά, ώστε να επιτευχθεί η εκεχειρία.

Οσο θερμό ήταν το κλίμα ανάμεσα στον Τούρκο και τον Ρώσο πρόεδρο, αλλά και τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, άλλο τόσο ψυχρό ήταν με τον Γάλλο πρόεδρο – παρόλα αυτά ο Ερντογάν είχε σύντομους διαλόγους και με τον Εμανουέλ Μακρόν όπως και με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε. Λίγα λεπτά μετά την έναρξη της διάσκεψης ο Ερντογάν φρόντισε να συναντηθεί με το σύμμαχό του, τον πρωθυπουργό της κυβέρνησης της Λιβύης Φαγέζ αλ-Σάρατζ για να τους δώσει τις απαραίτητες οδηγίες.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε «να σταματήσει» η αποστολή Σύρων τζιχαντιστών μαχητών στην Τρίπολη, τους οποίους υποστηρίζει η Τουρκία.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, στο περιθώριο της Διάσκεψης του Βερολίνου για την ειρήνευση της Λιβύης, είπε ότι η Βρετανία θα μπορούσε να στείλει ειδικούς για να επιτηρούν την τήρηση της κατάπαυσης του πυρός.

Τα πετρέλαια

Λίγη ώρα πριν από την έναρξη της Διάσκεψης του Βερολίνου χθες, μια ένοπλη οργάνωση στη Λιβύη απείλησε να κλείσει το μεγαλύτερο πετρελαϊκό κοίτασμα της χώρας. Επρόκειτο για την οργάνωση «Οργή του Φεζάν» και για τα μεγάλα πετρελαϊκά κοιτάσματα Ελ Σαράρα και Ελ Φιλ. Και τα δύο κοιτάσματα ελέγχονται από οργανώσεις που είναι σύμμαχοι του Λιβυκού Εθνικού Στρατού που διοικείται από τον στρατάρχη Χαφτάρ (το Ελ Σαράρα παράγει περίπου 300.000 βαρέλια πετρελαίου και το Ελ Φιλ παράγει περίπου 70.000 βαρέλια ημερησίως). Την Παρασκευή είχαν αποκλεισθεί και άλλοι τερματικοί σταθμοί εξαγωγής πετρελαίου στην Ανατολική Λιβύη.

Τα κοιτάσματα ελέγχονται από τις πολιτοφυλακές και τις ομάδες που πρόσκεινται στον Λιβυκό Εθνικό Στρατό του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ωστόσο τα έσοδα διαχειρίζεται η κρατική επιχείρηση πετρελαίου που εδρεύει στην Τρίπολη.

Από την έντυπη έκδοση