Γράφει ο Πέτρος Κασφίκης

Στην Ελλάδα δυστυχώς έχουμε την τάση να στρουθοκαμηλίζουμε, κρύβοντας κάτω από το χαλί του δημόσιου διαλόγου ότι δεν μας αρέσει. Είναι η τέλεια στρατηγική για μια εθνική αποτυχία. Κλειδωνόμαστε στην δική μας εσωστρέφεια, λες και έτσι θα ξορκίσουμε το κακό. Ας δούμε όμως το θέμα πιο αναλυτικά στο νέο τεύχος του ET Magazine στο EleftherosTypos.gr.

Ο κόσμος, όμως, είναι αυτός που είναι και δυστυχώς δεν είναι πάντα κομμένος και ραμμένος στα μέτρα μας. Κάποια στιγμή αργά ή γρήγορα θα κληθούμε να τον αντικρίσουμε στα μάτια. Και τότε θα τρέχουμε ξαφνιασμένοι, αδιάβαστοι και απροετοίμαστοι να προλάβουμε το κακό που για μια ακόμα φορά μας βρήκε.

Την ερώτηση για την ελληνικότητα της αρχαίας Μακεδονίας δεν την προβάλω γιατί την ενστερνίζομαι. Την αναδεικνύω γιατί όντως ένα κομμάτι της αμερικανικής πανεπιστημιακής κοινότητας, ευτυχώς ακόμα μειοψηφικό, διατηρεί αμφιβολίες για την ταυτότητα και την προέλευση των αρχαίων Μακεδόνων. Και πριν λειτουργήσουν τα καλώς νοούμενα πατριωτικά αντανακλαστικά μας, πιστεύω πως αυτό το γεγονός είναι κάτι που πρέπει και να το γνωρίζουμε αλλά και να το παρακολουθούμε στενά προκειμένου να βελτιώσουμε την δική μας επιχειρηματολογία και να καταφέρουμε να το αντιμετωπίσουμε.

Μαθήματα «Ελληνικής Ιστορίας» στην Βοστόνη

Αν είχαμε τους φίλους μας κοντά και τους εχθρούς μας ακόμα πιο κοντά, ίσως να ήμουν καλύτερα προετοιμασμένος. Παρόλο που το μάθημα λεγόταν «The Glory of Greece», κατάφερα να πιαστώ αδιάβαστος με το καλημέρα. «Οι αρχαίοι Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες» ξεκαθάρισε ο καθηγητής Henderson στην πρώτη του παράδοση και συνέχισε εξηγώντας ότι είχαν «μια εξελληνισμένη αριστοκρατία που ήταν οικονομικά και πολιτικά κυρίαρχη».

Και δυστυχώς ο καθηγητής Henderson δεν ήταν ο μόνος που είχε αυτή την άποψη. Ένα σχεδόν χρόνο αργότερα βρέθηκα στο γραφείο του πρύτανη του τμήματος των κλασσικών σπουδών. Μας είχε καλέσει για να λύσουμε κάποιες διαφορές σχετικά με τον ελληνικό φοιτητικό σύλλογο. Οι διαφωνίες ήταν από την αρχή σημαντικές, αλλά ο τόνος της συζήτησης ξέφυγε όταν του έθεσα το θέμα της Μακεδονίας, λέγοντας πως ως σύλλογος δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με ένα τμήμα κλασσικών σπουδών που διδάσκει ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες και αναγνωρίζει την ύπαρξη μακεδονικής γλώσσας. Ο πρύτανης Samons, όμως, αντέδρασε έντονα επιμένοντας σε αυτή τη θέση και προσθέτοντας μάλιστα πως η ντόπια γλώσσα των αρχαίων Μακεδόνων δεν ήταν ελληνική.

Κάποιοι καθηγητές όπως ο φημολογούμενος Eugene Borza, που όντως θεωρείται στους αμερικανικούς ακαδημαϊκούς κύκλους ως ένας ιδιαίτερα εξειδικευμένος ιστορικός της αρχαίας Μακεδονίας, συνδέονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με τα Σκόπια και ίσως το σύγχρονο πολιτικό ζήτημα να επηρεάζει την οπτική τους.

Πρέπει, όμως, να αντιληφθούμε ότι δεν πρόκειται για περιθωριακούς εθνικιστικούς κύκλους, αλλά για σοβαρούς καθηγητές που διαμορφώνουν με τα γραπτά τους την σύγχρονη διεθνή ιστοριογραφία. Στην πλειοψηφία τους όσοι ασπάζονται αυτή τη γνώμη δεν έχουν κάποιο απώτερο πολιτικό κίνητρο ούτε διακατέχονται από ανθελληνικά αισθήματα. Αντιθέτως θα έλεγα ότι οι περισσότεροι τρέφουν πολύ σεβασμό και αγάπη για την Ελλάδα και οι αμφιβολίες τους για την ελληνικότητα των αρχαίων Μακεδόνων στηρίζονται καθαρά στη δική τους επιστημονική κρίση. Άλλωστε κανένας από αυτούς τους καθηγητές δεν υποστηρίζει ότι οι σημερινοί Σκοπιανοί είναι απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων.

Τον καθηγητή Henderson και Samons καθώς και όλους όσους ακολουθούν αυτή τη σχολή σκέψης μπορούμε άνετα να τους αγνοήσουμε. Όχι όμως και να τους εξαφανίσουμε. Τελικά μπορεί ένα εγχώριο εθνικό συλλαλητήριο με χιλιάδες κόσμο ή ένας καθηγητής στο εξωτερικό να αποδειχθεί ο καλύτερος κήρυκας της ελληνικότητας της Μακεδονίας; Διαλέγετε και παίρνετε.