Εκεί, η επιχείρηση εδρεύει σήμερα σε ένα απλό κτίριο. Αλλά ο κατάλογος των πελατών είναι εξαιρετικός: συμπεριλαμβάνονται πριγκίπισσες, πρωθυπουργοί και αστέρες του Χόλυγουντ, καθώς και μερικοί από τους πλουσιότερους ολιγάρχες του κόσμου, από τη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αφρική.
Τώρα η Appleby βρίσκεται στο κέντρο των Paradise Papers – μίας διεθνούς έρευνας που οδηγεί κατευθείαν στον σκιώδη κόσμο των δισεκατομμυρίων.
Η Siddeutsche Zeitung δίνει στη δημοσιότητα συνολικά περίπου 13,4 εκατομμύρια έγγραφα. Δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο ορισμένοι πελάτες χρησιμοποιούν εταιρείες γραμματοκιβωτίων για να καλύψουν την εγκληματική συμπεριφορά ή να αποκρύψουν χρήματα από αμφιλεγόμενες πηγές. Σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα τα έγγραφα αποκαλύπτουν τις μέχρι τώρα άγνωστες συνδέσεις ενός Αμερικάνου υπουργού με τους Ρώσους ολιγάρχες. Συνολικά, φιγουράρουν περισσότεροι από δώδεκα σύμβουλοι, μέλη του υπουργικού συμβουλίου και δωρητές του Ντόναλντ Τραμπ στα έγγραφα.
Η εφημερίδα υποστηρίζει ότι τα έγγραφα αποδεικνύουν ότι εταιρείες κολοσσοί όπως η Nike, η Apple, η Uber ή το Facebook συρρικνώνουν τους φόρους τους σε γελοία χαμηλά ποσοστά, αποκαλύπτουν περιουσιακά στοιχεία της βασίλισσας Ελισάβετ , του ροκ αστέρα Bono , και ενός συνεργάτη του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό σε φορολογικούς παραδείσους. Αποκαλύπτουν πως οι πολιτικές ελίτ χρησιμοποιούν αυτόν τον μυστικό κόσμο: περισσότεροι από 120 πολιτικοί από σχεδόν 50 χώρες εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Στη Γερμανία, τα ίχνη οδηγούν σε χιλιάδες πελάτες, δικαιούχους ή άλλα εμπλεκόμενα πρόσωπα – χωρίς αυτό βέβαια να αποτελεί αυτόματα νομικό παράπτωμα. Μεταξύ των υπεράκτιων χρηστών είναι δισεκατομμυριούχοι, ευγενείς, επιχειρηματίες, κληρονόμοι, επενδυτές, καταδικασθέντες απατεώνες και πρώην πολιτικοί, όπως ο πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ αλλά και εταιρείες όπως η Sixt, η Deutsche Post ή η αλυσίδα ξενοδοχείων Meininger, η Siemens, η Allianz, η Bayer και η Deutsche Bank γράφει η SZ
Τα έγγραφα δείχνουν έναν κόσμο που έχει προσαρμοστεί στις ανάγκες των μεγάλων εταιρειών, των πλουσίων και των εξαιρετικά πλούσιων. Ανοίγουν την πόρτα σε μια βιομηχανία που υπόσχεται την υψηλότερη μυστικότητα και καλύπτει ένα προηγουμένως αόρατο δίκτυο σε όλο τον κόσμο.
Τα Paradise Papers δείχνουν πόσο αδιάρρηκτος ειναι ο offshore κόσμος με τα βιομηχανικά έθνη. Ο οικονομολόγος Γκάμπριελ Ζουκμάν έχει υπολογίσει πόσο μεγάλη είναι η διάσταση αυτού του κόσμου για την έρευνα αυτή: περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια ευρώ μετατοπίζονται ετησίως από πολυεθνικές εταιρείες σε φορολογικούς παραδείσους.
Αλλά οι φορολογικοί παράδεισοι βοηθούν όχι μόνο τις εταιρείες να αποφύγουν τους φόρους αλλά και τους ιδιώτες. Δεν πρόκειται μόνο για φόρους, αλλά και για το γεγονός ότι οι πλούσιοι, ιδίως, μπορούν να παρακάμψουν τους νόμους που τους ενοχλούν – ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για φόρους κληρονομιάς, για θέματα ευθύνης ή για προστασία των πιστωτών.
“Για τους υπερ-πλούσιους, υπάρχει ένας κόσμος πέρα από το νόμο”, λέει ο κοινωνιολόγος Μπρουκ Χάρινγτον συγγραφέας του βιβλίου Capital without Borders. Έτσι, από όλους τους ανθρώπους, οι πλουσιότεροι θα μπορούν να απολαύσουν “τα οφέλη της κοινωνίας” χωρίς να υπόκεινται στους περιορισμούς τους.
Άσμα αλ Άσαντ: Η σύζυγος του Μπασάρ Αλ Άσαντ καταθέτει αίτηση διαζυγίου
Από την άλλη πλευρά, εκείνοι που ελάχιστα ή καθόλου εμφανίζονται στα έγγραφα: άνθρωποι που κερδίζουν κανονικά ή λίγα. Και όμως αυτός ο υπεράκτιος κόσμος έχει αντίκτυπο σε όλους μας. Από τις εθνικές οικονομίες λείπουν τα δισεκατομμύρια των φόρων – ορισμένα εκ των οποίων λείπουν, για παράδειγμα για τη λειτουργία νοσοκομείων, για τη δημιουργία παιδικών σταθμών ή για την κοινωνική ασφάλεια
Η διάσταση του προβλήματος δείχνει έναν άλλο υπολογισμό του οικονομολόγου Γκαμπριέλ Ζουκμάν : Οι υπερ-πλούσιοι έχουν σταθμεύσει 7,9 τρισεκατομμύρια ευρώ στους φορολογικούς παραδείσους.
Mέτοχος σε εταιρεία που συνδέεται με τον Πούτιν ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Ουίλμπουρ Ρος
Ο αμερικανός υπουργός Εμπορίου Ουίλμπουρ Ρος είναι μέτοχος σε μια εταιρεία θαλάσσιων μεταφορών η οποία συνδέεται με έναν ρώσο ολιγάρχη ο οποίος είναι στόχος αμερικανικών κυρώσεων, καθώς κι έναν γαμπρό του Βλαντίμιρ Πούτιν, σύμφωνα με αναλύσεις που βασίζονται στα νέα έγγραφα που διέρρευσαν από φορολογικούς παραδείσους.
Αυτή είναι μια από τις πρώτες αποκαλύψεις των λεγόμενων Paradise Papers, της νέας έρευνας του Διεθνούς Οργανισμού Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) και των μέσων ενημέρωσης που συνεργάζονται μαζί του, όπως η αμερικανική εφημερίδα New York Times, η γαλλική Le Monde ή η βρετανική The Guardian.
Οι αποκαλύψεις βασίζονται στα έγγραφα που διέρρευσαν από ένα διεθνές δικηγορικό γραφείο, την εταιρεία Appleby των Βερμούδων, και περιήλθαν αρχικά στην κατοχή της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung.
Σύμφωνα με τους Τάιμς της Νέας Υόρκης, ο υπουργός Εμπορίου της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ μείωσε το ποσοστό της συμμετοχής του σε αυτή την εταιρεία, τη Navigator Holdings, αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Φεβρουάριο, αλλά συνεχίζει να κατέχει μέσω υπεράκτιων εταιρειών το 31% του μετοχικού της κεφαλαίου.
Ένας από τους κυριότερους πελάτες της Navigator Holdings είναι η ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου και πετροχημικών προϊόντων Sibur, η οποία συνεισέφερε πάνω από 23 εκατ. δολάρια στον κύκλο εργασιών της το 2016, σημειώνει η Μοντ.
Ανάμεσα στους μετόχους της Sibur φιγουράρουν ο Γκενάντι Τιμτσένκο, ένας ρώσος ολιγάρχης ο οποίος θεωρείται πως ανήκει στον στενό κύκλο του ρώσου προέδρου και στοχοθετήθηκε από τις κυρώσεις που επέβαλε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα, καθώς και ο Κιρίλ Σαμάλαφ, ο σύζυγος της νεότερης κόρης του Βλαντίμιρ Πούτιν.
“Ο υπουργός (Εμπορίου των ΗΠΑ) Ρος δεν είχε συμμετάσχει στη λήψη της απόφασης της Navigator να συνεργαστεί με τη Sibur”, στην οποία “δεν είχαν επιβληθεί κυρώσεις τότε και δεν επιβάλλονται τώρα”, ήταν η αντίδραση του υπουργείου, το οποίο έστειλε μια ανακοίνωση στο Γαλλικό Πρακτορείο αφού το θέμα είδε το φως της δημοσιότητας. Δεν είχε εξάλλου “καμιά συνάντηση με τους μετόχους της Sibur που αναφέρονται”, προστίθεται στην ανακοίνωση και διατυπώνεται η διαβεβαίωση ότι ο Ρος τηρεί τους δεοντολογικούς κανόνες της αμερικανικής κυβέρνησης.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επικύρωσης του διορισμού του στο αξίωμα, προκειμένου να κάνει πράξη το σύνθημα “Πρώτα η Αμερική” του Ντόναλντ Τραμπ, ο Ουίλμπουρ Ρος είχε καταλήξει τον Ιανουάριο σε μια συμφωνία με την ομοσπονδιακή υπηρεσία κυβερνητικής δεοντολογίας βάσει της οποίας έδωσε στοιχεία για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που εννοούσε να διατηρήσει, αλλά όχι λεπτομερή στοιχεία για τις συμμετοχές του σε επιχειρήσεις, σύμφωνα με τους Τάιμς της Νέας Υόρκης.
Η μέχρι στιγμής θητεία του αμερικανού προέδρου, έναν χρόνο μετά την εκλογή του, συνεχίζει να δηλητηριάζεται από τις συνεχιζόμενες έρευνες για τις υποψίες περί αθέμιτης σύμπραξης της εκστρατείας του με τη Ρωσία πριν από τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2016.
Η Άπλμπι, η οποία αυτοπαρουσιάζεται ως μια από “τις μεγαλύτερες υπεράκτιες δικηγορικές εταιρείες” του κόσμου, είχε ανακοινώσει στα τέλη του Οκτωβρίου ότι περίμενε πως θα αποκαλύπτονταν οικονομικά στοιχεία για ορισμένα από τα πλουσιότερα πρόσωπα στον πλανήτη έπειτα από ένα “συμβάν” στα συστήματα πληροφορικής της.
Ρώσοι μεγιστάνες και πολιτικοί από το περιβάλλον του Πούτιν στα Paradise Papers
Στους φακέλους των υπεράκτιων εταιρειών που έγιναν γνωστοί ως “Paradise papers” φιγουράρουν και αρκετά ονόματα Ρώσων μεγιστάνων, αλλά και πολιτικών που ανήκουν στο στενό περιβάλλον του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Μεταξύ τους είναι ο γνωστός Ρώσος μεγιστάνας Ρομάν Αμπράμοβιτς , ο Αλισέρ Ουσμάνοφ, η Μαρίνα Σέτσινα, πρώην σύζυγος του διευθύνοντος συμβούλου της ρωσικής πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft Ιγκόρ Σέτσιν, δύο Ρώσοι βουλευτές κι ένας συμφοιτητής του προέδρου Πούτιν.
Τα ονόματα αυτά αναφέρει η ρωσική εφημερίδα Novaya Gazeta, (εκδότης της οποίας είναι ο Αλεξάντρ Λέμπεντεφ, ο οποίος είναι και ο ιδιοκτήτης της βρετανικής Independent –σ.σ) , η οποία ήταν και η μοναδική ρωσική εφημερίδα οι δημοσιογράφοι της οποίας συμμετείχαν στην διεθνή έρευνα των Paradise Paper. Όπως μάλιστα επισημαίνει στο σημερινό της δημοσίευμα ‘μαζί με τους συναδέλφους μας , επί ένα χρόνο μελετήσαμε 13,4 εκατομμύρια έγγραφα συνολικού όγκου 1,4 τεραμπάιτ’.
Η ρωσική εφημερίδα, αναφερόμενη επίσης στη διαφορά μεταξύ των Panama papers και των Paradise papers και συγκεκριμένα στις πιο αυστηρές διαδικασίες που τηρούσε η νομική εταιρεία Appleby ως προς την προέλευση των χρημάτων, γράφει ότι τα ονόματα των Ρώσων στην νέα αυτή διαρροή των υπεράκτιων εταιρειών ενδεχομένως να είναι πολύ λιγότερα από τα ονόματα που υπήρχαν στην M.Fonsecca. Παρατηρεί επίσης ότι “η Ρωσία μάλιστα δεν βρίσκεται καν στις top 10 χώρες , οι πολίτες των οποίων χρησιμοποιούσαν τις υπηρεσίες της Appleby”. Την πρώτη θέση σύμφωνα με την ρωσική εφημερίδα στον κατάλογο αυτό καταλαμβάνουν άτομα από τις ΗΠΑ (περισσότεροι από 31.000) ενώ την δεύτερη θέση, άτομα από την Μεγάλη Βρετανία ( περισσότεροι από 14.000 πελάτες).
Η Novaya Gazeta, διερωτώμενη για τις αντιδράσεις που θα υπάρξουν σε σχέση με την διαρροή αυτή από τα ρωσικά κρατικά μέσα, γράφει ότι, ” αν για τα Panama papers η ρωσική προπαγάνδα πριν ακόμη δημοσιευθούν είχε μιλήσει για συνωμοσία των διεθνών ΜΜΕ εναντίον του Ρώσου προέδρου, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς θα εξηγήσουν τα κρατικά ΜΜΕ τη νέα αυτή διαρροή, την οποία αποκάλυψαν τα ίδια μέσα ενημέρωσης , αλλά οι ήρωες είναι δυτικοί πολιτικοί και δυτικές εταιρείες”
Οι πλούσιοι Ρώσοι, γράφει η εφημερίδα, απευθυνόντουσαν βασικά στην εταιρεία Appleby , ζητώντας να τους νηολογούν τα ιδιωτικά τους αεροπλάνα. Η εν λόγω εταιρεία δημιουργούσε για τους πλούσιους πελάτες της από τη Ρωσία ειδικά σχήματα για τη νηολόγηση των αεροσκαφών τους στην νήσο του Μαν, που τους παρείχε την δυνατότητα να απαλλάσσονται από την πληρωμή του ΦΠΑ όταν τα αεροσκάφη τους πετούσαν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τις υπηρεσίες αυτές χρησιμοποιούσαν τα αδέρφια Ρότενμπεργκ, ο Όλεγκ Ντεριπάσκα, ο Όλεγκ Τινκόφ και πολλοί άλλοι.
Στο κατάλογο της Appleby βρίσκεται και το όνομα της Μαρίνα Σέτσινα , πρώην συζύγου του διευθύνοντος συμβούλου της Rosneft Ίγκορ Σέτσιν, η οποία είχε εταιρεία στα νησιά Καιμάν με αντικείμενο την επενδυτική δραστηριότητα και το real estate στην Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη.
Η Novaya Gazeta γράφει επίσης ότι στα paradise papers δεν εντόπισε εν ενεργεία κρατικούς αξιωματούχους , εκτός από τα ονόματα δύο Ρώσων βουλευτών, του Αλεξέι Γιεζούμποφ και του Βλαντίμιρ Μπλότσκι.
Ο ίδιος ο Αλεξέι Γιεζούμποφ, δήλωσε άγνοια, όπως μεταδίδει το ρωσικό πρακτορείο RIA Novosti, όταν ρωτήθηκε αν γνωρίζει ότι στα Paradise papers αναφέρεται ως διευθυντής μιας υπεράκτιας εταιρείας στις Βερμούδες, λέγοντας χαρακτηριστικά ” δεν έχω ακούσει τίποτα”.
Προς το παρόν πάντως, το Κρεμλίνο δεν έχει πάρει κάποια θέση στο θέμα των Paradise papers και γενικά οι Ρώσοι πολιτικοί εμφανίζονται να υποβαθμίζουν την σημασία των αποκαλύψεων αυτών. Μια πρώτη αντίδραση υπήρξε από τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Κoνσταντίν Κόσατσεφ, ό οποίος δήλωσε στο Ria Novosti, ότι οι πληροφορίες για τις υπεράκτιες εταιρείες που δημοσίευσε η διεθνής κοινοπραξία ερευνητών δημοσιογράφων (ICIJ), για την οποία είπε πως χρηματοδοτείται από ένα από τα ιδρύματα του Τζορτζ Σόρος , περιέχουν πολλές ανακρίβειες και “χρησιμοποιώντας μια συγκεχυμένη φρασεολογία προσπαθούν να εξάψουν τα πάθη” για να περιγράψουν μια νόμιμη εμπορική δραστηριότητα.
Στη νέα αυτή διαρροή αναφέρονται η ρωσική τράπεζα VTB, η ρωσική εταιρεία Sibur και η Gazprom, όπως επίσης και ο επιχειρηματίας Γιούρι Μίλνερ.
Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι η εταιρεία Sibur συνεργάζεται με την εταιρεία μεταφορών του αμερικανού υπουργού εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος,ενώ η VTB και η Gazprom, χρηματοδότησαν τον Μίλνερ για να αποκτήσει μετοχές στις Facebook και Twitter. Η VTB στα κείμενα των Paradise papers αναφέρεται ως ” μια από τις εταιρείες του Κρεμλίνου” η οποία “αθόρυβα” έστειλε 191 εκατομμύρια δολάρια στο επενδυτικό Ταμείο DST Global ” το οποίο χρησιμοποίησε τα χρήματα για να αγοράσει ένα μεγάλο πακέτο μετοχών στην Twitter το 2011. “Φανταστικό, φαντασμαγορικό κείμενο! Η VTB δεν είναι μια από τις εταιρείες του Κρεμλίνου, αλλά η μεγαλύτερη τράπεζα με κρατική συμμετοχή, βλέπετε την διαφορά” δήλωσε ειρωνικά ο Κόσατσεφ , για να καταλήξει και πάλι ειρωνικά, δηλώνοντας τα εξής : “Προφανώς θα έπρεπε “θορυβωδώς” να καταθέσει τα χρήματα για να μην κατηγορηθεί ότι έχει σχέσεις με το Κρεμλίνο”.
Στο μεταξύ η ρωσική εταιρεία Sibur , η οποία στις νέες διαρροές αναφέρεται ως η εταιρεία που συνεργάζεται με την εταιρεία μεταφορών Navigator Holdings Ltd του αμερικανού υπουργού Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος με ανακοίνωσή της εξέφρασε την απορία της για την “πολιτική διάσταση που δόθηκε στα ΜΜΕ για μια συνήθη εμπορική δραστηριότητα”, επισημαίνοντας μάλιστα ότι από ιδρύσεως της , δημοσιοποιεί τους ισολογισμούς της εταιρείας”.
Στην ανακοίνωση της επισημαίνει, ότι “παράλληλα με την κατασκευή του τερματικού σταθμού στον λιμένα Ουστ-Λουγκά ( το έργο ξεκίνησε το2009) η Sibur δραστηριοποιήθηκε για την επίλυση του θέματος μεταφοράς φορτίων αερίου από τον τερματικό του Ουστ Λουγκά” και πως έδειξε ενδιαφέρον για την απόκτηση πλοίων κατηγορίας 1Β που είναι κατάλληλα για τις κλιματολογικές συνθήκες της Βαλτικής.
“Με βάση τις συνομιλίες που κάναμε με όλες τις εταιρείες, που μπορούσαν να διαθέσουν πλοία για την επίλυση του ζητήματος αυτού, επελέγησαν μεταφορείς , μεταξύ των οποίων και Navigator, η οποία ποτέ δεν ήταν η μοναδική εταιρεία που μεταφέρει υγροποιημένο αέριο της Sibur από το Ουστ Λουγκά”. Επισημαίνει τέλος ότι τα συμβόλαια της εταιρείας με τους μεταφορείς φαίνονται στους ισολογισμούς που δημοσιεύονται στις αντίστοιχες περιόδους.
Στην ατζέντα των Ευρωπαίων ΥΠΟΙΚ το θέμα των Paradise Papers
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν αύριο Τρίτη την κατάρτιση ενός καταλόγου με τους παγκόσμιους φορολογικούς παράδεισους, ανακοίνωσαν σήμερα Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, μετά τη δημοσιοποίηση των Paradise Papers. Η απόφαση να περιληφθεί το θέμα στη μηνιαία ατζέντα των υπουργών ελήφθη μετά τη χθεσινή δημοσιοποίηση των Paradise Papers από πολλά μέσα ενημέρωσης.
Οι χώρες της ΕΕ σχεδιάζουν εδώ και μήνες να καταλήξουν σε συμφωνία για την κατάρτιση ενός καταλόγου ως το τέλος του έτους με τις χώρες που θεωρούνται φορολογικοί παράδεισοι, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Ωστόσο δεν αναμένεται κάποια επίσημη απόφαση αύριο.
Μετά τις προηγούμενες αποκαλύψεις μέσω των Panama Papers και των Luxemburg Leaks, η ΕΕ συζήτησε διάφορα μέτρα για την πάταξη της φοροαποφυγής, περιλαμβανομένης της κατάρτισης ενός καταλόγου με τους φορολογικούς παραδείσους, ο οποίος έχει στόχο να αποτρέψει τη μεταφορά των κερδών που γίνονται στην ΕΕ σε άλλες χώρες με μικρή ή καθόλου φορολογία, όπως ο Παναμάς ή οι Βερμούδες.
Προς το παρόν κάθε ευρωπαϊκή χώρα έχει τον δικό της κατάλογο με τις οντότητες που θεωρείται ότι συνεργάζονται λιγότερο σε φορολογικά θέματα, όμως η ύπαρξη μιας ενιαίας ευρωπαϊκής λίστας θεωρείται ότι θα έχει πιο βαρύνουσα σημασία. Εξάλλου θα μπορούν να επιβάλλονται κυρώσεις στις οντότητες που θα περιλαμβάνονται σε αυτή, σε περίπτωση που αρνούνται να συνεργαστούν.
Προς το παρόν δεν έχουν γίνει γνωστές οι κυρώσεις που συζητούνται, αλλά θεωρείται πιθανό ότι πρόσωπα και εταιρείες θα αποφεύγουν να τοποθετούν χρήματα στις οντότητες αυτές, απλώς και μόνο επειδή περιλαμβάνονται στον κατάλογο.