Η διαδικασία για τη διαδοχή του κ. Ντάισελμπλουμ ξεκινάει στη συνεδρίαση του Εurogroup, όπου θα ανοίξει επίσημα ο κύκλος των υποψηφιοτήτων, οι οποίες θα πρέπει να υποβληθούν τις αμέσως επόμενες μέρες, δεδομένου ότι ο νέος πρόεδρος θα εκλεγεί με ψηφοφορία από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης στις 4 Δεκεμβρίου.
Είναι φυσικό οι παραπάνω αλλαγές να προκαλούν μια αβεβαιότητα, αφού δύο σημαντικά πρόσωπα φεύγουν και δύο νέα έρχονται, τα οποία ακόμη δεν γνωρίζουμε.
Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι ο Γερούν Ντάισελμπλουμ θα προλάβει να ολοκληρώσει την τρίτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος αφού αποχωρεί στα μέσα Ιανουαρίου. Ο στόχος είναι να υπάρξει συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο για την Ελλάδα μέχρι το Εurogroup της 4ης Δεκεμβρίου. Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση του Τόμας Βίζερ (αποχωρεί τέλος Ιανουαρίου), του προέδρου της Ομάδας Εργασίας (EWG) Eurogroup, του ανθρώπου από τα χέρια του οποίου έχουν περάσει και τα τρία ελληνικά Μνημόνια και λογικά δεν υπάρχει τεχνοκράτης στην Ευρώπη που να γνωρίζει τη συμφωνία στην παραμικρή λεπτομέρεια, όσο ο εν λόγω αξιωματούχος.
Σε σχέση με την Ελλάδα, το πρώτο πράγμα που θα αναλάβει ο νέος πρόεδρος είναι η προετοιμασία της εξόδου της χώρας από το πρόγραμμα (20 Αυγούστου 2018), η οποία περνάει από την ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης και στη συνέχεια τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους.
Η τέταρτη αξιολόγηση, που θα γίνει τον Μάιο και Ιούνιο του 2018, δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες, στο βαθμό που πλέον δεν προβλέπονται νέα μέτρα, υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι τότε δεν θα υπάρξουν αποκλίσεις σε σχέση με το δημοσιονομικό, δηλαδή το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018. Η συζήτηση για το χρέος θα γίνει μόλις τελειώσει η τέταρτη αξιολόγηση και θα ολοκληρωθεί πριν από τις 20 Αυγούστου και τη λήξη του προγράμματος.
Πρόκειται χωρίς καμία αμφιβολία για πολύ κρίσιμη περίοδο για τη χώρα μας και φυσικά θα ήταν καλύτερο εάν δεν μεσολαβούσε η λήξη της θητείας του Γερούν Ντάισελμπλουμ και η αλλαγή προέδρου, δεδομένου ότι εδώ και πέντε χρόνια χειρίστηκε όλες τις φάσεις της ελληνικής κρίσης, κυρίως τις δραματικές εξελίξεις του καλοκαιριού του 2015. Συνεπώς, γνωρίζει με κάθε λεπτομέρεια το ελληνικό ζήτημα και θα ήταν καλύτερα αν το ολοκλήρωνε ο ίδιος.
Οι υποψήφιοι διάδοχοι για την προεδρία του Εurogroup
Αναφορικά με τους υποψηφίους είθισται ο πρόεδρος του Εurogroup να είναι ένας από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, χωρίς αυτό να προβλέπεται ως προϋπόθεση στη Συνθήκη. Υπάρχει και μια πολιτική προϋπόθεση που αφορά στην κομματική προέλευση του υποψηφίου. Θα πρέπει δηλαδή σε όλα τα ανώτατα αξιώματα της Ε.Ε. να τηρείται η αρχή της αντιπροσωπευτικής εκπροσώπησης των διαφόρων ευρωπαϊκών πολιτικών «οικογενειών».
Συγκυριακά, σήμερα υπάρχει ανισορροπία και οφείλεται στο γεγονός ότι οι πρόεδροι των τριών σημαντικότερων θεσμικών οργάνων προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), δηλαδή είναι χριστιανοδημοκράτες. Πρόκειται για τους Αντόνιο Ταγιάνι (Ευρωβουλή), Ντόναλντ Τουσκ (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο), Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ (Κομισιόν). Αυτό σημαίνει ότι πρακτικά είναι εξαιρετικά δύσκολο ο επόμενος πρόεδρος του Εurogroup να προέρχεται από τον ίδιο πολιτικό χώρο.
Επίσημες υποψηφιότητες δεν υπάρχουν ακόμη, ωστόσο κυκλοφορούν ονόματα που δεν διαψεύδονται από τους ίδιους. Είναι του Γάλλου υπουργού Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ και των ομολόγων του, της Ισπανίας Λουίς ντε Γκίντος, της Σλοβακίας Πέτερ Καζεμίρ, της Πορτογαλίας Μάριο Σεντένο, του Λουξεμβούργου Πιερ Γκραμένια, ενώ το τελευταίο διάστημα ακούγεται στις Βρυξέλλες και το όνομα του επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί.
Λογικά αποκλείεται, ως χριστιανοδημοκράτης, ο μόνιμος υποψήφιος των τελευταίων ετών, Λουίς ντε Γκίντος. Για τον κ. Λε Μερ τα πάντα θα εξαρτηθούν από το πόσο θα τον στηρίξει ενεργά ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Εάν τον στηρίξει, θα μπορούσε να πάρει τη θέση γιατί ο κ. Λε Μερ εκτιμάται ιδιαίτερα από τους Γερμανούς χριστιανοδημοκράτες της Ανγκελα Μέρκελ.
Για τον Μοσκοβισί δεν είναι βέβαιο ότι ο Γιούνκερ θα τον αφήσει να φύγει από την Κομισιόν, ενώ και οι Γερμανοί δεν τον θέλουν γιατί τον θεωρούν ιδιαίτερα ελαστικό έναντι των χωρών του Νότου.
Ο Πορτογάλος υποψήφιος δεν έχει σημαντικές ελπίδες λόγω χώρας προέλευσης αλλά και γιατί δεν έχει να επιδείξει κάτι ιδιαίτερο ως πολιτικός. Δύσκολη είναι και η υποψηφιότητα του Καζεμίρ, τον οποίο δεν θέλουν οι χώρες του Νότου γιατί θεωρούν ότι ελέγχεται απόλυτα από το Βερολίνο.
Απομένει ο Λουξεμβούργιος Πιερ Γκραμένια, ο οποίος έχει ένα πλεονέκτημα, το γεγονός ότι προέρχεται από την τρίτη μεγαλύτερη πολιτική «οικογένεια» της Ευρώπης, αυτή των Φιλελευθέρων, η οποία εδώ και πολλά χρόνια δεν έχει στείλει δικό της υποψήφιο σε κάποιο από τα μεγάλα κοινοτικά αξιώματα. Ο Γκραμένια είναι ίσως η καλύτερη περίπτωση από όλους, πρόσωπο καθολικής αποδοχής, έχει εμπειρία (υπουργός Οικονομικών στη χώρα του από το 2013), θεωρείται μετριοπαθής και κράτησε πολύ καλή θέση έναντι της Ελλάδας και των άλλων μνημονιακών χωρών στην περίοδο της κρίσης. Το μειονέκτημά του είναι ότι από τη χώρα του προέρχεται ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος μάλιστα διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος του Εurogroup.
Εάν δεν προκύψει υποψήφιος της τελευταίας στιγμής, ο επόμενος πρόεδρος θα είναι ένας από τους παραπάνω πολιτικούς.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής