Σαν σήμερα, στις 3 Ιανουαρίου του 2009, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το Βitcoin. Το πιο γνωστό, ίσως, από τα κρυπτονομίσματα, που για πολλούς παραμένουν ένα αδιάφορο μυστήριο αλλά για άλλους αποτελούν χρυσοφόρα επένδυση. Η άνοδος του Τραμπ στην Αμερική εκτόξευσε την αξία του bitcoin τον Δεκέμβριο και όπως όλα δείχνουν το 2025 θα σπάσει όλα τα προηγούμενα ρεκόρ. Την ίδια στιγμή, η Σουηδία, όπως και άλλες χώρες του Βορρά, συνεχίζουν να μειώνουν με ραγδαίες ταχύτητες τη χρήση μετρητών, μέχρι την πλήρη (;) εξαφάνισή τους. Οπως βλέπετε, το χρώμα του χρήματος αλλάζει διαρκώς. Για την ακρίβεια, απεκδύεται την υλική μορφή του, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί την αξία του.

Στα καθ’ ημάς, μπορεί να μην γίναμε Σουηδία, όμως το πλαστικό χρήμα και οι ψηφιακές συναλλαγές αυξάνονται κάθε χρόνο όλο και περισσότερο. Εκτιμάται ότι η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής στην Ελλάδα βρίσκεται περίπου στον κοινοτικό μέσο όρο, δηλαδή κοντά στο 50%, ενώ το 2024 οι συναλλαγές πληρωμών χωρίς μετρητά ξεπέρασαν τα 3 δισεκατομμύρια, από 2,7 δισ. το 2023. Συνολικά, την τελευταία 5ετία οι Ελληνες τριπλασίασαν τις συναλλαγές χωρίς μετρητά, αποδεικνύοντας την εξοικείωσή τους με τα νέα μέσα πληρωμής.

Η συνέχεια θα είναι εξίσου εντυπωσιακά ψηφιακή, αφού προ των πυλών βρίσκεται και το ψηφιακό ευρώ που θα εκδίδεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και θα είναι διαθέσιμο σε όλους τους πολίτες στη ζώνη του ευρώ. Στο τέλος της ημέρας, όμως, σημασία έχει η αγοραστική δύναμη του πορτοφολιού μας, είτε είναι wallet είτε παραδοσιακό. Αυτό, άλλωστε, είναι και το μεγάλο στοίχημα που αφορά τους πολίτες και το οποίο μπορεί να κερδηθεί μόνο αν συνδυαστεί η ενίσχυση των εισοδημάτων με το φρένο στις ανατιμήσεις των προϊόντων και τον εξορθολογισμό της αγοράς ακινήτων.

Το πρώτο, δηλαδή η ενίσχυση των εισοδημάτων, γίνεται ήδη με άμεσους τρόπους όπως είναι οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων και στις συντάξεις, αλλά και με έμμεσους τρόπους όπως η μείωση των εισφορών και των φόρων. Το δεύτερο μέτωπο της ακρίβειας απαιτεί συνεχείς και αυστηρούς ελέγχους στις ιδιωτικές επιχειρήσεις μαζί με ένα πλέγμα δράσεων που θα ρίξουν περισσότερα ακίνητα στην αγορά. Και φυσικά, προγράμματα όπως το «Σπίτι μου ΙΙ», που διευρύνουν την ηλικιακή ομάδα των πολιτών που μπορούν να το αξιοποιήσουν.