Τα επίπεδα της ήττας του ΠΑΣΟΚ, στη διακηρυγμένη προσπάθεια του να γίνει ο εναλλακτικός πόλος εξουσίας, είναι πολλαπλοί. Οι 300.000 που πήγαν στις κάλπες είναι περισσότεροι από τους 270.000 που είχαν πάει στις κάλπες το 2021. Το ΠΑΣΟΚ του 2021 ήταν ένα κόμμα του 8%. Το ΠΑΣΟΚ του 2024 είναι ένα κόμμα του 13% και στις δημοσκοπήσεις ένα κόμμα του 15%-16%. Είναι πολλοί τελικά οι 30.000 περισσότεροι, οι οποίοι προσήλθαν τώρα στις κάλπες; Σίγουρα δεν είναι τόσοι, ώστε να δημιουργούν μια αύρα ανόδου και πολύ περισσότερο δεν είναι αρκετοί, ώστε το ΠΑΣΟΚ να γίνει διεκδικητής της εξουσίας και αντίπαλον δέος της Ν.Δ. Είναι αρκετοί, ώστε το ΠΑΣΟΚ να «δέσει» τη δεύτερη θέση, παραμένοντας όμως ένα μικρομεσαίο κόμμα.

Κέρδισε χωρίς αμφιβολία τη μάχη του πολιτικού πολιτισμού. Ομως ο πολιτικός πολιτισμός δεν παύει, παρά την ευταξία που έχει, να είναι ένα μέσον και όχι ένας αυτοσκοπός. Είναι ένα μέσον αναγκαίο για την επίτευξη πολιτικών στόχων, οι οποίοι αλλάζουν το πολιτικό παιχνίδι.

Πώς μπορεί όμως να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό, είτε με τον Ν. Ανδρουλάκη είτε με τον Χ. Δούκα; Ο Ν. Ανδρουλάκης είχε τρία χρόνια και τρεις εθνικές κάλπες για να κάνει την διαφορά. Δεν την έκανε. Μπορεί να πήγε το κόμμα του από το 8% στο 13%, αλλά το 13% παραμένει ένα μικρό ποσοστό, το οποίο απέχει πολύ από το ποσοστό που θα μπορούσε να κάνει το ΠΑΣΟΚ κόμμα εξουσίας. Κάτι που ευαγγελίστηκαν και οι 6 υποψήφιοι, οι οποίοι πήραν μέρος στην κούρσα για της αρχηγία.

Ο Χ. Δούκας, που μοιάζει με τον Κασσελάκη του ΠΑΣΟΚ, ήταν ο μεγάλος ηττημένος της Κυριακής, έστω κι αν πανηγυρίζει, γιατί κατάφερε να μπει στον δεύτερο γύρο με την ψυχή στο στόμα και με λίγες εκατοντάδες ψήφους περισσότερες από τον Π. Γερουλάνο. Ηταν ο μεγάλος ηττημένος γιατί αποδοκιμάστηκε ηχηρά από τη μεγάλη πλειοψηφία των μελών και φίλων του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι τον έβγαλαν τέταρτο (!) στον Δήμο Αθηναίων. Και δεν αποδοκιμάστηκε μόνο για την αναιμική πολιτική προσωπικότητά του. Αποδοκιμάστηκε για την παταγώδη αποτυχία του για έναν χρόνο ως δήμαρχος Αθηναίων. Οσοι τον «δοκίμασαν» ως δήμαρχο -που βγήκε από μια ανορθόδοξη και ετερόκλητη πλειοψηφία, η οποία είχε μέσα της και ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ και Ηλ. Κασιδιάρη- ήδη τον έχουν κρίνει ως αποτυχόντα. Και σίγουρα δεν είναι ούτε Φρανσουά Μιτεράν ούτε Βίλι Μπραντ, όπως με περισσό ναρκισσισμό και αυθάδεια αυτοχαρακτηρίστηκε.

Η πραγματική διάσταση αυτού του προβλήματος θα φανεί από το βράδυ της επόμενης Κυριακής. Οταν όποιος και να κερδίσει, θα μιλήσει για μια μεγάλη νίκη που βάζει το ΠΑΣΟΚ σε τροχιά εξουσίας. Οποιος κι αν κερδίσει, είναι υποχρεωμένος να πει ό,τι έλεγε και πριν την Κυριακή. Ο μεν Ν. Ανδρουλάκης ότι το ΠΑΣΟΚ θα διεκδικήσει την… αυτοδυναμία ή έστω ότι θα είναι… πρώτο κόμμα. Και τα δύο είναι δυο σύντομα ανέκδοτα. Ο δε Χ. Δούκας θα πει το ίδιο ανέκδοτο, αλλά με άλλους πρωταγωνιστές: Θα βάλει στην «εξίσωση της νίκης» κι έναν ανύπαρκτο παράγοντα. Τον εξαερωμένο ΣΥΡΙΖΑ ή τμήματα αυτού.

Οντως το ΠΑΣΟΚ έχασε μια μοναδική και ίσως ιστορική ευκαιρία. Μαζί της χάνει κι ένα σημαντικό τμήμα της εκλογικής βάσης του, το 20%-30% των ψηφοφόρων του, οι οποίοι θέλουν να είναι το ΠΑΣΟΚ ορθολογική πρόταση για τον εκσυγχρονισμό της χώρας και όχι απομίμηση ή σύμμαχος του συριζαϊσμού.

Κάποτε ο Α. Παπανδρέου κατέβαζε κόσμο από το τρένο. Τώρα το ΠΑΣΟΚ απλώς βλέπει τα τρένα να περνούν…

ΑΙΧΜΗ

Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ

Η εκλογή αρχηγού σε κάθε κόμμα είναι και μια ευκαιρία για το κόμμα να διευρύνει το ακροατήριό του. Ούτε ο αριθμός όσων πήγαν στις κάλπες του ΠΑΣΟΚ ούτε η συμπεριφορά των εκλογέων πείθουν ότι το ΠΑΣΟΚ διεύρυνε το ακροατήριό του. Οι μόνες υποψηφιότητες που σηματοδοτούσαν κάποια διεύρυνση του ΠΑΣΟΚ ήταν οι υποψηφιότητες της Α. Διαμαντοπούλου και του Π. Γερουλάνου. Αθροιστικά και οι δύο πήραν περίπου 40%. Ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το 29,64% που πήρε ο νικητής του πρώτου γύρου Ν. Ανδρουλάκης.

Στέκει αυτή η πρόσθεση; Και ναι και όχι. Οχι γιατί και οι δύο που έμειναν εκτός β’ γύρου έχουν αναφορές σε «φυλές» του κλασικού ΠΑΣΟΚ. Με τους «παπανδρεϊκούς» ο Π. Γερουλάνος, με τους «εκσυγχρονιστές» του Κ. Σημίτη η Α. Διαμαντοπούλου. Ναι, γιατί οι βασικότεροι φορείς του ανοίγματος του ΠΑΣΟΚ ήταν είτε προς τους δυσαρεστημένους κεντροαριστερούς που ψήφισαν Κ. Μητσοτάκη είτε προς τους «φυγάδες» προς τον ΣΥΡΙΖΑ, που σκέπτονται τον επαναπατρισμό. Είτε έτσι, είτε αλλιώς, οι κύριοι εκφραστές της διεύρυνσης έμειναν εκτός. Κάτι που προϊδεάζει για σημαντική αποχή των ψηφοφόρων τους στον β’ γύρο.

Ο Χ. Δούκας απευθύνθηκε κυρίως στο «αντιδεξιό» ΠΑΣΟΚ και σε απογοητευμένους πολιτικούς μετανάστες ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ στον καταρρέοντα ΣΥΡΙΖΑ. Ουδέν σημαντικό απ’ αυτό το μέτωπο.

Συνολικά, λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ έχασε την ευκαιρία της διεύρυνσης. Χωρίς την οποία είναι αδύνατον να παίξει ευρύτερο ρόλο, πέραν ενός μικρομεσαίου αυτάρεσκου κόμματος του 15%.

Πήραν φωτιά τα τηλέφωνα

Ηδη από το βράδυ της Κυριακής, αλλά περισσότερο χθες άναψαν τα τηλέφωνα μεταξύ των δύο που πέρασαν στον β’ γύρο και των 4 συνυποψηφίων τους που έμειναν εκτός. Ο μόνος που δεν σήκωσε το τηλέφωνό του ήταν ο Μ. Κατρίνης. Στόχος των τηλεφωνημάτων ήταν η διαμόρφωση συμμαχιών εν όψει του β’ γύρου. Ο Ν. Ανδρουλάκης έχει το πρόβλημα ότι και οι υπόλοιποι 5 υποψήφιοι ζητούσαν αλλαγή ηγεσίας. Αρα όχι τον ίδιο. Το πρόβλημα του Χ. Δούκα είναι ότι οι περισσότεροι από τους 5 διαφωνούν και με το πολιτικό στίγμα του -είναι ο μόνος που δεν μιλάει για αυτόνομη πορεία και λέει ευθέως ότι δεν θα συνεργαστεί ποτέ με τη Ν.Δ.-, αλλά και με το άγουρο και υπέρμετρα φιλόδοξο πολιτικό στιλ του. Η εκλογή είναι ανοιχτή. Οι χαμένοι της Κυριακής δεν φαίνεται ότι θα πάρουν θέση υπέρ κάποιου εκ των δύο του τελικού. Αλλά και να πάρουν, όπως εκτιμούν έμπειρα στελέχη της Χ. Τρικούπη, δεν θα επηρεάσουν πολλούς απ’ όσους τους ψήφισαν. Αρα η εκλογή, κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι μια υπόθεση αυστηρά ΠΑΣΟΚική. Κι εκεί υπάρχει φαβορί.

ΑΠΟΡΙΕΣ-1

Αληθεύει ότι στο Μ. Μαξίμου ρέει άφθονη η σαμπάνια και φεύγουν φορτηγάκια με λουλούδια;

ΑΠΟΡΙΕΣ-2

Μήπως οι στοιχηματικές εταιρίες πρέπει να αρχίσουν να δίνουν και αποδόσεις για το αν θα γίνει ή δεν θα γίνει το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ;