Πολύ θα ήθελα να ρωτήσω έναν συμμαθητή του, μια συμμαθήτριά του, από όσους πρόσθεσαν την τσάντα τους στην αυλή του σχολείου για να γράψουν το «ΜΑΚΗΣ», που σαν όνομα δεν θα ξανακουστεί ποτέ στην τάξη, στο προαύλιο, στο διάλειμμα.
Αλήθεια, τι έκαναν όταν ήξεραν ότι ο Μάκης καθημερινά βίωνε τον δικό του Γολγοθά; Πού ήταν ΣΥΜμαθητές και ΣΥΜμαθήτριες που σήμερα, με γυρισμένη πλάτη στο φακό, κάνουν λεπτομερείς δηλώσεις στα κανάλια για όσα γνώριζαν; Πού ήταν να του σταθούν και να στηθούν απέναντι στους «άλλους» που αναφέρονται όταν τον έδερναν, τον έσπρωχναν, τον πετούσαν κάτω, τον κλοτσούσαν; Εκαναν χάζι; Ελεγαν «έλα, μωρέ, και τι τρέχει» κι έσφιγγαν την τσάντα τους στην πλάτη και, κοιτάζοντας αλλού -όχι για να μη δουν το μαρτύριο του Μάκη, αλλά για να μην τους δουν οι βασανιστές του και τους βάλουν στο μάτι-, γυρνούσαν βιαστικά στο σπίτι τους. Φοβάμαι ότι υπάρχουν ανάμεσά τους παιδιά δεκατεσσάρων χρόνων που θα κουβαλούν σε όλη τους τη ζωή τον ΜΑΚΗ που δεν βοήθησαν, δεν κατήγγειλαν όσα τραβούσε.
Το δίμηνο της φωτιάς
Αναρωτιέμαι αν οι καθηγητές σ’ αυτό το σχολείο έχουν αντιληφθεί την ευθύνη που τους αναλογεί για την απόφαση του μαθητή τους να βάλει τέρμα στη ζωή του γιατί του ήταν ανυπόφορη πια και δεν ήθελε να τη ζήσει. Γιατί εγώ θυμάμαι στο δημόσιο Γυμνάσιο που πήγαινα, Πρότυπο μεν δημόσιο δε, οι καθηγητές ήταν κοντά μας. Σχεδόν ήξεραν τι γινόταν στο σπίτι του καθενός μας και ανάλογα μας φέρονταν. Οι καθηγητές μας στα διαλείμματα δεν κλείνονταν στο γραφείο τους, αλλά έβγαιναν μαζί μας στο προαύλιο, και θυμάμαι ακόμη το ευεργετικό βλέμμα τους επάνω μας. Οι καθηγητές του Μάκη, αν είχαν βγει σ’ ένα διάλειμμα στο προαύλιο, θα είχαν αντιληφθεί τι συνέβαινε.
Αν είχαν αναπτύξει σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά, ίσως ο Μάκης τους έλεγε το πρόβλημά του, ίσως οι συμμαθητές του να τους έλεγαν τα προβλήματα που δημιουργούσαν «τα παιδιά» στον Μάκη. Ακούω ότι «οι καθηγητές γνώριζαν και αδιαφορούσαν». Δεν θέλω να το πιστέψω.
Αλλά θέλω να πιστέψω ότι η Νίκη Κεραμέως προσωπικά θα αναλάβει να ξεκαθαρίσει, μια και καλή, την υπόθεση εκφοβισμού στα σχολεία. Ειλικρινά, δεν ξέρω αν λύνεται θεσμικά ή με τον καλό δάσκαλο. Αυτή η μαγική λέξη, αυτός ο τίτλος τιμής χάνεται από τα σχολεία μας; Τα παιδιά, αφοσιωμένα στα παιχνίδια στο κομπιούτερ που κυνηγούν και σκοτώνουν εχθρούς, χάνουν τη ανθρωπιά τους; Τρομάζω…