Η μετεξέλιξη του καπιταλισμού σε «φεουδαρχία του χρήματος» τείνει να προσλάβει μόνιμα χαρακτηριστικά, που δεν διαλανθάνουν της προσοχής των χρηματοοικονομικών think tanks. Μια ιδιαίτερα εμπεριστατωμένη εικόνα του φαινομένου παρέχει η τελευταία έκθεση της τράπεζας UBS, που δείχνει ότι στο διεθνές κλαμπ των δισεκατομμυριούχων δεν κυριαρχούν πια οι αυτοδημιούργητοι, αλλά όσοι τα βρίσκουν έτοιμα.
Ο ελβετικός τραπεζικός κολοσσός (που διασώθηκε με κρατικό χρήμα στην κρίση του 2008 και φέτος διέσωσε με τη σειρά του την Credit Suisse) μας πληροφορεί τα εξής αποκαλυπτικά: από τους 137 ανθρώπους που έγιναν δισεκατομμυριούχοι στο διάστημα Απριλίου 2022-Απριλίου 2023, οι 53 κληρονόμησαν περιουσίες 150,8 δισ. δολαρίων από τους γονείς τους (περίπου το ΑΕΠ της Ελλάδας), ενώ οι 84 «αυτοδημιούργητοι» παρήγαγαν «μόνο» 140,7 δισ. δολάρια.
Ντόναλντ Τραμπ και Δαλάι Λάμα
Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι «πορφυρογέννητοι» είναι κηφήνες και ανάξιοι των περιουσιών τους. Δείχνει όμως μια τάση «οικογενειοκρατικού καπιταλισμού» που θα κλιμακώνεται. Ο επικεφαλής της παγκόσμιας διαχείρισης πλούτου της UBS, Μπέντζαμιν Καβάλι, προέβλεψε ότι την επόμενη 20ετία περίπου 1.000 δισεκατομμυριούχοι θα περάσουν στα παιδιά τους 5,2 τρισ. δολάρια – δηλαδή γύρω στο 7%-8% του σημερινού παγκόσμιου ΑΕΠ.
Οι οικογένειες υπερπλουσίων με επιρροή (η στρατιά των «μικρών Μασκ», με άλλα λόγια) δεν εντοπίζονται πια μόνο στη Δύση αλλά σε όλες τις ηπείρους. Ο μέσος πλούτος ενός κληρονόμου στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού είναι 2 δισ. δολάρια έναντι 1,6 δισ. ενός ενεργού επιχειρηματία. Σε Βόρεια και Νότια Αμερική η μέση περιουσία του «πορφυρογέννητου» είναι 2,2 δισ. δολάρια έναντι 1,5 δισ. κάποιου που… «ιδρώνει» για τη λιμουζίνα και το λίαρ τζετ. Τέλος, στο σύμπλεγμα Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής (ΕΜΕΑ) ο μέσος κληρονόμος κάθεται σαν άλλος Σκρουτζ πάνω σε ένα βουνό 4,4 δισ. δολαρίων, ακριβώς τα διπλά από τον… εργαζόμενο υπερπλούσιο των 2,2 δισ. δολαρίων.