Γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης*

Είναι αλήθεια πως ποτέ δεν μου άρεσε ο όρος «πλανητάρχης». Ίσως γιατί η ελληνική απόδοσή του ενέχει έναν επαρχιωτισμό εν συγκρίσει με το «ηγέτης του ελεύθερου κόσμου» (leader of the free world) από τον οποίο δανειστήκαμε την έννοια. Σε αντίθεση με το ντεκαντάνς «πλανητάρχης» το «ηγέτης του ελεύθερου κόσμου» αποτυπώνει και το ιστορικό πλαίσιο από το οποίος γεννήθηκε η φράση.

Ήταν ο ρόλος των ΗΠΑ από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ύστερα που απέδωσε στον εκάστοτε πρόεδρο και τον επίμαχο τίτλο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτέλεσαν το τελευταίο μισό αιώνα τον καθοδηγητή του λεγόμενου δυτικού κόσμου. Μας γαλούχησαν σε θέματα οικονομίας, διασκέδασης, πολιτισμού και εν τέλει σκέψης, καθώς όλη η Δύση διακατέχεται από το καπιταλιστικό σύνδρομο του «όλα αγοράζονται».

Θέλαμε να τους μοιάσουμε, διατηρώντας ωστόσο την ευρωπαϊκή ή έστω βαλκανική μας εθνοϋπερηφάνεια. Τους βρίζαμε σε κάθε ευκαιρία, ήμασταν αντιαμερικανοί γιατί ήταν ιμπεριαλιστές –όντως ήταν- αλλά το όνειρο κάθε ταξιδιώτη ήταν να πάει στην Νέα Υόρκη. Η αμερικανική κοινωνία όμως δεν είναι κάτι αποστειρωμένο που μένει αναλλοίωτο στον χρόνο. Όπως και εμείς έτσι και αυτοί άλλαξαν.

Η τελευταία δεκαετία ήταν κομβικής σημασίας. Όπως η Ευρώπη συντηρητικοποιήθηκε λόγω της οικονομικής κρίσης, του προσφυγικού και του αυξανόμενου εθνικισμού, έτσι και οι Αμερικανοί ακολούθησαν παρόμοια πορεία.

Μπορεί ο Μπαράκ Ομπάμα να ήταν -επικοινωνιακά- μία ευχάριστη έκπληξη, όμως και αυτός έπαιξε τον ρόλο του στην άνοδο του Ντόναλντ Τραμπ. Παρακολουθώντας την αμερικανική πολιτική σκηνή τα τελευταία χρόνια, φαίνεται πως ο Τραμπ και ό,τι αυτός συμβολίζει, δεν ήρθε ουρανοκατέβατος. Ένα μεγάλο μέρος της αμερικανικής κοινωνίας μετατοπιζόταν σταδιακά προς τα δεξιά αδιαφορώντας για την πολιτική ορθότητα που επέβαλαν στην καθημερινότητά τους πολιτικοί και media.

Χαρακτηριστικό είναι πως οι Ρεπουμπλικανοί στις εκλογές του 2008 πήραν 173 εκλέκτορες, στις εκλογές του 2012, 206 και, στις τελευταίες 304. Την ίδια ώρα ο Μπαράκ Ομπάμα από τους 365 εκλέκτορες του 2008 και τους 332 του 2012, είδε το Δημοκρατικό κόμμα με την Χίλαρι Κλίντον να παίρνει απέναντι στον Τραμπ 227! Η ζυγαριά έπαιρνε κλίση χρόνο με τον χρόνο και αυτό δεν ήταν μία επιτυχία του ρεπουμπλικανικού κόμματος αλλά ένα μείγμα των εκάστοτε υποψηφίων με την αυξανόμενη δυσαρέσκεια και συντηρητικοποίηση της αμερικανικής κοινωνίας.

Μπορεί ο Μιτ Ρόμνεϊ να έμοιαζε… libertarian μπροστά στον Ντόναλντ Τραμπ, αλλά κοιτώντας την ρητορική του βλέπουμε πως δεν απείχε πολύ από τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ. Η βασική διαφορά των δύο είναι ότι ο πρώτος δεν μπήκε ποτέ στην αρένα της ιδεολογικής σύγκρουσης με την πολιτική ορθότητα των Media, ενώ ο νέος πρόεδρος είχε στο πλευρό του πρωτοπόρους της ιδεολογικής έκφρασης της alt-right (κοινώς για την Ευρώπη, της ακροδεξιάς).

Αλλά γιατί τα λέμε όλα αυτά; Γιατί το ελληνικό Facebook κραυγάζει εδώ και μέρες για το κακό που μας βρήκε και τον κόσμο ο οποίος θα είναι διαφορετικός και χειρότερος. Τέτοιες διαπιστώσεις κάνει το ελληνικό Facebook που την ίδια στιγμή δεν έχει πάρει χαμπάρι πως ζούμε στιγμές 2015 και πως είμαστε ένα βήμα πριν από τον γκρεμό. Δεν φταίει όμως το ελληνικό Facebook. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ προσφέρει χορταστικούς άρτους και θεάματα το τελευταίο διάστημα αφού γνωρίζει πως η «περήφανη διαπραγμάτευση» δεν μπορεί να παίξει σε… επανάληψη.

Την ώρα λοιπόν που διαπραγματευτικά η κυβέρνηση είναι εγκλωβισμένη και οι δημοσκοπήσεις ραπίζουν τον Αλέξη Τσίπρα, το Μέγαρο Μαξίμου επικεντρώνεται σε έναν συνεχή πόλεμο κατά των ΜΜΕ καταφέρνοντας σταδιακά να βάζει «χέρι» σε αυτά. Ο ΔΟΛ δεν ήταν η αρχή. Είχε προηγηθεί ο γκανγκστερικός διαγωνισμός για τις τηλεοπτικές άδειες και φυσικά το MEGA. Σήμερα, ελάχιστοι γνωρίζουν την επόμενη μέρα στα Μέσα Ενημέρωσης. Όχι όμως, το πρόβλημα είναι ο Ντόναλντ Τραμπ που δεν έδωσε ερώτηση στο CNN.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος βρίσκεται στην θέση που βρισκόταν την άνοιξη του 2015 ο Γιάνης Βαρουφάκης, μόνο που ο πρώτος έχει επίγνωση της κατάστασης. Εάν η αξιολόγηση δεν κλείσει και σύντομα, η χώρα είναι αντιμέτωπη με το χάος. Το πλάνο που είχε θέσει το Μέγαρο Μαξίμου ήταν ένα δομημένο success story. Άμεσο κλείσιμο της αξιολόγησης ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και έξοδος της Ελλάδας στις αγορές. Όλα αυτά όμως μοιάζουν να καλύπτονται από μία πυκνή ομίχλη όσο η αξιολόγηση παραμένει αβέβαιη.

Την ίδια ώρα ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παίζει παιχνίδια με το ΔΝΤ παρασύροντας την ελληνική πλευρά σε ψευδεπίγραφη αισιοδοξία για την μη συμμετοχή του Ταμείου την οποία τελικά γκρεμίζει λέγοντας πως χωρίς ΔΝΤ ολόκληρο το πρόγραμμα τίθεται σε διαπραγμάτευση.

Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί λύνεται είτε με «ναι σε όλα» που σημαίνει φυσικά νέα μέτρα είτε με εκλογές προτάσσοντας το αφήγημα των κακών Ευρωπαίων που επιβουλεύονται την ανάκαμψη της χώρας.

Το δεύτερο αφήγημα όσο ηρωικό κι αν ακούγεται ενέχει έναν τεράστιο κίνδυνο. Η ρήξη με τους δανειστές το 2017 θα είναι ίσως η καταστροφικότερη κίνηση που έχει κάνει αυτός ο οδοστρωτήρας που λέγεται ΣΥΡΙΖΑ εδώ και δύο χρόνια. Με εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία το τελευταίο που θα θέλουν και οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι είναι να βάλουν στην προεκλογική τους συζήτηση την Ελλάδα. Εάν χρειαστεί να το κάνουν, όλοι ξέρουμε πως δεν θα είναι για καλό μας.

Όλα τα παραπάνω λοιπόν την ώρα που είναι αβέβαιο το τι θα κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ με την συμμετοχή του ΔΝΤ στην Ελλάδα. Η αλήθεια πάντως είναι πως όσο κι αν ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει να απομονωθεί, δύσκολα θα αφήσει στην μοίρα τους μερικά δισ. ευρώ που έχει δανείσει το ΔΝΤ στην Ελλάδα.

Παρ΄όλα αυτά όμως ενώ το τραίνο που λέγεται Ελλάς οδεύει πρόσω ολοταχώς προς τοίχο, «κάτι δεν πάει καλά σε αυτόν τον κόσμο».

*Ο Γιώργος Μιχαηλίδης  είναι διευθυντής του EleftherosTypos.gr

Ακολούθησέ τον στο Facebook και στο Twitter