Γράφει ο Γεράσιμος Α. Κολαΐτης*
Επιπλέον, υπάρχει σύγκρουση με κάθε μορφής εξουσία, ψέματα, φυγές από το σπίτι, σκασιαρχείο από το σχολείο, βανδαλισμοί, σεξουαλική δραστηριότητα και συστηματική χρήση ουσιών, καπνού και αλκοόλ σε ασυνήθιστα μικρές ηλικίες, καθώς και παραβατικότητα (παραβίαση νόμων). Συνήθως έχουν, παρά τη σκληρή εικόνα προς τα έξω, χαμηλή αυτοεκτίμηση και μερικοί είναι μέλη συμμοριών, αφού αυτό παρέχει τη δυνατότητα στα μέλη, ίδιας συνήθως κουλτούρας, να βρίσκουν την αποδοχή και υποστήριξη που δεν βρίσκουν στην καθημερινή τους ζωή.
Είναι ερευνητικά τεκμηριωμένο πως για τα προβλήματα διαγωγής ευθύνονται -σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους- ατομικοί παράγοντες (π.χ. δύσκολο ταμπεραμέντο, χαμηλότερο νοητικό δυναμικό, σχολική αποτυχία παιδιού) και οικογενειακοί παράγοντες (ιστορικό κακομεταχείρισης ανηλίκου, ψυχική διαταραχή -με ή χωρίς χρήση αλκοόλ και ουσιών- γονέων, γενετικές επιδράσεις). Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο τρόπος λειτουργίας των γονέων και της ανατροφής του παιδιού τους. Η σκληρή και τιμωρητική, με χρήση βίας από τους γονείς, ή ασταθής (άλλοτε αυστηρή και άλλοτε παραχωρητική) ή τύπου laissez faire («ας κάνει ό,τι θέλει») διαπαιδαγώγηση αποτελούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη διαταραχών διαγωγής στα παιδιά.
Είναι προφανές πως συχνά δεν αρκούν μέτρα αναμόρφωσης ή κοινωνικής επιτήρησης και μόνον, από την πλευρά της Πολιτείας. Οι έγκαιρες θεραπευτικές παρεμβάσεις στα παιδιά και στους γονείς τους (οπωσδήποτε) είναι αναγκαίες και συμπεριλαμβάνουν τη θεραπεία και άλλων προβλημάτων ψυχικής υγείας που συχνά συνυπάρχουν, όπως κατάθλιψη (30% περιπτώσεων), δυσκολίες προσοχής και (υπερ)κινητικότητας, χρήση ουσιών κ.λπ.
Ωστόσο, προτιμότερες και αποτελεσματικότερες είναι οι παρεμβάσεις πρόληψης στους γονείς για θετική λειτουργία και ανατροφή των τέκνων τους (positive parenting), ιδιαίτερα αν σ’ αυτές συμμετέχουν οι ίδιοι, τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί. Ενα παρόμοιο πρόγραμμα υλοποιήθηκε από την Παιδοψυχιατρική Κλινική ΕΚΠΑ, στο ΓΝΠ «Η Αγία Σοφία», με χρηματοδότηση του ΙΣΝ (2011-14). H παρέμβαση, που περιλάμβανε ομαδικές συνεδρίες με γονείς παιδιών 3-8 ετών, μείωσε σημαντικά τις προβληματικές συμπεριφορές (διαγωγής, υπερκινητικότητας) των παιδιών, το στρες των γονέων, ενώ ταυτόχρονα έγινε δεκτή με ικανοποίηση από το σύνολό τους.
Εκτός της ψυχικής οδύνης που προκαλούν αυτές οι διαταραχές, κυρίως στους άλλους, η οικονομική επιβάρυνση της Πολιτείας είναι δεκαπλάσια. Δυστυχώς, μια, όχι ευκαταφρόνητη, υποομάδα αυτών των νεαρών θα εξελιχθούν σε αντικοινωνικούς ενήλικες με ασταθείς διαπροσωπικές σχέσεις και επαγγελματική πορεία, ακαδημαϊκή αποτυχία, χρήση ουσιών, πρωιμότερο θάνατο και -σε ακραίες περιπτώσεις- εγκληματικότητα και/ή αυτοκτονικότητα. Αξίζει να το προλάβουμε!
H Οξφόρδη και το σύνδρομο της Κίνας
*O Γεράσιμος Α. Κολαΐτης είναι Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής, Διευθυντής Παιδοψυχιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ, ΓΝΠ «Η Αγία Σοφία», Διευθυντής ΠΜΣ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ «Ψυχική Υγεία και Ψυχιατρική Παιδιού και Εφήβου»
Τραγωδία στην Κρήτη: Ένας νεκρός μετά από βύθιση σκάφους
Καιρός: Που θα εκδηλωθούν την Κυριακή ισχυρές καταιγίδες και θυελλώδεις άνεμοι
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr