Πολλοί καταναλωτές αυξάνουν τις παρορμητικές αγορές τους, όμως το δωρεάν που διαφημίζεται αφορά μόνο στις συνεπείς πληρωμές. Οταν υπάρχει καθυστέρηση, τα επιτόκια αυξάνονται απότομα και δεν είναι λίγοι που βρέθηκαν με επιτόκιο που σκαρφάλωσε στο 18%.

Η διαφορά είναι τεράστια, καθώς σε δάνειο 5.000 ευρώ, με 0% επιτόκιο, θα πληρώσεις σε δόσεις 5.000 ευρώ. Αν το επιτόκιο εκτοξευτεί στο 18%, τότε θα πληρώσεις 5.990,89 ευρώ ή σχεδόν 1.000 ευρώ παραπάνω! Ακόμα και αν ρυθμιστεί, που είναι η συνήθης πρακτική, τότε η δόση δεν θα πέσει κάτω από τα 249,62 ευρώ τον μήνα, για 24 δόσεις, ενώ με μηδενικό επιτόκιο ήταν περίπου 208,33 ευρώ.

Καταναλωτικά

Παράλληλα, σε άνοδο βρίσκεται και η ζήτηση για τα γρήγορα καταναλωτικά των τραπεζών. Συνολικά, το πρώτο δίμηνο του έτους έχουν χορηγηθεί 285 εκατ. σε νέα καταναλωτικά, από 284 εκατ. το 2024 και 185 το 2023. Σε δύο χρόνια, η αύξηση των χορηγήσεων φτάνει το 54,05%. Σε σύγκριση ετών, υπάρχει αύξηση της τάξης του 34% από το 2023 στο 2024, όταν από σύνολο 1,29 δισ. ευρώ, οι εκταμιεύσεις έφτασαν το 1,74 δισ. ευρώ. Οι τράπεζες προωθούν πολύ τα καταναλωτικά, γιατί με πολλά αλλά μικρά δάνεια, ειδικά όταν τα επιτόκια κυμαίνονται από 10,8% έως 15% (χωρίς καθυστερήσεις και λοιπά έξοδα), το περιθώριο κέρδους είναι μεγάλο.

Ευκολίες πληρωμής

Οι εύκολοι τρόποι χρηματοδότησης βρίσκονται σε σημαντική άνοδο, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του Worldpay, οι δαπάνες μέσω ψηφιακών μεθόδων πληρωμής στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τις προσωπικές αγορές αυξήθηκαν από 1,7 τρισ. δολάρια το 2014 σε 18,7 τρισ. δολάρια παγκοσμίως το 2024 – σχεδόν ενδεκαπλάσια αύξηση. Η συνολική αξία των ψηφιακών πληρωμών αναμένεται να ξεπεράσει τα 33,5 τρισ. δολάρια έως το 2030. Οι αγορές με τις υπηρεσίες αγοράστε τώρα πληρώστε αργότερα (BNPL) γνώρισε ταχεία αποδοχή στην αγορά, με τις διαδικτυακές δαπάνες να αυξάνονται από 2,2 δισ. δολάρια το 2014 σε 342 δισ. δολάρια το 2024. 

Στο ταμείο

Το δόσεις για όλους είναι ένα παράδειγμα τρόπου αγοράς με ευκολίες πληρωμής που παρέχεται σε πολλές συνεργαζόμενες επιχειρήσεις σε συνεργασία με συστημική τράπεζα και καλύπτει αγορές από 250 ευρώ έως 2.000 ευρώ. Παράδειγμα τέτοιας αγοράς, έχει επιτόκιο 12,60% (συμπεριλαμβανομένης εισφοράς Ν. 128/75 0,60%) και παραμένει αμετάβλητο για όλη τη διάρκεια της χρηματοδότησης. Η εξόφληση της χρηματοδότησης γίνεται σε 6 έως 12 μήνες ή δόσεις. Το Συνολικό Ετήσιο Πραγματικό Ποσοστό Επιβάρυνσης (ΣΕΠΠΕ) είναι 18,734% για αγορά αξίας 1.000 ευρώ και αποπληρωμή σε 12 μηνιαίες δόσεις. Παράλληλα υπάρχουν και τα διαχειριστικά και λειτουργικά έξοδα της τράπεζας, που πληρώνονται εφάπαξ με την πρώτη δόση. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, είναι 24 ευρώ για αγορά έως 1.000 ευρώ και 36 ευρώ για περισσότερα.

Τα γρήγορα

Από τις πιο δημοφιλείς επιλογές των δανειοληπτών για καταναλωτικά είναι τα γρήγορα δάνεια που προσφέρουν οι τράπεζες. Για αυτή την κατηγορία, τα επιτόκια είναι ανταγωνιστικά, ενώ από 9,5% έως 15% δεν απέχουν πολύ από αυτά των ευρωπαϊκών τραπεζών. Αυτό σημαίνει ότι δάνειο 2.000 ευρώ με αποπληρωμή σε 12 μήνες έχει δόση από 175,92 έως 181,08 ευρώ τον μήνα. Το συνολικό κόστος των τόκων κυμαίνεται από 111,1 έως 173 ευρώ. Σε αυτά τα μικρά ποσά τα δάνεια φέτος είναι περίπου 3 ευρώ το μήνα φθηνότερα από ό,τι το 2024, ενώ αναμένεται ότι το κόστος δανεισμού θα μειωθεί άλλο τόσο έως το τέλος του καλοκαιριού.

Αγόρασε τώρα, πλήρωσε αργότερα (BNPL)

Ολο και περισσότεροι καταναλωτές, χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες αγόρασε τώρα, πλήρωσε αργότερα. Σε αυτή την κατηγορία, από τις πιο γνωστές εταιρίες είναι η Klarna που προσφέρει δόσεις για μικρές αγορές και τις διαφημίζει ως άτοκες, χωρίς ψιλά γράμματα. Προϊόν που κοστίζει 300 ευρώ μπορεί να αγοραστεί με τρεις δόσεις των 100 ευρώ, χωρίς τόκο ή άλλα έξοδα. Οπότε γεννάται το εύλογο ερώτημα, πώς βγάζει κέρδος αυτή η εταιρία; Είναι πραγματικά ένα δωρεάν δάνειο; Προσοχή. Είναι δωρεάν για τους καταναλωτές που κάνουν αγορές, αλλά όχι για τους εμπόρους λιανικής πώλησης, οι οποίοι πληρώνουν ένα ποσοστό επί της τιμής αγοράς στην Klarna. Βλέποντας τους πελάτες τους να αγοράζουν όλο και πιο συχνά από το Διαδίκτυο και τις παρορμητικές αγορές να αποτελούν σημαντικό ποσοστό, δέχονται να δώσουν ένα μικρό μέρος από το περιθώριο κέρδους τους, αρκεί να κάνουν περισσότερες πωλήσεις. Σύμφωνα με την αγορά, το ποσοστό, ανάλογα με την εταιρία, ξεκινάει χαμηλά αλλά φτάνει έως και 20%. Φαίνεται μεγάλο, αλλά δεδομένου ότι πολλοί καταναλωτές θέλουν να αγοράσουν, όμως δεν έχουν άμεσα όλο το ποσό, με αυτό τον τρόπο οι πωλήσεις αυξάνονται σημαντικά.

Προφανώς, η Klarna και οι άλλες εταιρίες που παρέχουν παρόμοιες υπηρεσίες, κερδίζουν και από τα τέλη καθυστερημένης πληρωμής. Η εξυπηρέτηση είναι δωρεάν όσο όλοι πληρώνουν στην ώρα τους. Η πραγματικότητα των αριθμών δείχνει ότι μεγάλο μέρος των καταναλωτών υπερεκτιμά τη δυνατότητα να αποπληρώσει τις δόσεις και υπάρχουν πολλές καθυστερημένες πληρωμές. Το πιο δημοφιλές προϊόν της εταιρίας είναι η πληρωμή σε 30 ημέρες ή η πληρωμή σε τρεις δόσεις. Και τα δύο προβλέπουν άτοκες συνεπείς δόσεις. Παράλληλα υπάρχουν και πιο μακροπρόθεσμες επιλογές χρηματοδότησης που επιτρέπουν αποπληρωμή σε τρία χρόνια (36 μήνες) με επιτόκιο έως 18,9%.

 Χορηγήσεις καταναλωτικών – Ποσά νέων δανείων  

Πηγή: ΤτΕ. Ποσά σε εκατ. ευρώ. Καταναλωτικά δάνεια τακτής λήξης (τοκοχρεολυτικά)

Μέσα επιτόκια – Καταναλωτικά δάνεια τακτής διάρκειας  

Πηγή: ΤτΕ.  Καταναλωτικά δάνεια τακτής λήξης (τοκοχρεολυτικά)

Μέσα επιτόκια – Πιστωτικές κάρτες 

Πηγή: ΤτΕ. Μέσα επιτόκια πιστωτικών καρτών

Διακύμανση Καταναλωτικών δανείων 

Πηγή: ΤτΕ

Υπόλοιπα – Βασικές κατηγορίες καταναλωτικών δανείων (εκατ. ευρώ) 

Πηγή: ΤτΕ

Τα εύκολα και γρήγορα καταναλωτικά δάνεια – 2.000 ευρώ 

Πηγή: moneyonline.gr, ιστοσελίδες τραπεζών

Τα εύκολα και γρήγορα καταναλωτικά Δάνεια – 5.000 ευρώ 

Πηγή: moneyonline.gr, ιστοσελίδες τραπεζών