Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η ύφεση θα ξεπεράσει το 10%, αντί για ανάπτυξη άνω του 2,5% που όλοι υπολόγιζαν για το 2020 πριν από την έναρξη της πανδημίας, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης το 2021 θα κυμαίνεται γύρω από το 4%, υπό την αίρεση ότι το πρόγραμμα των εμβολιασμών θα υλοποιηθεί σύμφωνα με τους τωρινούς υπολογισμούς του υπουργείου Υγείας.

Επομένως η κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί ένα σύνθετο πρόβλημα που εξελίσσεται ταυτόχρονα σε δύο επίπεδα, αυτά της δημόσιας υγείας και της οικονομίας, και σε δύο χρονικά περιόδους.

Η πρώτη περίοδος εκτείνεται μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2021, όταν αναμένεται ότι θα έχει εμβολιασθεί ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά παγκοσμίως, και η πανδημία θα έχει τεθεί υπό μερικό έλεγχο. Πρόκειται για το πιο κρίσιμο διάστημα καθώς προηγείται ένας δύσκολος χειμώνας, με τα νοσοκομεία γεμάτα και τον κορονοϊό να έχει εισβάλει σε κάθε πόλη της χώρας. Η καραντίνα λήγει στις 7 Ιανουαρίου αλλά το πιθανότερο είναι τα περιοριστικά μέτρα να επεκταθούν, όταν μάλιστα βλέπουμε ότι όσες ευρωπαϊκές χώρες τόλμησαν να ανοίξουν νωρίτερα την οικονομία τους για πιο “χαλαρά Χριστούγεννα”, όπως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, υποχρεώθηκαν σε άτακτη αναδίπλωση εφαρμόζοντας αυστηρό lockdown πολλών εβδομάδων. Το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου είναι το πιο κρίσιμο, εάν έχουμε νέα αναζωπύρωση της νόσου όλα θα πάνε πίσω και οι απώλειες στην οικονομία θα είναι ακόμη μεγαλύτερες. Το βέβαιο είναι ότι εάν δεν εφαρμοστούν μέτρα για τον περιορισμό της κινητικότητας μετά τις γιορτές θα έχουμε αρνητικές εξελίξεις στο μέτωπο της δημόσιας υγείας που θα επιβαρύνουν και την αγορά. Επομένως χρέος της κυβέρνησης είναι να σχεδιάσει τις κινήσεις της με βάση το χειρότερο σενάριο, που είναι η οικονομία να παραμείνει σε μεγάλο βαθμό κλειστή τους επόμενους μήνες, και ανάλογα να κατανείμει πόρους και δυνάμεις ώστε να κρατήσει ζωντανές τις επιχειρήσεις και να στηρίξει τους εργαζόμενους.

Εάν οι εμβολιασμοί ενταθούν από τον προσεχή Φεβρουάριο και εξελιχθούν βάσει προγράμματος τότε μέχρι τα τέλη Ιουνίου θα έχει εμβολιασθεί περίπου ο μισός πληθυσμός, περιορίζοντας σε μεγάλο βαθμό τις πιέσεις στο ΕΣΥ και πρωτίστως τη μεταδοτικότητα του ιού.

Η δεύτερη κρίσιμη περίοδος ξεκινά τον Ιούλιο οπότε η κυβέρνηση αναμένει σημαντική αύξηση της τουριστικής κίνησης σε σχέση με φέτος ενώ η οικονομία θα πρέπει να λειτουργήσει χωρίς την κρατική στήριξη. Είναι σαφές ότι χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο ανάκαμψης, που θα διευκολύνει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες να μπουν την αγορά με μία ρύθμιση των οφειλών που δημιουργήθηκαν την περίοδο της καραντίνας και ταυτόχρονα θα δημιουργεί ευκαιρίες με βάση τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, που αναμένονται στα μέσα του 2021 και εκτιμώνται σε 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η πανδημία ανέδειξε τη μεγάλη εξάρτηση της οικονομίας από τον τουρισμό, τον μικρό βαθμό ψηφιοποίησης του εμπορίου, όλοι τώρα στην αγορά αντιλαμβάνονται πόσο κρίσιμο στοιχείο είναι το e-shop για τη δουλειά τους, αλλά και τις τεράστιες δυνατότητες της εγχώριας παραγωγής, όπως αποτυπώθηκαν με την αύξηση των εξαγωγών στον αγροδιατροφικό τομέα, στη μεταποίηση ή ακόμη και σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας.

Κατά συνέπεια, η κυβέρνηση έχει δύο σημαντικές δουλειές να επιτελέσει. Η πρώτη είναι να κρατήσει ζωντανή την οικονομία στους επόμενους μήνες όπου τον κύριο λόγο έχει η προστασία της δημόσιας υγείας και η δεύτερη να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα ανάκαμψης της αγοράς. Η ισορροπία δεν είναι εύκολη αλλά η προσπάθεια δεν πρέπει να αποτύχει.

*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

Από την έντυπη έκδοση