Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Ο πρωθυπουργός από την πρώτη φάση της πανδημίας δεν έκρυψε τις δυσκολίες που θα υπάρχουν στην κοινωνία και στην οικονομία λόγω της καραντίνας ενώ το ίδιο έπραξε και στην τελευταία παρέμβασή του ανακοινώνοντας το γενικό απαγορευτικό στις μετακινήσεις.
Η κατάσταση παραμένει οριακή και οι ασκήσεις αισιοδοξίας δεν προσφέρουν πολλά στους πολίτες.
Μέχρι τη διάθεση του εμβολίου, που αναμένεται να ξεκινήσει στη χώρα μας τέλη Ιανουαρίου αλλά θα απαιτήσει διάστημα αρκετών μηνών ώστε να αποκτήσει συνολικά ο πληθυσμός ανοσία, μεσολαβεί μία περίοδος με μεγάλες δυσκολίες. Εχουμε τον χειμώνα μπροστά μας, που ευνοεί τη μετάδοση του ιού λόγω του συχνότερου συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους και απαιτείται η χάραξη στρατηγικής, ρεαλιστικής και χωρίς ωραιοποιήσεις.
Αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες στην οικονομία, κάθε μήνας καραντίνας κοστίζει ποσά που κυμαίνονται από 3 έως 5 δισεκατομμύρια ευρώ, που δεν έχουμε αλλά δανειζόμαστε για την κάλυψη των αναγκών.
Η ύφεση φέτος θα είναι άνω του 10% ενώ διψήφιο υπολογίζεται και το έλλειμμα στον προϋπολογισμό λόγω των αυξημένων κρατικών δαπανών για τη στήριξη της υγείας και της εργασίας αλλά και των μειωμένων εσόδων. Η Κομισιόν εκτιμά ότι το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί φέτος στο 206% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος λόγω των ακραίων δημοσιονομικών συνθηκών που έχει δημιουργήσει η πανδημία.
Δρόμος χωρίς γυρισμό…
Επιπλέον η ανάκαμψη του 2021 θα είναι αισθητή από το δεύτερο εξάμηνο όταν ο τουρισμός αναμένεται να είναι σημαντικά υψηλότερος σε σχέση με φέτος, αλλά όχι στα επίπεδα του 7% με 9% που ήταν οι αρχικές εκτιμήσεις και πάντα υπό την αίρεση ότι το χρονοδιάγραμμα για τους εμβολιασμούς δεν θα ανατραπεί από κάποια αρνητική εξέλιξη στην τελική φάση της παραγωγής των φαρμάκων.
Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί τις προκλήσεις του επομένου εξαμήνου χωρίς την πολυτέλεια λαθών. Θετικό είναι ότι η χώρα έχει ανακτήσει την αξιοπιστία της, όπως προκύπτει από τις εκθέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών ενώ οι αγορές θεωρούν ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να ανακάμψει θεαματικά μόλις υπάρξει πρόοδος στο μέτωπο του εμβολίου. Το Δημόσιο μπορεί να δανείζεται με πολύ χαμηλό κόστος ενώ χθες και το πενταετές ομόλογο πέρασε στο πεδίο των αρνητικών επιτοκίων. Το κράτος μπορεί να χρηματοδοτήσει την οικονομία χωρίς δυσχέρειες ενώ το μαξιλάρι των 37 δισεκατομμυρίων λειτουργεί ως μία περαιτέρω δικλίδα ασφαλείας.
Από τη στιγμή που το τέλος του υγειονομικού εφιάλτη προσδιορίζεται για το δεύτερο εξάμηνο της επόμενης χρονιάς η κυβέρνηση μπορεί να υλοποιήσει ένα σχέδιο θωράκισης του ΕΣΥ με αυστηρή καραντίνα μέχρι τον Ιανουάριο, ώστε να αποσυμφορηθεί η πίεση που δέχονται τα περισσότερα νοσοκομεία και ταυτόχρονα να ενισχύσει την οικονομία με πόρους που θα αυξηθούν σημαντικά όταν αποφασιστεί το άνοιγμα της αγοράς.
Η εξίσωση είναι δύσκολη και οι ισορροπίες λεπτές, όμως η πρόωρη επανεκκίνηση της οικονομίας, εν μέσω χειμώνα και χωρίς να υπάρχει εμβόλιο, μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο κόστος από το πρόσκαιρο όφελος. Ακόμη και για το ζήτημα των σχολείων, από τη στιγμή που η λειτουργία τους συνδέονται με τις μετακινήσεις των γονέων και κηδεμόνων, καλό είναι εξεταστεί η διατήρηση του συστήματος τηλεκπαίδευσης μέχρι τα Χριστούγεννα και η επανεκκίνηση να μετατεθεί για τις αρχές του έτους, εάν αυτό εξυπηρετεί τη δημόσια υγεία.
Ο ιός κυκλοφορεί σε όλη τη χώρα και ο κίνδυνος υποτροπής είναι μεγάλος. Για αυτό χρειάζεται σχέδιο και ας λαμβάνεται πάντα υπόψη το δυσμενέστερο σενάριο, το οποίο μέχρι τώρα η πανδημία δυστυχώς το μετατρέπει σε βασικό.
*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση