Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*

Σήμερα, το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. είναι περιορισμένο σε σχέση με το 2015 και οι δυνατότητες ελιγμών του κ. Τσίπρα είναι μικρές, εφόσον έχει μπει στο πλαίσιο των κανόνων λειτουργίας της ευρωζώνης. Πρόκειται όμως για τον ίδιο ανεύθυνο πολιτικό ηγέτη, ο οποίος προσπαθεί να ενισχύσει τη θέση του σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος, όπως το 2014-2015. Με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει δημιουργεί τεχνητή ένταση με εκπροσώπους των ευρωπαϊκών θεσμών και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και ανεβάζει τον οικονομικό και κοινωνικό λογαριασμό της κρίσης. Επιδίωξή του είναι να πετύχει κάποιου είδους πολιτική συσπείρωση γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ πριν φανεί το κόστος των χειρισμών του και να πάει τη χώρα στις πρόωρες εκλογές που ο ίδιος απορρίπτει με δημόσιες δηλώσεις του. Στο Μαξίμου επιδιώκουν μία αξιοπρεπή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ που θα του επιτρέψει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιπολίτευση.

Επικίνδυνος αιφνιδιασμός

Η αιφνιδιαστική απόφαση του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα να δώσει χριστουγεννιάτικο βοήθημα ύψους 617 εκατ. ευρώ στους χαμηλοσυνταξιούχους είναι υψηλού ρίσκου για μια σειρά λόγους.

Πρώτον και κυριότερο, έχει αναλάβει τη δέσμευση στο εξαιρετικά σκληρό τρίτο πρόγραμμα-Μνημόνιο, το οποίο ο ίδιος διαπραγματεύτηκε, να μην προβαίνει σε μονομερείς ενέργειες και να συνεννοείται εκ των προτέρων με τους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές για δημοσιονομικά μέτρα που δεν έχουν προβλεφθεί.

Προχωρώντας σε μονομερή ενέργεια ο κ. Τσίπρας υπονομεύει τη διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας εφόσον οι επικριτές του στο Eurogroup, στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, σε κυβερνήσεις της Ε.Ε. μπορούν εύκολα να επιχειρηματολογήσουν ότι είναι αναξιόπιστος και δεν πρέπει να του δοθούν οικονομικές ευκαιρίες εφόσον θα έχουν μεγάλο πολιτικό κόστος για όσους προχωρήσουν σε αυτή την κατεύθυνση.

Δεύτερον, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού η κυβέρνηση μοιράζει μέρος από το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα του 2016, το οποίο όμως δεν έχει καταγραφεί ούτε έχει επισημοποιηθεί. Η δημοσιονομική διαχείριση της χρονιάς βρίσκεται σε εξέλιξη και μπορεί οι στόχοι για τα έσοδα να έχουν ξεπεραστεί κατά ένα μικρό ποσοστό, παράλληλα όμως αυξάνονται για μία ακόμη φορά οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου. Δεν γνωρίζουμε λοιπόν εάν έχουμε να κάνουμε με ένα πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα μεγαλύτερο του προβλεπόμενου ή απλά με τον ετεροχρονισμό των δημόσιων δαπανών.

Την επίσημη απάντηση θα την έχουμε τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο με την υπογραφή των ΕΛ.ΣΤΑΤ. και Eurostat. Ο πρωθυπουργός θα μπορούσε να ανακοινώσει, εάν δεν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ σε κατάσταση δημοσκοπικής απελπισίας, τη διανομή κοινωνικού μερίσματος σε ομάδες συμπολιτών μας που έχουν μεγάλη ανάγκη μετά την ακριβή εκτίμηση και επισημοποίηση του πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος, την άνοιξη του 2017.

Δημοσκοπική υποχώρηση

Κύριο μέλημα του κ. Τσίπρα δεν είναι η οικονομική ενίσχυση ορισμένων από τα θύματα της πολιτικής του χριστουγεννιάτικα αλλά το φρενάρισμα της δημοσκοπικής πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ που έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.

Οι δημοσκοπήσεις που έγιναν αμέσως μετά την ανακοίνωση των μέτρων δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε 1,5-2 μονάδες, χωρίς όμως να έχει τη δυναμική που θα του επιτρέψει να καλύψει τη μεγάλη απόσταση που τον χωρίζει από την πρώτη Ν.Δ. Το μέτρο που ανακοινώθηκε είχε δημοσκοπική, ψηφοθηρική στόχευση γιατί η αγανάκτηση των συνταξιούχων με τις ψεύτικες υποσχέσεις του κ. Τσίπρα συμβάλλει σημαντικά στη συρρίκνωση των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν άλλες κοινωνικές κατηγορίες με μεγαλύτερες οικονομικές ανάγκες από τους χαμηλοσυνταξιούχους -χαρακτηριστικό το παράδειγμα των 800.000 μακροχρόνια ανέργων- οι οποίες όμως παραμένουν σχετικά χαμηλά στην ιεράρχηση των πολιτικών στόχων του Μαξίμου.

Επιτάχυνση εξελίξεων

Με τον τρόπο που κινείται η κυβερνητική ηγεσία ενισχύεται συνεχώς το σενάριο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών.

Η προσωρινή δημοσκοπική ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ θα δώσει τη θέση της σε νέα μεγάλη πτώση μόλις διαπιστώσουν οι πολίτες τις συνέπειες των μέτρων που έχουν προγραμματιστεί στην οικονομική και κοινωνική καθημερινότητά τους. Για παράδειγμα, η χριστουγεννιάτικη ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων θα εξισορροπηθεί σε μεγάλο βαθμό με την κατάργηση του ΕΚΑΣ για πολλούς από αυτούς στη διάρκεια του 2017. Επιπλέον, η εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής θα γίνει πιο δύσκολη και σκληρή εξαιτίας της αντίδρασης Ευρωπαίων εταίρων και πιστωτών στους χειρισμούς του κ. Τσίπρα. Ηδη εκδηλώνεται νέα κρίση εμπιστοσύνης σε βάρος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. και φυσικά σε βάρος της ελληνικής οικονομίας που θα έχει ως αποτέλεσμα να μη γίνουν νέες παραγωγικές επενδύσεις, να μην επιστρέψουν οι καταθέσεις στις τράπεζες, να μη δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης που στηρίζει την κατανάλωση.

Αντιθέσεις που κοστίζουν

Σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει την αποτυχία της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται, η κυβέρνηση επενδύει πολιτικά στις αντιθέσεις που εκδηλώνονται μεταξύ εκείνων που πρωταγωνιστούν στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης. Οι αντιθέσεις αυτές μπορεί να έχουν επικοινωνιακό και πολιτικό ενδιαφέρον, από τη στιγμή όμως που αναδεικνύονται με πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης ή σε αντίδραση των κινήσεων του πρωθυπουργού, είναι πολύ δύσκολο να γεφυρωθούν και να φτάσουμε σε θετικό για την Ελλάδα οικονομικό αποτέλεσμα.

Υποτίθεται ότι η κυβέρνηση επένδυσε πολιτικά στις διαφορές μεταξύ Ευρωπαίων εταίρων και ΔΝΤ για να επιτύχει την ελάφρυνση του χρέους του ελληνικού Δημοσίου και τη χαλάρωση της λιτότητας μέσω της υιοθέτησης στόχων για μικρότερο πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα. Τελικά η αναδιάρθρωση του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου αναβλήθηκε για μετά την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος-Μνημονίου, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος έχουν κόστος για τα αμέσως επόμενα χρόνια, το οποίο θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από την Ελλάδα, όπως διευκρίνισε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας κ. Ρέγκλινγκ και η κυβέρνηση δεσμεύτηκε σε υπερβολικά υψηλό πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα και την αναγκαία σκληρή λιτότητα για την επίτευξή του για «μερικά χρόνια» μετά το 2018. Επομένως, το πολιτικό παιχνίδι πάνω στις αντιθέσεις ΔΝΤ και Ευρωπαίων εταίρων είχε τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Εκανε σκληρότερη τη λιτότητα και καθυστέρησε τη ρύθμιση του χρέους.

Νέος γύρος αντιθέσεων

Η κυβέρνηση προσπαθεί τώρα να αξιοποιήσει επικοινωνιακά τις υποστηρικτικές δηλώσεις εκπροσώπων ευρωπαϊκών θεσμών, οι οποίοι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δεσμεύουν μόνο τον εαυτό τους.

Ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών κ. Μοσκοβισί θεωρείται αποδυναμωμένος γιατί οι Σοσιαλιστές πρόκειται να συντριβούν στις προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στη Γαλλία τον Απρίλιο του 2017, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σοβαρή πιθανότητα ανανέωσης της θητείας του. Ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Σουλτς προσπαθεί να δημιουργήσει πολιτικό χώρο για τον εαυτό του στη Γερμανία, αλλά αυτά που δηλώνει δεν επηρεάζουν την πολιτική των σοσιαλδημοκρατών συντρόφων του, οι οποίοι συμμετέχουν στην κυβέρνηση Μέρκελ.

Η επιχείρηση εντυπωσιασμού δεν πρόκειται να κάμψει τις αντιρρήσεις για τους ελιγμούς της κυβερνητικής ηγεσίας στο Eurogroup, το ΔΝΤ, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, την ΕΚΤ. Επομένως, όλα θα γίνουν πιο δύσκολα και θα αυξηθεί κι άλλο η πίεση στην κυβέρνηση να πάει σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές προτού διαπιστώσουν περισσότεροι ψηφοφόροι τις διαστάσεις της αποτυχίας της στον οικονομικό τομέα και το κόστος των τυχοδιωκτικών χειρισμών του κ. Τσίπρα για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία.

Ο Γιώργος Κύρτσος είναι Ευρωβουλευτής της Ν.Δ.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής