Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης

ΑΡΚΕΤΑ περισσότεροι πιστεύουν πως οι μεγάλου μήκους λευκές νεφελώδεις γραμμές στον ουρανό δεν προέρχονται από υδρατμούς αεροπλάνων αλλά από αεροψεκασμούς. Κοινώς, μας ψεκάζουν. Και μας ψεκάζουν για να είμαστε «υποταγμένοι» σε ό,τι συμβαίνει και να μην αντιδρούμε. Βέβαια, αυτοί οι «πιστοί» των αεροψεκασμών δεν έχουν απαντήσει γιατί εκείνοι δεν «ψεκάζονται» όπως και εμείς οι υπόλοιποι κοινοί θνητοί.

ΘΕΩΡΙΕΣ συνωμοσίας και fake news υπήρχαν από την αρχαιότητα και θα υπάρχουν όσο υπάρχει ο άνθρωπος. Τα τελευταία χρόνια έγιναν πιο «μοδάτα» και ασκούν μεγαλύτερη επίδραση στις κοινωνίες λόγω της επιρροής των social media.

ΕΚΕΙ ο καθένας μπορεί να γράψει τη «θεωρία» του διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα. Είναι λύση η παρέμβαση της Δικαιοσύνης για όσους διακινούν θεωρίες συνωμοσίας και fake news; Δύσκολο. Γιατί όλο αυτό θα περιπλέξει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Μπορεί να «ηρωοποιηθούν» κάποιοι ψεκασμένοι.

ΘΑ ανοίξει σίγουρα μια μεγάλη κουβέντα. Θα ξεκινήσει και μια πολιτική αντιπαράθεση, που θα καταλήξει με βεβαιότητα σε κομματικό τσακωμό: για τα όρια της ελευθερίας έκφρασης, για τη δημοκρατία, για το σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Για το τι είναι πραγματικότητα και το τι είναι fake news.

ΔΕΝ λύνουν, όμως, το πρόβλημα. Πώς αντιμετωπίζει, λοιπόν, μια κοινωνία όσους διαλαλούν στο Ιντερνετ πως η Γη είναι επίπεδη; Απλά γελώντας; Οχι, δεν αρκεί αυτό. Γιατί τις περισσότερες φορές είναι οι ίδιοι που διακινούν π.χ. πως δεν υπάρχει κορονοϊός. Πως όλα αποτελούν ένα κατασκεύασμα σε κάποιο εργαστήριο της Κίνας, των ΗΠΑ, του Μπιλ Γκέιτς, του Τζορτζ Σόρος, κάποιων τέλος πάντων σκοτεινών δυνάμεων.

ΠΩΣ μπορείς να αντιμετωπίσεις με λογικά επιχειρήματα τον παραλογισμό; Οι θεωρίες συνωμοσίας και τα fake news στηρίζονται πάντοτε σε «αποδείξεις» οι οποίες δεν είναι τίποτα παραπάνω από αερολογίες πασπαλισμένες με «ντοκουμέντα» και «μαρτυρίες» διαφόρων «επιστημόνων» και «ειδικών» πάσης φύσεως.

ΔΕΝ είναι για τα γέλια, όμως, η κατάσταση. Το 1985 κάποιοι υποστήριζαν πως το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ δεν υπήρχε, πως ήταν μια θεωρία συνωμοσίας των Αμερικανών και καλούσαν τον κόσμο να τρώει μαρούλια. Στη συνέχεια κάποιοι ισχυρίζονταν πως η χρεοκοπία της Ελλάδας κατασκευάστηκε σε κάποιο «εργαστήριο» του Βερολίνου. Στα χρόνια των Μνημονίων κάποιοι εκμεταλλεύθηκαν τις αυτοκτονίες συμπολιτών μας και μιλούσαν για δεκάδες χιλιάδες αυτόχειρες που τους «έκρυβαν» οι μνημονιακές κυβερνήσεις.

ΚΑΠΟΙΟΙ διακινούσαν δημοσίως πως «σκότωσαν» την τρόικα και τα Μνημόνια. Και έφτασαν να κυβερνήσουν για τέσσερα χρόνια. Το καλοκαίρι του 2018 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παρουσίαζε «δορυφορικές φωτογραφίες» από τις οποίες «αποδεικνυόταν» ο… εμπρησμός σε Κινέτα και Μάτι, στηρίζοντας τη «θεωρία συνωμοσίας» περί ασύμμετρης απειλής. Τελικά αποδείχθηκε πως η μια φωτιά ξεκίνησε από στύλο της ΔΕΗ και η άλλη από κάποιον που έκαιγε ξερόκλαδα!

ΔΕΝ είναι αστείο. Ανάλογα με τις συνθήκες οι «γραφικές» μειοψηφίες μπορεί να γίνουν πλειοψηφικό ρεύμα. Ας μην ξεχνάμε πως τον Ιούλιο του 2015 το 62% των πολιτών πίστεψε στην κατάργηση των Μνημονίων και ψήφισε «όχι» στο δημοψήφισμα.

ΥΠΑΡΧΕΙ ακόμα κανείς που πιστεύει ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν οι θεωρίες συνωμοσίας και τα fake news ως αστείο;

*Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr