Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Ασφαλώς δεν είναι ευχάριστο να εισπράττεις μικρότερα ενοίκια από τα συμφωνηθέντα, όμως η αντίδραση της ομοσπονδίας μάλλον ήταν υπερβολική.
Η ΠΟΜΙΔΑ υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση αποφάσισε μονομερώς να μειώσει κατά 40% τα ενοίκια κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καταγγέλλοντας ότι «ασκεί κοινωνική πολιτική με τα λεφτά των άλλων».
Ωστόσο, η ίδια η ομοσπονδία παραδέχεται ότι πλήθος ενοικιαστών δεν πληρώνει καν το υπόλοιπο 60% του μισθώματος. Επομένως, πιστεύει κάποιος ότι εάν δεν είχε παρέμβει το υπουργείο Οικονομικών για μείωση των ενοικίων κατά 40% θα υπήρχε ιδιοκτήτης που θα πληρωνόταν στο ακέραιο κατά την περίοδο της κρίσης;
Το πιο πιθανό είναι ότι εάν δεν παρενέβαινε το υπουργείο η κατάσταση θα ήταν μάλλον δραματικότερη για τα μέλη της ΠΟΜΙΔΑ, η συντριπτική πλειοψηφία των ενοικιαστών δεν θα πλήρωνε τίποτα μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση στην οικονομία. Ποιος θα πλήρωνε ενοίκιο όταν η επιχείρηση στην οποία εργάζεται είναι κλειστή ή βρίσκεται ο ίδιος σε αναστολή εργασίας;
Η επιδότηση του ενοικίου, που προτείνει η ομοσπονδία, είναι μία εναλλακτική λύση, εφόσον υπάρχουν σημάδια σταθεροποίησης της αγοράς, αλλά σε κάθε περίπτωση, ελλείψει δημοσίων κεφαλαίων, δεν θα μπορούσε να εφαρμοσθεί για χρονικό διάστημα πέραν των 2-3 μηνών.
Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ κ. Στράτος Παραδιάς, που είναι από τους πιο έμπειρους της κτηματαγοράς, γνωρίζει ότι η εικόνα των ενοικίων αλλά και των τιμών των ακινήτων μετά τον κορονοϊό δεν θα είναι η ίδια με εκείνη που είχε παγιωθεί πριν από την πανδημία. Ο τουρισμός ξεκινά από το μηδέν, οι πλατφόρμες μισθώσεων τύπου Airbnb δεν έχουν ζήτηση, οι επενδυτές διστάζουν να αγοράσουν ακίνητα.
Το σημείο ισορροπίας και στην κτηματαγορά πέφτει, οι αξίες έχουν μειωθεί και είναι σχεδόν βέβαιο ότι το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσει νέος γύρος διαπραγμάτευσης μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών για το ύψος των μισθωμάτων. Με ύφεση που μπορεί να φτάσει στο 10% και παράλληλη κάμψη σε ζήτηση και προσφορά, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις οικονομικών για να αντιληφθούμε ότι θα υπάρξει πτώση στις τιμές και στα μισθώματα.
2014 και 2024, ομοιότητες και διαφορές
Σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση της ζημιάς, η κυβέρνηση αποφάσισε να καλύψει το 33% των απωλειών με τη μορφή φοροελαφρύνσεων, τα δημόσια οικονομικά είναι περιορισμένα και επειδή ακριβώς ο κ. Σταϊκούρας χειρίζεται τα «λεφτά των άλλων» και εν προκειμένω των φορολογουμένων, διαθέτει όσα αντέχει το ταμείο του κράτους. Θα μπορούσε να αποφασισθεί η ενίσχυση κλιμακωτά μέχρι και την πλήρη κάλυψη των ζημιών. Οσο μικρότερο το εισόδημα των ιδιοκτητών από ακίνητα τόσο μεγαλύτερη η ενίσχυση του κράτους ώστε να βοηθηθούν περισσότερο αυτοί που θα έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.
Σε ό,τι αφορά τα «παράπονα» των επενδυτών του εξωτερικού για τη μικρή κάλυψη των απωλειών στα ακίνητα που εκμεταλλεύονται και στις υπόλοιπες μορφές τοποθέτησης κεφαλαίων, όπως στις αγορές μετοχών ή ομολόγων, έχει «χαθεί το πάτωμα», για να χρησιμοποιήσουμε μία αργκό του Χρηματιστηρίου, ώστε να αποτελεί εξαίρεση η κτηματαγορά.
Η παγκόσμια οικονομία έχει βυθιστεί, οι επενδύσεις έχουν ρίσκο με ανοδικούς και καθοδικούς κύκλους, κανείς δεν μπορούσε στις αρχές του έτους να προβλέψει τις επιπτώσεις από τον κορονοϊό, αλλά έτσι λειτουργούν οι αγορές. Με κέρδη και με ζημίες.
Είναι σαφές ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων πρέπει να ενισχυθούν στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της οικονομίας, ιδίως όσοι προσπαθούν να επιβιώσουν με τα μισθώματα, αλλά οι κραυγές εν μέσω πανδημίας δεν βοηθούν. Αλλωστε, όπως φαίνεται από το γενικότερο κλίμα, η μείωση των ενοικίων κατά 40% που επέβαλε η κυβέρνηση για το δίμηνο της πανδημίας δεν θα είναι μακριά από την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στην κτηματαγορά και η οποία θα οδηγήσει ιδιοκτήτες και ενοικιαστές σε πιο ρεαλιστικές συμφωνίες.
*Ο Πάνος Αμυράς είναι διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση