Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης*

ΚΑΛΟ θα ήταν να κοιταχτούμε πρώτα στον καθρέφτη. Εδώ δώσαμε ένα απίστευτο 44% στον ΓΑΠ το 2009. Πριν από 22 μήνες σάρωσε ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος υποσχόταν πως με ένα μοναδικό μαγικό κόλπο θα σκίσει τα μνημόνια και θα μας βγάλει από την κρίση. Ας κάνουμε, επιτέλους, αυτοκριτική. Βαθιά μέσα μας πιστεύουμε ότι είμαστε ο εξυπνότερος λαός στον πλανήτη. Για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις, αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε… ηλίθιοι. Απλά θεωρήσαμε και θεωρούμε πως με εξυπνακίστικα κόλπα θα ξεπεράσουμε τη χρεοκοπία της χώρας μας. Ενας λαός δεν αρκεί να είναι έξυπνος, πρέπει να έχει και διάθεση να δει την πραγματικότητα. Το μείζον θέμα σήμερα, όμως, είναι η νίκη του Τραμπ.

ΗΤΑΝ τελικά απρόσμενη η επικράτησή του; Δυστυχώς ήταν αναπόφευκτη. Η βαθιά οικονομική κρίση σε συνδυασμό με το προσφυγικό ζήτημα ωθεί τους πολίτες στις περισσότερες χώρες να επιβραβεύσουν την «αντισυστημικότητα». Πριν από τον Τραμπ υπήρξαν πολλά εκκωφαντικά παραδείγματα: η Λεπέν στη Γαλλία, ο Γκρίλο στην Ιταλία, η Ακροδεξιά σε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, οι Podemos στην Ισπανία, το Brexit με πρωταγωνιστές τους απίθανους Φάρατζ και Τζόνσον, το AfD στη Γερμανία, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε την ελληνική πρωτοπορία με τις απανωτές νίκες του ΣΥΡΙΖΑ.

ΕΙΝΑΙ βέβαιο πως κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες, όπως είναι επίσης βέβαιο πως άλλους κινδύνους κρύβει η ακροδεξιά ρητορική και άλλους τα υποτιθέμενα επαναστατικά αριστερά κινήματα. Διαθέτουν όμως ένα κοινό σημείο, το λαϊκισμό. Ολοι οι προαναφερθέντες «εκτοξεύθηκαν» παρουσιάζοντας το τέλειο δίπολο: «το παλιό χρεοκόπησε – είμαστε το νέο, είναι διεφθαρμένοι – είμαστε καθαροί, είναι διαπλεκόμενοι με τα ΜΜΕ – θα τελειώσουμε τη διαπλοκή, είναι συστημικοί – είμαστε αντισυστημικοί». Αν τα παραπάνω πασπαλιστούν με αριστερές υποσχέσεις κοινωνικής δικαιοσύνης ή με ακροδεξιές υποσχέσεις για πογκρόμ μεταναστών, τότε βρισκόμαστε μπροστά σε μια απίστευτα λαϊκιστική, αλλά δυστυχώς και εξαιρετικά ελκυστική πρόταση για καταταλαιπωρημένες κοινωνίες.

ΕΞΑΠΛΩΝΕΤΑΙ σαν παγκόσμια επιδημία. Οι πολίτες επιβραβεύουν τον αντισυστημικό λαϊκισμό. Προτιμούν τις αυταπάτες παρά τη σκληρή, δυστυχώς, πραγματικότητα. Γι’ αυτό και τη μεγαλύτερη ευθύνη την έχουν τα συστημικά κόμματα, που γκρέμισαν τις ζωές και τις ελπίδες της μεσαίας τάξης. Και είναι στο χέρι τους η «θεραπεία» του συστήματος. Αρκεί να μην χρονοτριβήσουν άλλο…

*Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου