Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Το 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ ξιφουλκούσε κατά του σχεδίου για τη «μικρή ΔΕΗ», που θα διοχέτευσε στην Επιχείρηση κεφάλαια άνω των 2 δισεκατομμυρίων και όταν έγινε κυβέρνηση συμφώνησε με την Κομισιόν να μειωθεί το μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ από το 90% στο 50% έναντι μηδενικού ανταλλάγματος! Το 2014 η ΔΕΗ ήταν κερδοφόρα, τώρα «τρέχει» με ζημίες 220 εκατομμυρίων το τρίμηνο, ενώ η χρηματιστηριακή της αξία στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκε κατά 80%.
Τώρα η επιχείρηση βρίσκεται σε οριακό σημείο, όπως έχει επισημάνει πολλές φορές ο αρμόδιος υπουργός Κωστής Χατζηδάκης, ωστόσο λύση δεν είναι η αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ κατά 10%, όπως προβλέπει από τα σενάρια που έχει επεξεργασθεί η διοίκηση.
Μία τέτοια επιλογή θα μείωνε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και θα επιδείνωνε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Το κόστος ενέργειας είναι ήδη υψηλό για τις επιχειρήσεις και μία ανατίμηση και μάλιστα σε διψήφιο ποσοστό θα λειτουργούσε σε βάρος της παραγωγικότητας και της ανάπτυξης.
Η κυβέρνηση οφείλει να εξετάσει όλες τις πιθανές λύσεις προκειμένου να αποφύγει την αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ. Ο ΣΥΡΙΖΑ μετέτρεψε την Επιχείρηση σε «ζόμπι» διώχνοντας πελάτες και κατασκευάζοντας ακριβές λιγνιτικές μονάδες, για τις οποίες δεν υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον, όπως αποδείχθηκε από τους τελευταίους άγονους διαγωνισμούς για τη Μεγαλόπολη και τη Μελίτη.
Ο ίδιος ο απερχόμενος πρόεδρος της ΔΕΗ κ. Παναγιωτάκης, μιλώντας το 2016 σε Συνέδριο του Economist, είχε διαφωνήσει με την απόφαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει στην κατασκευή της λιγνιτικής μονάδας στην Πτολεμαΐδα, δαπάνης άνω του ενός δισεκατομμυρίου.
«Αν με ρωτάτε αυστηρά επιχειρηματικά, δεν είναι καθόλου κερδοφόρο να επιδοτούνται τέτοιες επενδύσεις. Αντί να δώσουμε 1,5 δισ. ευρώ για την Πτολεμαΐδα V θα δίναμε τα μισά λεφτά και θα είχαμε ίση, ίσως και περισσότερη, ισχύ και πολύ πιο γρήγορα σε μονάδες φυσικού αερίου. Ομως αυτές είναι οι αποφάσεις της Πολιτείας, με τις οποίες δεν διαφωνώ. Η ΔΕΗ υποχρεώνεται εκ του ρόλου της να παίζει κι έναν δεύτερο γενικότερο ρόλο», έλεγε τότε ο κ. Παναγιωτάκης και σήμερα η ΔΕΗ βρίσκεται μπροστά σε τεράστια οικονομικά αδιέξοδα.
Η επιλογή του λιγνίτη ήταν καταστροφική ενώ κάθε χρόνο η ΔΕΗ καλείται να πληρώνει υψηλότερα δικαιώματα ρύπων με αποτέλεσμα οι μονάδες της να μην κινδυνεύουν με «ξεπούλημα» όπως αβίαστα υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με πλήρη οικονομική απαξία. Ο λιγνίτης είναι το πιο ρυπογόνο καύσιμο ενώ με τα πρόσθετα περιβαλλοντικά κόστη κατέληξε να είναι ακριβότερο υλικό ηλεκτροπαραγωγής και από το φυσικό αέριο.
Τα αδιέξοδα της ΔΕΗ πρέπει να αναζητηθούν μέσα από πολιτικές εξυγίανσης που θα περιλαμβάνουν την αναζήτηση των στρατηγικών κακοπληρωτών και την εξεύρεση επενδυτικού συμμάχου. Σε κάθε περίπτωση, οι αυξήσεις στην τιμή του ρεύματος μπορεί να φρενάρουν την ανάπτυξη και να προκαλέσουν την κοινωνική δυσαρέσκεια, που θα εισπράξει η κυβέρνηση, ακόμη κι αν η ζημιά στη ΔΕΗ έγινε από τους προηγούμενους.
Το δομικό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ
Ο γενικός γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, Παναγιώτης Σκουρλέτης, φαίνεται να είναι το πρώτο θύμα του εσωκομματικού πολέμου που ξεκίνησε μετά τις διαδοχικές ήττες σε ευρωεκλογές και εθνικές εκλογές. Τα Μέσα που πρόσκεινται στην αξιωματική αντιπολίτευση θεωρούν ήδη δεδομένη την αντικατάσταση Σκουρλέτη, ο οποίος ωστόσο δεν έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για τις αποτυχίες του ΣΥΡΙΖΑ. Συνολικά, ο κ. Τσίπρας αντιμετωπίζει ένα δομικό πρόβλημα, το οποίο δεν θα το λύσει διώχνοντας το γραμματέα του κόμματος. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει καταλάβει το χώρο του «κέντρου» συσπειρώνοντας όλες τις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις, βάζοντας στον περιθώριο τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο κ. Τσίπρας από τη μία πλευρά θέλει να προσεγγίσει το χώρο της Κεντροαριστεράς και από την άλλη προαναγγέλλει αγωνιστικές κινητοποιήσεις. Προφανώς θέλει να επαναλάβει την πορεία προς το 2015, μόνο που τώρα ο κ. Τσίπρας βαρύνεται με την υπογραφή Μνημονίων και την εφαρμογή επώδυνων μέτρων που έπληξαν τους φορολογούμενους. Το δίλημμα για την κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγάλο, προφανώς γι’ αυτό ο πρόεδρός του προτίμησε να πάει διακοπές στη Βαρκελώνη, αφήνοντας τα βάσανα για το φθινόπωρο…
Από την έντυπη έκδοση
Ο Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου