Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*
Εχω επισκεφθεί δεκάδες πόλεις και περιοχές της Ελλάδας δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανταλλαγή απόψεων με τους πολίτες και σε συζητήσεις με εκπροσώπους του ιδιωτικού τομέα και συνεταιριστικών οργανώσεων για την κατάσταση της οικονομίας και την προοπτική της.
Διαπιστώνω ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας βρίσκεται πολύ κοντά σε πλήρες παραγωγικό αδιέξοδο και πως εξαντλούνται τα οικονομικά και κοινωνικά περιθώρια. Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και την οργάνωση της αναγκαίας οικονομικής και κοινωνικής επανεκκίνησης. Αυτή η ευκαιρία δείχνει να είναι η τελευταία για πολλές πόλεις και περιοχές της πατρίδας μας.
Συρρίκνωση του πρωτογενούς τομέα
Σε πολλές περιοχές παρατηρείται συρρίκνωση του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας. Ακόμη και περιοχές που ξεχωρίζουν για την ποιότητα των προϊόντων τους και την εξωστρέφειά τους, όπως η Κρήτη, αρχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Το κόστος της παραγωγής ανεβαίνει, η φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση επίσης, τα καύσιμα και η ενέργεια είναι συγκριτικά πανάκριβα, το εμπορικό δίκτυο λειτουργεί στις περισσότερες περιπτώσεις εις βάρος των παραγωγών, ενώ δεν υπάρχει επαρκής χρηματοδότηση.
Τα λάθη του παρελθόντος βαραίνουν αποφασιστικά τις εξελίξεις, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αδυναμία σωστής λειτουργίας, σε συνθήκες ανταγωνισμού, πολλών συνεταιριστικών οργανώσεων.
Οι πρωτοβουλίες που πήρε η κυβέρνηση Τσίπρα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις σε λάθος κατεύθυνση και συνέβαλαν στην επιδείνωση της κρίσης του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας. Πολλές αποφάσεις συνέβαλαν στην αύξηση του κόστους παραγωγής, ενώ η φορολογική, ασφαλιστική πολιτική λειτουργεί αποτρεπτικά για τους παραγωγούς που διεκδικούν την οικονομική επιτυχία και θέλουν να αυξήσουν επενδύσεις και κύκλο εργασιών. Τιμωρούνται οικονομικά μέσα από τη δημιουργία αντικινήτρων.
Η κακή κατάσταση του πρωτογενούς τομέα έχει κοινωνικές συνέπειες, όπως είναι ο περιορισμός του αριθμού των παραγωγών που προσπαθούν να προσαρμοστούν στις σύγχρονες τάσεις και απαιτήσεις και η αύξηση εκείνων που εγκαταλείπουν την προσπάθεια σε αναζήτηση επιδομάτων που καλύπτουν, έως ένα βαθμό, τις βασικές τους ανάγκες.
Η παραγωγική αδυναμία του πρωτογενούς τομέα επηρεάζει και τους άλλους κλάδους της οικονομίας. Αναφέρω ενδεικτικά ότι πολλές δυναμικές μονάδες στη βιομηχανία τροφίμων αναζητούν τις πρώτες ύλες στη διεθνή αγορά, εφόσον δεν μπορούν να ανταποκριθούν, σε επίπεδο συνέπειας και τιμών, οι δικοί μας παραγωγοί.
Ενα άλλο παράδειγμα έχει σχέση με τον τουρισμό, με τις ξενοδοχειακές μονάδες να καλύπτουν μόνο το 20% των αναγκών τους με ελληνικά προϊόντα, ενώ στην Ιταλία οι αντίστοιχες μονάδες καλύπτουν το 70% των αναγκών τους με ιταλικά προϊόντα.
Διαδικασία αποβιομηχάνισης
Σε πολλές πόλεις και περιοχές που επισκέπτομαι βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία αποβιομηχάνισης, στον ένα ή τον άλλο βαθμό.
H Οξφόρδη και το σύνδρομο της Κίνας
Αναφέρω χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του Βόλου, της Χαλκίδας και της Τρίπολης. Παρά τον εκσυγχρονισμό πολλών σημαντικών μονάδων και την αύξηση των εξαγωγών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, η ελληνική βιομηχανία, στο σύνολό της, βλέπει τον ρόλο της να υποχωρεί σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας αλλά και τον διεθνή ανταγωνισμό.
Κατά την επίσκεψή μου στη βιομηχανική περιοχή της Τρίπολης πληροφορήθηκα ότι μια μεγάλη βιομηχανική μονάδα, που συνέβαλε αποφασιστικά στην απασχόληση στη γύρω περιοχή έβαλε λουκέτο και μεταφέρθηκε στη Βουλγαρία, στο πλαίσιο της στρατηγικής της ισπανικής πολυεθνικής που απέκτησε τον έλεγχό της.
Η ελληνική βιομηχανία είναι γεμάτη ιστορίες κρατικής αδιαφορίας, εγκατάλειψης, έλλειψης ολοκληρωμένης κλαδικής στρατηγικής και δημιουργίας πολλών πρόσθετων επιβαρύνσεων που ενισχύουν το συγκριτικό πλεονέκτημα του ανταγωνισμού σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
Πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα και αποτελεσματικά ζητήματα που έχουν σχέση με το φορολογικό, ασφαλιστικό καθεστώς, το ενεργειακό κόστος, τη διαχείριση των απορριμμάτων και των αποβλήτων, την αδειοδότηση, την άρση των διοικητικών, γραφειοκρατικών εμποδίων σε όλα τα επίπεδα.
Παρατήρησα ότι οι πρωταθλητές της βιομηχανίας και οι δυναμικές επιχειρήσεις που άντεξαν σε συνθήκες μεγάλης κρίσης ενισχύουν, με το πέρασμα του χρόνου, την παρουσία τους στο εξωτερικό και σε επίπεδο παραγωγής. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν ανατραπούν τα αντικίνητρα που έχουν δημιουργηθεί σε βάθος χρόνου θα καταλήξουν σχετικά σύντομα σε αποφάσεις που θα είναι εις βάρος των επενδύσεων και της απασχόλησης στη χώρα μας.
Οι προτάσεις Μητσοτάκη για τη μείωση της φορολογίας, την ενθάρρυνση των επενδύσεων μέσω της ταχύτερης απόσβεσής τους και τη δημιουργία καλύτερου επιχειρηματικού, επενδυτικού κλίματος γίνονται δεκτές με ιδιαίτερα θετικό τρόπο από αυτούς που δίνουν τη μάχη της πραγματικής οικονομίας. Τονίζουν όμως ότι τα χρονικά περιθώρια τείνουν να εξαντληθούν και πως η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά για να αλλάξει το κλίμα και να δημιουργήσει αναπτυξιακή δυναμική.
Προς το παρόν οι επενδύσεις στην Ελλάδα είναι, σε ετήσια βάση, γύρω στο 11% του ΑΕΠ, με τον μέσο όρο της ευρωζώνης να είναι γύρω στο 21% του ΑΕΠ. Η σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας που παρατηρείται στηρίζεται, κυρίως, στα τουριστικά ρεκόρ και σε ορισμένες προγραμματισμένες από την κυβέρνηση Σαμαρά ιδιωτικοποιήσεις, επενδύσεις, δεν μπορεί όμως να μετατραπεί σε σταθερή και δυναμική ανάπτυξη όσο παραμένει σε κρίση ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας και δεν αντιμετωπίζονται τα διαρθρωτικά προβλήματα και κάθε νέου είδους επιβαρύνσεις εις βάρος της βιομηχανικής παραγωγής.
Το αποτέλεσμα της τριπλής εκλογικής αναμέτρησης του Μαΐου και, κυρίως, των βουλευτικών εκλογών, που θα γίνουν το αργότερο μέχρι τον Οκτώβριο, θα κρίνουν εάν, τελικά, θα υπάρξει η δυνατότητα παραγωγικής επανεκκίνησης της οικονομίας.
Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής με την ΝΔ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής