Γράφει η Αφροδίτη Μπλέτα*
Αμέσως στο νου μου ήρθε μια λέξη: «Αλληλεγγύη»! Την πρωτάκουσα θυμάμαι, παιδί ακόμη, όταν ο Lech Wałęsa ξεκίνησε στην Πολωνία τον ανένδοτο αγώνα του κατά του κομουνισμού και τον βάφτισε «Αλληλεγγύη» “Solidarnosk”. Εκεί κάπου στη δεκαετία της αφθονίας στη Δύση. Τη δεκαετία του ‘80.
Έκτοτε βέβαια, η λέξη έγινε καραμέλα στα χείλη των πάντων και για απίθανους πολλές φορές λόγους.
Με ποιο πρόσφατη την επίκληση της από τις διάφορες διεθνείς ΜΚΟ που προσπαθούν να μας πείσουν ότι εφηύραν τη χρυσή ράβδο που μαγικά θα λύσει όλα τα προβλήματα, ενώ στην πράξη το μόνο που κάνουν είναι να καρπούνται τους καημούς και τα βάσανα του σύγχρονου μετανάστη.
Όμως και οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν πάνε πίσω, μια και συχνά αναφέρονται στον όρο «Αλληλεγγύη» προσπαθώντας να μας πείσουν ότι λειτουργούν προς όφελος των αδυνάτων και κατατρεγμένων, ενώ ουσιαστικά άλλο δεν κάνουν από το να εκμεταλλεύονται τον πόνο των αδύναμων και δυστυχούντων Ευρωπαϊκών πληθυσμών.
Οπότε, γεννάται αβίαστα το ερώτημα: Τι μπορεί να σημαίνει στην πράξη ο όρος Αλληλεγγύη για την Ευρώπη του 21ου αιώνα;
Ταξιδεύοντας στην Ευρώπη συνειδητοποιείς ότι σε κάθε ένα από τα κράτη μέλη της ΕΕ υπάρχουν δεκάδες διαφορετικές διάλεκτοι, διαφορετικές κουζίνες αλλά και διαφορετικοί βαθμοί οικονομικής ανάπτυξης.
Ωστόσο, σε κάθε μια από αυτές τις χώρες, υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής που μετατρέπει τις διαφορές σε Εθνότητες.
Πρόκειται για το αίσθημα του “ανήκω” και για την αίσθηση ότι, ανεξάρτητα από τις διαφορετικότητες μας, είμαστε όλοι Γάλλοι ή Γερμανοί ή Ιταλοί, Έλληνες, κοκ.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Είναι εκείνη η υπέροχη αίσθηση ότι ετούτος ο τόπος είναι το σπίτι σου. Είναι η προστασία σου από τα δεινά του πλανήτη, κάθε φορά που συμβαίνει μια καταστροφή σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας, μια και όσο απομακρυσμένο κι αν είναι, ολόκληρη η χώρα θα προστρέξει για βοήθεια και η Κεντρική Κυβέρνηση θα αναλάβει να διευθετήσει το κόστος έστω και από το υστέρημα του καθενός από μας. Κι ακόμη και σήμερα που ζούμε σε καιρούς χαλεπούς ετούτο το αίσθημα είναι η παρηγοριά και η καταφυγή μας.
Αντίθετα η Ευρωπαϊκή Συμμαχία έως σήμερα, ας την πούμε Ευρωπαϊκή Ένωση κατ’ οικονομία λόγου, δεν κατάφερε να δημιουργήσει για τους λαούς της εκείνο το πολιτικό-οικονομικό καθεστώς συνοχής που θα επιτρέψει στις χώρες της μεταπολεμικής Ευρώπης να επανασυνδεθούν και να ανακτήσουν το αίσθημα ενότητας που καταστράφηκε στις φλόγες δύο Παγκοσμίων πολέμων. Εν ολίγοις απέτυχε να μας μετατρέψει σε Έθνος. Το Ευρωπαϊκό Έθνος.
Σε αυτό το πλαίσιο σκέψης η Αλληλεγγύη δεν μπορεί να αποτελεί ούτε τον παρονομαστή αλλά ούτε και τον αριθμητή του κλάσματος. Πρόκειται απλά και μόνον για το ζητούμενο.
Οπότε, εάν και εφόσον επιλύσουμε σωστά την εξίσωση, το αποτέλεσμα θα προκύψει αβίαστα.
Και πρέπει να καταλάβουμε πριν είναι αργά ότι στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, οι αδικίες εξακολουθούν βέβαια να αφθονούν αλλά δεν υπάρχει ούτε μία ευρωπαϊκή χώρα, ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλη ή πόσο πλούσια μπορεί να είναι, που να μπορεί να επιβιώσει μόνη της στις σημερινές συνθήκες.
Οπότε, η αρχή του «κοινού οφέλους» ανάγεται λογικά και αναπόφευκτα σε μια πρόσκληση για «Αλληλεγγύη».
«Αλληλεγγύη» που δεν μπορεί όμως να αποτελεί απλώς το αόριστο εκείνο αίσθημα συμπόνιας ή αγωνίας στις δυστυχίες άλλων ανθρώπων που περιγράψαμε πιο πάνω.
Η αναγκαία σήμερα Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη οφείλει με πολιτικούς όρους να είναι η σταθερή και διαρκής εκείνη πολιτική θέληση δέσμευσης για το κοινό καλό του συνόλου των λαών που μετέχουν της συμμαχίας. Το Ευρωπαϊκό καλό.
Καθότι, μας αρέσει ή όχι, είμαστε όλοι δεμένοι στο ίδιο σχοινί, το οποίο εάν σπάσει θα μας παρασύρει όλους μαζί στο γκρεμό.
Συμπερασματικά, η σημερινή συνθήκη αλληλεγγύης στην Ευρώπη δεν μπορεί να αποτελεί απλά και μόνον την «καλή πράξη της ημέρας». Αντίθετα επιβάλλεται να αποτελεί την πρωταρχική, μοναδική και αναπόφευκτη πράξη πολιτικής ευθύνης για την επιβίωση των λαών μας σε συνθήκες διάφορες μεν, εξίσου δύσκολες δε, με εκείνες του καταστροφικού β΄ παγκοσμίου πολέμου. Τόσο Οικονομικά, όσο και Πολιτικά και Εθνικά.
Αν λοιπόν δεν θέλουμε να μας μνημονεύουν σε μερικά χρόνια από σήμερα τα βιβλία της παγκόσμιας ιστορίας ως εκείνους που υπήρξαν, αλλά δεν είναι πια, όπως τους Ετρούσκους ή τους Αρχαίους Σπαρτιάτες, τότε πρέπει επειγόντως να αλλάξουμε ρότα, να κατανοήσουμε το συντομότερο την κρατούσα συνθήκη, να αφήσουμε πίσω μας οποιεσδήποτε αμφισβητήσεις και να κινηθούμε όλοι μαζί μπροστά προς τη νέα εποχή.
Τότε, και μόνον τότε, η Αλληλεγγύη θα είναι ουσιαστική και θα αποτελεί τον αναγκαίο αλλά και ικανό μοχλό επιβίωσης της Ευρώπης.
Η τράπουλα βρίσκεται στα χέρια μας. Σε λίγες ημέρες καλούμαστε να πάρουμε την κρίσιμη για τη συμμαχία απόφαση. Ας αφήσουμε πίσω λοιπόν τις όποιες πικρίες ή τα λάθη του παρελθόντος κι ας τραβήξουμε μπροστά στη νέα εποχή με φρόνηση και παρρησία.
Η Αφροδίτη Μπλέτα είναι Δικηγόρος-Διαμεσολαβήτρια, Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Ένωσης Γυναικών και Υποψήφια Ευρωβουλευτής ΝΔ