Γράφει ο Γιάννης Τσαπρούνης*

ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ… αυτοδιαχείρισης στον δημόσιο τομέα είναι πολλά και καθημερινά. Η βασική ευθύνη για την μπαχαλοποίηση ανήκει σε όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα, τα οποία επί δεκαετίες είτε από την κυβέρνηση είτε από την αντιπολίτευση αντιμετώπιζαν τους υπαλλήλους ως τους καλύτερους «πελάτες» στον δρόμο προς τις κάλπες.

ΑΣ ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΟΥΜΕ, όμως, κάτι. Δεν είναι ζητούμενο να ανοίξει πόλεμος μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Ο καθένας στη ζωή του κάνει επαγγελματικές επιλογές και με αυτές, ευτυχώς ή δυστυχώς, βαδίζει. Ούτε πρέπει κανείς να είναι αφοριστικός απέναντι στους δημοσίους υπαλλήλους. Υπάρχουν πολίτες που υπερεργάζονται και δίνουν καθημερινά μάχη σε πολλές υπηρεσίες.

Η ΓΕΝΙΚΗ εικόνα, όμως, για το επίπεδο υπηρεσιών που παρέχει το κράτος είναι κακή. Η διαπίστωση είναι απλή και εύκολη. Αρκεί μια επίσκεψη σε κάποια υπηρεσία για να δει κανείς ότι για μια δουλειά μισής ώρας μπορεί να χρειαστεί να σπαταλήσει αρκετές ημέρες. Η βασική ευθύνη και πάλι, όμως, ανήκει στο κράτος που έχει δημιουργήσει έναν δυσκίνητο και υπεργραφειοκρατικό δημόσιο τομέα. Ε, οπότε και οι υπάλληλοι βρίσκουν και κάνουν ό,τι κάνουν.

ΤΟ ΛΑΘΟΣ που κάνουν οι υπάλληλοι που αρνούνται την αξιολόγηση είναι πως με αυτό τον τρόπο υποβαθμίζουν την ίδια τους την εργασία. Με αυτό τον τρόπο εξισώνονται με κάτι τύπους σαν κι αυτόν που συνέλαβε φωτογραφική κάμερα προ ημερών να λύνει σταυρόλεξο στην εφορία, ενώ μπροστά από το γκισέ περίμεναν δεκάδες πολίτες στην ουρά.

ΟΤΑΝ τα πειθαρχικά συμβούλια είτε υπολειτουργούν είτε αθωώνουν καραμπινάτες περιπτώσεις παραπτωμάτων, τότε ο έντιμος δημόσιος υπάλληλος, δυστυχώς, εξισώνεται με αυτόν που τα αρπάζει. Και από κάποια στιγμή και μετά ακόμα και ο ευσυνείδητος υπάλληλος δεν έχει λόγο να κοπιάζει. Γιατί ξέρει πως ό,τι κι αν κάνει δεν πρόκειται να ανταμειφθεί, αφού κανείς δεν πρόκειται να τον αξιολογήσει.

Η ΑΡΙΣΤΕΙΑ και η αξιοκρατία στο Δημόσιο έχει καταργηθεί εδώ και δεκαετίες με διακομματική «απόφαση». Χιλιάδες πολίτες προσλαμβάνονταν επειδή είχαν μπάρμπα στο Μαξίμου και μόλις το ΑΣΕΠ φρέναρε τα ρουσφέτια, τότε τα κόμματα ανακάλυψαν το κόλπο των συμβασιούχων. Που αποτελούν και το τέλειο θύμα ομηρίας με «λύτρα» τη μονιμοποίηση ή υποσχέσεις μονιμοποίησης.

Η ΑΛΗΘΕΙΑ είναι ότι ακόμα κι αν με κάποιο τρόπο ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και πάλι δεν θα έχει αλλάξει τίποτα. Γιατί πρόκειται για μια «αναγκαστική» και comme il faut αξιολόγηση που γίνεται για τα μάτια της τρόικας και μόνο. Πριν την αξιολόγηση θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί η πραγματική αξιολόγηση φορέων και δομών του κράτους. Και μάλιστα με έναν σχεδιασμό δομημένο πάνω στις νέες τεχνολογίες. Το Δημόσιο πρέπει να γίνει 100% ηλεκτρονικό. Ο πολίτης δεν πρέπει να χρειάζεται να πηγαίνει σε καμία υπηρεσία. Ολα μπορούν να γίνονται με ένα κλικ. Με αυτό τον τρόπο όλοι θα εξυπηρετούνται και άμεσα και σωστά, ενώ δεν θα υπάρχει καμία υπόνοια συνδιαλλαγής και ρουσφετιού. Επειδή, όμως, αυτά δεν θα γίνουν ούτε στα επόμενα δέκα χρόνια, μπορεί να γίνει κάτι πιο αριστεροανατρεπτικό: οι ικανοί και οι μη ικανοί δημόσιοι υπάλληλοι να αναδεικνύονται με κλήρωση αντί αξιολόγησης…

* Ο Γιάννης Τσαπρούνης είναι διευθυντής σύνταξης του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου