H έκθεση αυτή για τη μητρική θνησιμότητα, αποκαλύπτει ανησυχητική οπισθοδρόμηση για την υγεία των γυναικών τα τελευταία χρόνια, καθώς οι μητρικοί θάνατοι είτε αυξήθηκαν είτε παρέμειναν στάσιμοι σε όλες σχεδόν τις περιοχές του κόσμου.

“Ενώ η εγκυμοσύνη πρέπει να είναι μια περίοδος τεράστιας ελπίδας και μια θετική εμπειρία για όλες τις γυναίκες, είναι τραγικά μια σοκαριστικά επικίνδυνη εμπειρία για εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο που δεν έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας, σεβαστή υγειονομική περίθαλψη», δήλωσε ο Δρ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). “Αυτά τα νέα στατιστικά στοιχεία αποκαλύπτουν την επείγουσα ανάγκη να διασφαλιστεί ότι κάθε γυναίκα και κορίτσι έχει πρόσβαση σε κρίσιμες υπηρεσίες υγείας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον τοκετό”.

Η έκθεση, η οποία παρακολουθεί τους μητρικούς θανάτους σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο από το 2000 έως το 2020, δείχνει ότι υπήρχαν περίπου 287.000 μητρικοί θάνατοι παγκοσμίως το 2020. Αυτό σηματοδοτεί μόνο μια ελαφρά μείωση από 309.000 το 2016 όταν τέθηκαν σε ισχύ οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΠΟΥ. Ενώ η έκθεση παρουσιάζει κάποια σημαντική πρόοδο στη μείωση των μητρικών θανάτων μεταξύ 2000 και 2015, η θετική αυτή εικόνα αντιστράφηκε σε ορισμένες περιπτώσεις από το σημείο εκείνο και έπειτα.

Αύξηση της θνησιμότητας στην Ευρώπη

Σε δύο από τις οκτώ περιοχές του ΟΗΕ – Ευρώπη και Βόρεια Αμερική, καθώς και Λατινική Αμερική και Καραϊβική – το ποσοστό μητρικής θνησιμότητας αυξήθηκε από το 2016 έως το 2020, κατά 17% και 15% αντίστοιχα. Κατά τα άλλα, το ποσοστό παρέμεινε στάσιμο. Οπως σημειώνεται στην έκθεση, ωστόσο, η πρόοδος είναι εφικτή. Για παράδειγμα, δύο περιοχές – Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία και η Κεντρική και Νότια Ασία – παρουσίασαν σημαντική μείωση (κατά 35% και 16% αντίστοιχα) στα ποσοστά μητρικής θνησιμότητας κατά την ίδια περίοδο, όπως και άλλες 31 χώρες σε όλο τον κόσμο.

Σε συνολικό αριθμό, πάντως, οι μητρικοί θάνατοι εξακολουθούν να συγκεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό στα φτωχότερα μέρη του κόσμου και σε χώρες που πλήττονται από συγκρούσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2020, περίπου το 70% όλων των μητρικών θανάτων ήταν στην υποσαχάρια Αφρική.

Σοβαρή αιμορραγία, υψηλή αρτηριακή πίεση, λοιμώξεις που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη, επιπλοκές από μη ασφαλείς αποβολές και υποκείμενες παθήσεις που μπορεί να επιδεινωθούν από την εγκυμοσύνη (όπως HIV/AIDS και ελονοσία) είναι οι κύριες αιτίες μητρικών θανάτων. Όλα αυτά μπορούν σε μεγάλο βαθμό να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν με πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και σεβαστή υγειονομική περίθαλψη.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας με επίκεντρο την κοινότητα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες των γυναικών, των παιδιών και των εφήβων και να επιτρέψει τη δίκαιη πρόσβαση σε κρίσιμες υπηρεσίες όπως οι υποβοηθούμενοι τοκετοί, η προ και μεταγεννητική φροντίδα, οι παιδικοί εμβολιασμοί, η διατροφή και ο οικογενειακός προγραμματισμός. Ωστόσο, όπως αναφέρει ο Οργανισμός, η υποχρηματοδότηση των συστημάτων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, η έλλειψη εκπαιδευμένων εργαζομένων στον τομέα της υγείας και οι αδύναμες αλυσίδες εφοδιασμού για ιατρικά προϊόντα απειλούν την πρόοδο.