Με την έγκαιρη διάγνωση της νόσου και την κατάλληλη θεραπεία ο διαβήτης της κυστικής ίνωσης μπορεί, πάντως, να ρυθμιστεί με επιτυχία.

Οι διαφορές του σακχαρώδη διαβήτη κυστικής ίνωσης από τον διαβήτη τύπου 1 και 2

Ως γνωστόν, υπάρχουν δύο βασικοί τύποι σακχαρώδους διαβήτη. Ο διαβήτης τύπου 1 και ο διαβήτης τύπου 2.

Ο σακχαρώδης διαβήτης της κυστικής ίνωσης είναι ένας διαφορετικός τύπος διαβήτη που φέρει χαρακτηριστικά τόσο του διαβήτη τύπου 1 (γνωστού ως νεανικού διαβήτη) όσο και του διαβήτη τύπου 2, που παρατηρείται σε μεγαλύτερες ηλικίες και σε υπέρβαρους ασθενείς.

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι περισσότεροι ασθενείς με κυστική ίνωση παρουσιάζουν βαριά παγκρεατική ανεπάρκεια από τη γέννησή τους, διότι παχύρρευστη και κολλώδης βλέννα καταστρέφει το πάγκρεας σταδιακά, με αποτέλεσμα να μην παράγονται από τον οργανισμό τα ένζυμα που απαιτούνται για την πέψη των τροφών και να διακόπτεται ή να υπάρχει μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη σε ασθενείς με κυστική ίνωση.

Περισσότερα γλυκαιμικά επεισόδια, χειρότερη ανταπόκριση στην ινσουλίνη

Επίσης, λόγω των φαρμάκων που λαμβάνουν οι ασθενείς με κυστική ίνωση και του νοσήματος από το οποίο πάσχουν, αναπτύσσουν ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη, με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο στην ινσουλίνη όπως οι υπόλοιποι διαβητικοί ασθενείς.

Ο σακχαρώδης διαβήτης της κυστικής ίνωσης διακρίνεται και είναι διαφορετικός τύπος διαβήτη από τους δύο που προαναφέρθηκαν. Οι ασθενείς με κυστική ίνωση που πάσχουν από διαβήτη είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν επεισόδια υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα, λόγω λοίμωξης ή άλλων φαρμάκων που λαμβάνουν, όπως είναι τα στεροειδή (π.χ. κορτιζόνη) ή τα ανοσοκατασταλτικά που λαμβάνονται από μεταμοσχευμένους ασθενείς. Σε μερικές περιπτώσεις αυτό το πρόβλημα μπορεί να είναι παροδικό και να λυθεί όταν η λοίμωξη αντιμετωπιστεί με επιτυχία ή αν ο ασθενής μειώσει την ποσότητα στεροειδών που λαμβάνει ή σταματήσει τη θεραπεία με στεροειδή.

Απαραίτητος ο ετήσιος έλεγχος για διαβήτη στους ινοκυστικούς ασθενείς

Πολλοί ινοκυστικοί ασθενείς συνήθως αγνοούν ότι πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και πιθανόν να μην έχουν κάποιο σύμπτωμα μέχρι να εξεταστούν για διαβήτη. Συμπτώματα του σακχαρώδους διαβήτη, όπως πολυδιψία, αυξημένη ούρηση, απότομη απώλεια βάρους, έντονη καταβολή και ανεξήγητη πτώση της αναπνευστικής λειτουργίας, είναι οι συνηθέστερες αιτίες για να τεθεί η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη της κυστικής ίνωσης. Οι οδηγίες για την αντιμετώπιση της νόσου προβλέπουν ότι όλοι οι ινοκυστικοί ασθενείς ηλικίας άνω των 10 ετών πρέπει να υποβάλλονται ετησίως σε έλεγχο για διαβήτη με την από του στόματος δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη.

Ποια εξέταση θα δείξει εάν ο ινοκυστικός ασθενής έχει και διαβήτη

Η δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη είναι ο καλύτερος τρόπος για τη διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη της κυστικής ίνωσης και γίνεται συνήθως πρωινές ώρες, μετά από ένα οκτάωρο νηστείας. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη είναι διαφορετική από τη μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (ΗbA1c) στο αίμα, η οποία μετρά την ποσότητα γλυκόζης που μεταφέρθηκε με τα ερυθρά κύτταρα του αίματος το τελευταίο δίμηνο ή τρίμηνο. Αυτός ο τρόπος ανίχνευσης (screening) του σακχάρου δεν ενδείκνυται σε ασθενείς με κυστική ίνωση γιατί η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη είναι συνήθως χαμηλή στους ασθενείς με κυστική ίνωση. Αυτό, εξάλλου, είναι και ένα άλλο χαρακτηριστικό που διαφοροποιεί τον σακχαρώδη διαβήτη της κυστικής ίνωσης από τους άλλους τύπους διαβήτη.

Οι στόχοι της θεραπείας του διαβήτη στους ασθενείς με κυστική ίνωση

Η επιτυχής ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη της κυστικής ίνωσης με τη λήψη της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής στόχο έχει να διατηρήσει ο ασθενής τη γλυκόζη στο αίμα του στα φυσιολογικά επίπεδα ώστε να νιώσει καλύτερα, να διατηρήσει τη μυϊκή του μάζα, να προσλάβει βάρος, να έχει περισσότερη ενέργεια και να βελτιώσει την αναπνευστική του λειτουργία.

Εξειδικευμένη διατροφή για τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη κυστικής ίνωσης

Εξαιτίας του νοσήματος και της ανάγκης για πρόσληψη βάρους και για λήψη τροφών με υψηλή θερμιδική αξία, η δίαιτα που πρέπει να εφαρμόζουν για τον διαβήτη τα άτομα που έχουν κυστική ίνωση είναι τελείως διαφορετική από αυτήν των υπόλοιπων ατόμων που πάσχουν από διαβήτη, εφόσον όμως ο διαβήτης διαγνωστεί εγκαίρως από τον εξειδικευμένο ιατρό που παρακολουθεί τον ινοκυστικό ασθενή και δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες και θεραπευτική αγωγή, ο σακχαρώδης διαβήτης στους ινοκυστικούς ασθενείς μπορεί να ρυθμιστεί με επιτυχία.

Οι ασθενείς με κυστική ίνωση, λόγω της παγκρεατικής ανεπάρκειας και του συνδρόμου δυσαπορρόφησης και της μεγάλης απώλειας άλατος που χάνουν με τον ιδρώτα, συμπτώματα τα οποία παρουσιάζουν εξαιτίας του νοσήματός τους, πρέπει να τρώνε ιδιαίτερα αλμυρές τροφές, καθώς και να λαμβάνουν τροφές και διατροφικά συμπληρώματα πλούσια σε θερμίδες, λίπος και πρωτεΐνες. Επειδή οι τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες όταν καταναλωθούν μετατρέπονται σε γλυκόζη στο αίμα, οι ασθενείς με κυστική ίνωση πρέπει να υπολογίζουν τους υδατάνθρακες στις τροφές που τρώνε ώστε να χορηγήσουν στον εαυτό τους την απαιτούμενη ποσότητα ινσουλίνης.

Οι συστάσεις για την άσκηση των ινοκυστικών ασθενών με διαβήτη

Η φυσική δραστηριότητα και η άσκηση είναι πολύ καλές για την αναπνευστική λειτουργία και μπορεί να βελτιώσουν την ανταπόκριση του οργανισμού στην ινσουλίνη. Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη της κυστικής ίνωσης ενθαρρύνονται να κάνουν τουλάχιστον 150 λεπτά κάθε εβδομάδα μια μέτριας έντασης αερόβια άσκηση ή άλλη δραστηριότητα, όπως ελαφρύ τρέξιμο ή κάποιο σπορ. Είναι σημαντικό να ελέγχονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα πριν και μετά από την άσκηση, δεδομένου ότι η άσκηση μπορεί να ρίξει τα επίπεδα του σακχάρου όταν οι μύες το χρησιμοποιούν για την παραγωγή ενέργειας.

Οι εξετάσεις στις οποίες πρέπει να υποβάλλονται οι ινοκυστικοί ασθενείς με διαβήτη

Από τη στιγμή που θα διαγνωστεί ένας ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη της κυστικής ίνωσης θα πρέπει να υποβάλλεται σε ετήσιο έλεγχο για τυχόν προσβολή των νεφρών, των ματιών, των ποδιών από τον διαβήτη, όπως γίνεται και στους υπόλοιπους ασθενείς με διαβήτη.

Σε κάθε περίπτωση, οι ασθενείς με κυστική ίνωση που έχουν διαγνωστεί με σακχαρώδη διαβήτη της κυστικής ίνωσης θα πρέπει να συζητούν με τον θεράποντα ιατρό τους για τους ενδεδειγμένους τρόπους θεραπείας, άσκησης, διατροφής και φαρμακευτικής αγωγής.

Εξυπακούεται ότι, λόγω της φύσης της ασθένειας και του ιδιαίτερου χαρακτήρα του διαβήτη στους ασθενείς με κυστική ίνωση, σημαντικό και αναγκαίο είναι η εξειδικευμένη συμβουλή και οι οδηγίες να παρέχονται από εξειδικευμένο ιατρό και διαιτολόγο με εμπειρία στο νόσημα, για την κατάρτιση ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής και ορθής θεραπευτικής προσέγγισης τόσο για τη ρύθμιση του σακχάρου όσο και για την αντιμετώπιση των υπόλοιπων συμπτωμάτων της νόσου.

Απο το περιοδικό Διαβήτης που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο