Γράφει ο Μιχάλης Μαρδάς

Έχοντας πάντα στο πλευρό της τη μητέρα της, Σπυριδούλα Φατούρου, καθημερινά δίνει τον δικό της μεγάλο αγώνα, ανεβαίνοντας τον Γολγοθά που της επιφύλασσε ο ίδιος της ο πατέρας. Αυτός που πυροβολώντας την τον Αύγουστο του 2013 για να εκδικηθεί τη μάνα, τελικά καταδίκασε και τις δύο σε έναν εφιάλτη δίχως τέλος.

Στο EThe Magazine του ΕleftherosTypos.gr μίλησε η μητέρα της σε μία εξομολόγηση ψυχής στην οποία δεν χωράνε νόμοι, έγγραφα, διατάξεις του κράτους, επιδόματα και συντάξεις. Εβγαλε μία κραυγή αγωνίας ζητώντας από όλους να δώσουν την δυνατότητα στην κόρη της να βγει πλέον από το κέντρο. Να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν μαζί τον κόσμο τους και να παραμείνει η λάμψη που έχει στα μάτια της. Μέσα σε περίπου μία ώρα έκλαψε, γέλασε, φώναξε, κατήγγειλε και παρακάλεσε για μια αξιοπρεπή ζωή για την μοναχοκόρη της, καθώς η Ασπασία και θέλει και πρέπει να επιστρέψει δίπλα μας.

Από αυτό το σημείο του κειμένου το Ασπασία σταματά και μετατρέπεται σε Άσπα όπως την φωνάζει η μητέρα της με φωνή που, πάντα όταν προφέρει το όνομα της κόρη της, «σπάει» και μας αναγκάζει να αφήσουμε τις περιττές τυπικότητες.

«Είμαστε εγκλωβισμένοι στο κέντρο»

Πριν από λίγο καιρό έγινε γνωστό πως κόπηκε η σύνταξη των 338 ευρώ που έπαιρνε η Ασπα από την στιγμή που και η μητέρα της λάμβανε σύνταξη χηρείας και δεν μπορούσαν να μπαίνουν δύο συντάξεις στο σύστημα (σ.σ και οι δύο μαζί για να μην δημιουργούνται εντυπώσεις άγγιζαν τα 600 ευρώ).

Η κυρία Φατούρου μάς το είπε εξαρχής και δεν σταμάτησε να το λέει μέχρι την τελευταία στιγμή πως αυτό το γεγονός είναι το λιγότερο που την απασχολεί: «Δεν είναι το θέμα των συντάξεων και των επιδομάτων το σημαντικό. Και τις δύο συντάξεις να τις πάρω τα χρήματα δεν με φτάνουν ούτε για τις κρέμες κατάκλισης που χρειάζεται η κόρη μου. Το κράτος με αναγκάζει να μένω με το παιδί μου σε ένα κέντρο αποκατάστασης και δεν μου δίνει τη δυνατότητα να μεταφερθώ σε ένα σπίτι για να ζήσουμε φυσιολογικά ή αν θέλετε όσο φυσιολογικά μας το επιτρέψει η κατάσταση της Ασπας. Οι νόμοι που υπάρχουν δεν έχουν καμία πρόνοια και αν δεν το ξέρετε, σας λέω πως αν με το καλό η κόρη μου βγει από το κέντρο, δεν μπορεί να πάρει αναδρομικά την σύνταξη παραπληγίας που δικαιούται. Αν και το ΤΕΒΕ ή το ΙΚΑ αυτό το ποσό το δίνει, για τον ΟΓΑ δεν ισχύει αυτή η διάταξη. Επαναλαμβάνω πως έχουν δημιουργήσει έτσι την κατάσταση που αισθανόμαστε φυλακισμένοι».

«Δεν ζητάω επιδόματα, κράτος πρόνοιας ζητάω»

Επιμένοντας στα παραπάνω η κα. Φατούρου άρχισε να μιλά για το όνειρό της που δεν είναι άλλο από το να βγάλει την κόρη της από το κέντρο: «Πείτε ότι μου δίνουν τα 600 ευρώ, πείτε ότι μου δίνουν 1.200 ευρώ. Ε και λοιπόν; Τι νομίζετε ότι θα έκανα με αυτά τα λεφτά; Να σας δώσω την Ασπασία να την ζήσετε με 1.200 ευρώ; Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Πρέπει να βγούμε από εδώ. Να πάμε σε ένα σπίτι που να μπορεί να έχει προσβασιμότητα για ΑΜΕΑ με ότι αυτό συνεπάγεται (π.χ. να είναι ευρύχωρο, να έχει ασανσέρ, μεγάλο μπάνιο) αλλά πως θα βγούμε; Δεν υπάρχει σπίτι, δεν υπάρχουν χρήματα για φυσικοθεραπείες, λογοθεραπείες, εργοθεραπείες και για μία νοσοκόμα που είναι απαραίτητη. Όλα αυτά ο κόσμος δεν τα γνωρίζει και νομίζει πως η μάνα της Ασπας βγαίνει και ζητάει συντάξεις και επιδόματα».

Τη διακόψαμε σε εκείνο το σημείο για να της κάνουμε την αφελή ερώτηση για το τι ζητάει και το ξέσπασμα ήταν αναπόφευκτο: «Όχι, λοιπόν, δεν ζητάω επιδόματα. Κράτος πρόνοιας ζητάω. Κράτος χωρίς παιδεία και υγεία δεν είναι κράτος κι εμείς δεν έχουμε τίποτα από τα δύο. Οι υπόλοιπες χώρες δεν αντιμετωπίζουν έτσι τους ασθενείς. Γιατί δεν προσφέρει, δηλαδή, το κράτος επειδή δεν μπορούν αυτά τα παιδιά να του ανταποδώσουν; Είδαμε και σε αυτούς που του προσφέρουν το τι δίνει. Ψάξτε να δείτε πως αντιμετωπίζουν παρόμοιες καταστάσεις στις ξένες χώρες και δεν μιλάω για τις ΗΠΑ και τη Σουηδία. Κοιτάξτε το πώς τους αντιμετωπίζουν και κάντε μόνοι σας τη σύγκριση. Η Πολιτεία πρέπει να αφυπνιστεί. Δεν μπορώ να μένουν για πάντα σε κέντρα αποκατάστασης αυτά τα παιδιά. Και δεν μιλάω μόνο για την κόρη μου αλλά για όλους τους ασθενείς. Ολοι μένουμε εδώ γιατί δεν έχουμε που να πάμε αλλά δεν πρέπει να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση».

«Δεν μπορώ να καταδικάσω το παιδί μου»

Όπως μας τόνισε η κα. Φατούρου, γι’ αυτήν θα ήταν πάρα πολύ εύκολο και οικονομικό να έμενε για πάντα στο ίδρυμα αλλά με παράπονο και πείσμα μας εξήγησε ότι δεν μπορεί να προδώσει την Ασπα: «Αυτούς τους ασθενείς δυστυχώς το κράτος τους έχει ξεχάσει. Ισως γιατί ο πόνος τους είναι βουβός. Ισως γιατί θεωρούν πως δεν έχουν ελπίδα. Εγώ, όμως, δεν μπορώ να καταδικάσω το παιδί μου. Είναι 20 ετών και το βλέπεις να αγωνίζεται καθημερινά. Να λάμπουν τα μάτια της από τη θέληση και να μου λέει με τον τρόπο της πως δεν μπορεί άλλο να συνεχίσει έτσι. Είναι βαριά πάσχουσα αλλά έχει ελπίδες εξέλιξης. Αν ήθελα απλώς να την συντηρήσω θα της έκλεινα δύο – τρεις εργοθεραπείες και θα τελείωνε η ιστορία. Δεν το θέλω όμως αυτό όπως ούτε εκείνη το θέλει. Το παιδί μπορεί να εξελιχθεί κι εγώ δεν μπορώ να την καταδικάσω. Εχω απελπιστεί. Είμαι σε τραγική κατάσταση αλλά δεν μπορώ να την αφήσω έτσι. Θα το παλέψω όπως το παλεύει και η Ασπα για να φύγουμε από εδώ και να φτιάξουμε τον δικό μας κόσμο. Αυτό είναι το όνειρό μου και αυτό είναι και το δικό της όνειρο».

Οσο για τον εφιάλτη της; Και αυτός ειπώθηκε με πίκρα αλλά και χιούμορ: «Να βρίσκομαι εδώ μετά από 10 χρόνια και να αγναντεύω τον Όλυμπο. Δεν λέω, έχουμε ωραία θέα, αλλά το σκέφτομαι και απογοητεύομαι».

Είναι πολυτέλεια μια βόλτα

Συνεχίζοντας μίλησε με τα καλύτερα λόγια για τον πρόεδρο του «Animus» Αχιλλέα Νταβέλη επισημαίνοντας, όμως, πως δεν γίνεται να εξαρτώνται πάντα από αυτόν: «Δεν έχω το παραμικρό πρόβλημα από το κέντρο και είμαι υποχρεωμένη στον κύριο Νταβέλη αλλά μέχρι πότε θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και μέχρι πότε θα είμαστε εδώ; Σας επαναλαμβάνω πως δεν έχω κανένα πρόβλημα με κανένα. Ούτε με τις αποφάσεις που πήραν για τα επιδόματα ούτε για τις συντάξεις ούτε για τίποτα. Δεν γίνεται, όμως, να προχωρήσουμε έτσι. Αν συμβεί κάτι διαφορετικό τι θα κάνω εγώ με την Ασπα; Θα μείνουμε στον δρόμο;»

Μετά μας είπε για το αυτοκίνητο που είναι ακόμη ένα μεγάλο πρόβλημα που δεν έχει βρει λύση: «Θέλω να την βγάλω να την πάω μια βόλτα και δεν μπορώ. Αν την στιγμή που το προγραμματίσει το κέντρο ο καιρός είναι καλός και η μικρή δεν έχει προβλήματα τότε μπορεί να βγει για λίγο στην αυλή αλλά πάλι είναι στο ίδιο περιβάλλον. Δεν έχω την δυνατότητα να πάρω ένα αυτοκίνητο που να εξυπηρετεί ΑΜΕΑ. Λένε ότι οι φόροι είναι χαρισμένοι. Ναι, αυτό έλειπε σε άνθρωπο με αναπηρία 99% να ζητάνε και φόρους αλλά πως μπορείς να πάρεις ένα τέτοιο όχημα που κοστίζει πάνω από 20.000 ευρώ; Γι’ αυτό σας λέω δεν υπάρχει κράτος πρόνοιας. Στην Ε.Ε. αυτά τα πράγματα είναι αυτονόητα. Ανήκουμε όμως εκεί; Ερχονται Χριστούγεννα, πως θα μπορέσω να την βγάλω λίγο έξω, να δει τον κόσμο να χαρεί και αυτή; Πιο απελπισία πεθαίνεις! Σας το ξαναλέω, θέλω μια αξιοπρεπή ζωή για την Ασπα και για αυτό βγαίνω και ζητιανεύω για τα αυτονόητα».

«Εγώ τον σταυρό μου δεν τον έκανα στέμμα»

Σε εκείνη το σημείο η συζήτηση πήρε άλλη τροπή με την Σπυριδούλα Φατούρου να αναφέρεται στον κόσμο, στην βοήθεια που έχει εισπράξει αλλά και στον φόβο της πως μπορεί να παρεξηγηθεί η στάση της: «Ο κόσμος δεν έχει λεφτά και ως πότε θα δίνει για να βοηθήσει; Τους ευχαριστώ όλους για την συμπαράσταση και ζητώ συγνώμη αν τους κουράζω. Εγώ τον σταυρό δεν τον έκανα στέμμα. Εγώ το ζω από μέσα και κανείς δεν μπορεί να καταλάβει πως είναι αυτό που περνάω, μόνο οι άλλες μανούλες που είναι εδώ και καταλαβαίνουμε η μία την άλλη έχοντας να αντιμετωπίσουμε τις ίδιες αγωνίες και τους ίδιους φόβους. Κάποιοι μπορεί να λένε τώρα πως η μάνα της Ασπας έχει μαζέψει τόσα λεφτά και ότι έχει κουράσει τον κόσμο. Τους ξαναζητώ συγνώμη αλλά θα συνεχίσω να παλεύω για την Ασπα και για τα άλλα παιδιά. Εδώ, για όσους δεν γνωρίζουν, πληρώνουμε κανονικά το μερίδιό μας και δεν είναι δωρεάν. Κάποια χρήματα που συγκεντρώνονται κατά καιρούς από συναυλίες ή άλλες κινήσεις πηγαίνουν αποκλειστικά για το παιδί. Πληρώνουμε το ίδρυμα και ότι περίσσευε τις αγόραζα κάποια ρούχα, φόρμες, βιταμίνες που είναι και πανάκριβες. Μην νομίζει ο κόσμος ότι έχουμε μαζέψει λεφτά και συνεχίζουμε να μιλάμε. Δεν είναι αυτή η αλήθεια».

«Αν μίλαγε η Ασπα μπορεί και να μου έλεγε ότι δεν θέλει να ζήσει»

Κάθε βράδυ όταν τα βράδια είναι καλά για την Ασπα οι αναμνήσεις επιστρέφουν για να στοιχειώσουν τη μητέρα της. Δεν έχει ξεχάσει την παραμικρή λεπτομέρεια από όλα όσα έγιναν πριν από περίπου τρία χρόνια και που καταδίκασαν την κόρη της να ζει αυτό το μαρτύριο: «Κάθε βράδυ που πηγαίνω και την βλέπω και παρατηρώ πως έχει πέσει το χεράκι της και της το βάζω στη σωστή θέση, σκέφτομαι τι έχει γίνει και τρελαίνομαι. Είναι δυνατόν να ξεχάσω τον άνθρωπο που καταδίκασε την κόρη μου σε αυτό το μαρτύριο; Ισως, αν μπορούσε να μου μιλήσει η Ασπα να μου έλεγε πως δεν μπορεί άλλο να ζήσει έτσι. Είναι δυνατόν να βλέπεις το παιδί σου και να μην μπορεί να σου πει ότι πονάει; Αν σε περίπτωση θυμάται όλα όσα έγιναν -που δεν το νομίζω- θα έχουν ισοπεδωθεί όλα μέσα της. Είναι η μεγαλύτερη προδοσία που έζησε ποτέ από τον ίδιο της τον πατέρα που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχαν καλή σχέση. Τον αγαπούσε τον πατέρα της. Δεν μπορούσα να φανταστώ πως θα έκανε ποτέ κακό στο παιδί του. Να κάνει κακό σε μένα το περίμενα και το φοβόμουν, αλλά στην Ασπα δεν μπορούσα να το φανταστώ ποτέ. Εγινε, όμως, και έχουμε τη θλιβερή πρωτιά. Είναι δυνατόν να πάρει κάποιος το όπλο και να πυροβολήσει το ίδιο του το παιδί για να εκδικηθεί τη γυναίκα του; Και όμως είναι και δυστυχώς το ζούμε».

Αριστούχος, κοινωνική και λάτρης της εγκληματολογίας

Η Άσπα πριν αναγκαστεί να περάσει αυτή την δοκιμασία ήταν σαν όλα τα παιδιά, με πάρα πολύ καλές επιδόσεις στα μαθήματα, αγαπητή και κοινωνική αλλά και με μεγάλο πάθος για την εγκληματολογία, χωρίς να γνωρίζει πως και η ίδια θα απασχολούσε αυτό τον τομέα: «Ηταν ένα παιδί με πείσμα θέληση και ζωντάνια» μας λέει η μητέρα της και προσθέτει: «Ηταν αριστούχα μαθήτρια αλλά και πάντα η ψυχή της παρέας. Ο ‘’άνθρωπος πρέπει να είναι μέσα σε όλα’’ μου έλεγε και το αποδείκνυε. Μάλιστα, ο τελευταίος της έπαινος μου ήρθε όταν ήταν ήδη στην μονάδα! Ηταν μέσα σε όλα και είχε μανία με την εγκληματολογία. Κάποια στιγμή την επισκέφτηκε εδώ στο Κέντρο ο γνωστός ιδιωτικός ερευνητής Γιώργος Τσούκαλης και μόλις την είδε, το χαμόγελό της ήταν ονειρικό. Μάλιστα, όταν συζητούσα μαζί του λίγο πιο πέρα για κάποιες άλλες υποθέσεις που είχε αναλάβει είχε στήσει αυτί και το παρατήρησε και ο κ. Τσούκαλης και μου είπε ‘’κοίτα την δεν θέλει να χάσει λέξη’’».

Σε ότι αφορά στην καθημερινότητά τους στο κέντρο, η κυρία Φατούρου είπε πως τις καλές ημέρες φροντίζει και για την αισθητική της κόρης της έστω και αν η Ασπα αντιδρά ενώ μας τονίζει ότι ναι μεν έχει εξέλιξη αλλά σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια πληροφορίες για θεαματική αλλαγή: «Είναι σε σταθερή κατάσταση. Εχει βελτίωση στην κλινική της εικόνα αλλά αυτό που ακούγεται πως έχει επανέρθει κατά 80% φυσικά δεν ισχύει».

Η συζήτηση με την Σπυριδούλα Φατούρου γι’ αυτά που μπορούν να γραφτούν (σ.σ. πάντα στις συνεντεύξεις τα off the record έχουν ενδιαφέρον αλλά δεν «σπάνε») τελείωσε, ο πληθυντικός έγινε ενικός και η υπόσχεση της τα λέει όλα: «Αν πει έστω και μια λέξη θα το μάθεις πρώτος, μάλλον ψέματα θα το μάθετε όλοι γιατί θα με ακούσετε στην Αθήνα από την φωνή που θα βγάλω από τη Λάρισα».

Το τηλέφωνο έκλεισε, οι σημειώσεις μαζεύτηκαν και ασυναίσθητα τα βήματα κατευθύνθηκαν προς το δωμάτιο των παιδιών. Κοιμόντουσαν στο δικό τους προστατευμένο περιβάλλον έχοντας τους ανθρώπους που τα αγαπούν και τα φροντίζουν δίπλα τους. Εκείνη τη στιγμή θυμήθηκα πάλι την ατάκα της Σπυριδούλας: «Θέλω εγώ και η Ασπα να φτιάξουμε τον κόσμο μας». Ζητάει πολλά;