Συγκεκριμένα, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων γνωμοδότησε θετικά ομόφωνα επί των μελετών αποκατάστασης δύο ακόμα κτιρίων-μνημείων στο πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου για την επανάχρηση και λειτουργική ένταξή τους στη νέα εποχή του κτήματος.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού πρόκειται για το κτίριο του Υπασπιστηρίου, προκειμένου να φιλοξενήσει τις βασικές υποστηρικτικές λειτουργίες του κτήματος, και του συγκροτήματος του Χοιροστασίου, το οποίο θα λειτουργήσει ως πωλητήριο. Το τέλος του 2025, αποτελεί το χρονικό ορόσημο, για τα έργα της αποκατάστασης του ιστορικού πυρήνα του Τατοΐου, καθώς τότε ολοκληρώνονται και αποδίδονται στο κοινό οι βασικές μουσειακές υποδομές του.

«Το υπουργείο Πολιτισμού προχωρεί συστηματικά το έργο της αποκατάστασης και της ανάδειξης του κτήματος Τατοΐου. Η αποκατάσταση των μνημείων του Υπασπιστηρίου -παρέμεινε σε χρήση μέχρι το 1967- και του Χοροστασίου υπάγονται στη δεύτερη φάση της αποκατάστασης του μνημειακού αποθέματος του π. βασιλικού κτήματος.

Πρόκειται για αντιπροσωπευτικά δείγματα της ανακτορικής και της παραγωγικής ενότητας, τα οποία αποκτούν νέες χρήσεις, εξυπηρετώντας τις σύγχρονες ανάγκες των επισκεπτών» σημείωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, και επισήμανε ότι οι επεμβάσεις επί των μνημείων εξυπηρετούν τις νέες λειτουργίες των κτιρίων «με απόλυτο σεβασμό στη διατήρηση όλων των ιστορικών και αυθεντικών τεκμηρίων, αλλά και στην απομάκρυνση μεταγενέστερων επεμβάσεων, προκειμένου να αρθούν αισθητικά ζητήματα». Συγκεκριμένα, όπως διευκρίνισε η υπουργός, διατηρείται η μορφολογία των κτιρίων, αναδεικνύεται ο περιβάλλων χώρος τους, ώστε να συνδέονται οργανικά με τα υπόλοιπα κτίρια, «η αποκατάσταση των οποίων είναι σε εξέλιξη και ολοκληρώνεται μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους».

Οπως τόνισε η κ. Μενδώνη «η αποκατάσταση του κτιρίου του Υπασπιστηρίου και του συγκροτήματος του Χοιροστασίου καθίσταται προτεραιότητα μετά την ολοκλήρωση των έργων που εκτελούνται στον Στάβλο και στο Βουστάσιο». Σημειώνουμε ότι το Παλιό Βουστάσιο-Στάβλος μετατρέπεται σε μουσειακό χώρο με τις εμβληματικές άμαξες και το Νέο Βουστάσιο σε διθεματικό μουσείο όπου θα υπάρχουν δύο μόνιμες εκθέσεις, για την αγροκτηνοτροφική παραγωγή του κτήματος και για τα βασιλικά αυτοκίνητα-μνημεία.

ΤΟ ΥΠΑΣΠΙΣΤΗΡΙΟ 

Το κτίριο του Υπασπιστηρίου, παρ’ όλες τις τροποποιήσεις που δέχτηκε κατά καιρούς, αποτελεί ένα από τα πιο αξιόλογα αρχιτεκτονικά δείγματα της ρομαντικής περιόδου. Βασική αρχή της μελέτης είναι η διατήρηση και συντήρηση της ιστορικότητας του κτιρίου του Υπασπιστήριου και η επανάχρησή του. Οπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση αποκαθίσταται η μορφολογία και η τυπολογία του κτιρίου, καθώς και ο άμεσος περιβάλλων χώρος του.

Εντάσσονται νέες λειτουργίες για την κάλυψη των σύγχρονων αναγκών και της καθολικής προσβασιμότητας και στα δύο επίπεδα του μνημείου. Σημειώνουμε ότι βρίσκεται πλησίον της Οικίας Στουρμ, ενώ στέγαζε δύο σαφώς διακριτές λειτουργίες. Το Σφαιριστήριο, για την αναψυχή της βασιλικής φρουράς, και το Υπασπιστήριο, στο οποίο διέμεναν οι υπασπιστές υπηρεσίας. Αμέσως μετά την ανέγερσή του, το 1890-1891, στο Υπασπιστήριο κατοίκησαν ο Γεώργιος Α’ και η Ολγα.

Την περίοδο της Κατοχής χρησιμοποιήθηκε από τις γερμανικές Αρχές ως κατάλυμα αξιωματικών. Αποτέλεσε σημείο και ιστορικών πολιτικών γεγονότων. Στο κτίριο αυτό διεξήχθη η συνάντηση των Γεωργίου Παπανδρέου και Παναγιώτη Κανελλόπουλου με τον πρέσβη Δημήτρη Μπίτσιο, διευθυντή του πολιτικού γραφείου του βασιλέως, στα τέλη Νοεμβρίου 1966. Ηταν η πρώτη, από τις δύο μυστικές συναντήσεις, που κατέληξαν στη συμφωνία του Τατοΐου, με στόχο την προετοιμασία της πορείας της χώρας προς τις εθνικές εκλογές.

ΤΟ ΧΟΙΡΟΣΤΑΣΙΟ 

Το χοιροστάσιο βρίσκεται στην ενότητα αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, παράλληλα με το βουστάσιο και το γαλακτοκομείο. Αποτελεί μεταπολεμικό κτίριο -χτίστηκε το 1948- τεκμήριο της διαδικασίας ανάκαμψης μετά την εκτεταμένη καταστροφή του κτήματος, κατά τα έτη 1944 και 1945. Πρόκειται για ισόγειο κτίριο, επιφάνειας 195 τ.μ., ειδικής χρήσης με αντίστοιχη τυπολογία, δηλαδή διακριτά «διαμερίσματα» διημέρευσης και διαμονής των ζώων.

Με σεβασμό στη βιομηχανική αρχιτεκτονική του κτιρίου γίνονται οι αναγκαίες μετασκευές, ώστε να εξυπηρετηθεί η νέα χρήση και θα λειτουργήσει ως πωλητήριο αναμνηστικών ειδών. Οπως παρουσιάζεται ενδεικτικά στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟ οι ταΐστρες και τα κιγκλιδώματα στους χώρους σταβλισμού διατηρούνται και χρησιμοποιούνται ως σημεία πώλησης.

Στις ανοιχτές στάμνες- γούρνες χωροθετούνται οι χώροι υγιεινής. Οι πολλαπλές αυλές κατά μήκος της ανατολικής και της δυτικής όψης αναδεικνύονται και συνδυάζονται με τη νέα χρήση. Η τοποθέτηση νέων λειτουργιών στους υφιστάμενους χώρους του κτιρίου γίνεται με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και στις προδιαγραφές για ΑμεΑ. Συγκεκριμένα ιδιαίτερη μέριμνα έχει ληφθεί ώστε να είναι πλήρως προσβάσιμες οι εξωτερικές διαμορφώσεις περιμετρικά του κτιρίου.