Ο Νίκος Μαθιουδάκης και ο Μάνος Μπονάνος συστήνουν στους μικρούς αναγνώστες τους Ελληνες ποιητές με έναν παιχνιδιάρικο και ευρηματικό τρόπο, ξεφεύγοντας από τη δασκαλοκεντρική θεωρία της ποίησης και μετατρέποντας τα παιδιά σε απαιτητικούς αναγνώστες. Η υπέροχη εικονογράφηση της Αγγελικής Μπόζου πλαισιώνει με άρτιο τρόπο την αφήγηση της ζωής και του έργου των Ελλήνων ποιητών, προσδίδοντας στη σειρά μια πιο σύγχρονη ματιά.

Οι δημιουργοί της σειράς βιβλίων μιλούν στον «Ελεύθερο Τύπο» για το εγχείρημά τους να κάνουν τον κόσμο της ποίησης προσιτό στα παιδικά μάτια.

Μιλήστε μας για την ιδέα σας να μυήσετε τα παιδιά στην ποίηση μέσω ενός παιδικού βιβλίου. Πώς προέκυψε;

ΜΑΝΟΣ ΜΠΟΝΑΝΟΣ: Η ιδέα ήταν να αποκτήσουν τα παιδιά οικειότητα με τους ποιητές από μικρή ηλικία. Να τους δουν, να τους ακούσουν να τους μιλάνε και να απαγγέλλουν αγαπημένους στίχους τους. Και το σημαντικότερο: να μην πιστέψουν πως αυτοί οι δημιουργοί είναι απόμακρα ιερά τέρατα, που πρέπει πρώτα να μεγαλώσουν και να σπουδάσουν και να μάθουν να αναλύουν, προκειμένου να τους απολαύσουν.

 Με ποιον τρόπο κάνατε την επιλογή των ποιητών; Είναι η προσωπική σας αγάπη προς αυτούς τους ποιητές ή τους θεωρείτε πιο σημαντικές φωνές στην ελληνική ποίηση; Θα ακολουθήσουν και άλλοι ποιητές;

ΝΙΚΟΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ: Η επιλογή των ποιητών/τριών είναι μια ενδιαφέρουσα διαδικασία, γεμάτη προκλήσεις, καθώς από τη μια πλευρά θέλουμε να προτείνουμε σημαντικές φωνές της νεοελληνικής ποίησης, αλλά από την άλλη πλευρά να δουλέψουμε και με ποιητές/τριες που αγαπάμε… και ευελπιστούμε να αγαπηθούν από το αναγνωστικό κοινό. Σε συνεννόηση με τις εκδόσεις Ικαρος, συνεχίζουμε και με άλλους/ες ποιητές/τριες που ανήκουν στο δυναμικό τους.

Πόσο εύκολο είναι να δημιουργείς ένα παιδικό βιβλίο μαζί μ’ άλλον έναν συγγραφέα. Μιλήστε μας για τη διαδικασία της συγγραφής.

Ν.Μ.: Δεν είχα φανταστεί ποτέ πως θα συνεργαζόμουν με οποιονδήποτε για να γράψω ένα βιβλίο. Ομως, στην πράξη κατάλαβα πως η σκέψη του «άλλου» λειτουργεί ως ένα δεύτερο «εγώ» σου αλληλοσυμπληρούμενο.

Μ.Μ.: Οταν υπάρχει σεβασμός και καλή επικοινωνία, η ματιά του «άλλου» τις περισσότερες φορές λειτουργεί ευεργετικά στη δουλειά σου. Γι’ αυτό και θεωρώ πως οι συνεργασίες μπορούν να δώσουν εκπληκτικά αποτελέσματα.

Πόσο καιρό σάς πήρε η συγγραφή των βιβλίων, δεδομένου ότι είναι ένα απαιτητικό εγχείρημα, που έχει αρκετές ώρες μελέτης και έρευνας.

Μ.Μ.: Το κάθε βιβλίο χρειάστηκε μήνες μελέτης για να (ξανα) γνωρίσουμε τους ποιητές και το έργο τους με τον τρόπο που θέλαμε και να συγκεντρώσουμε το υλικό. Μετά ακολούθησε η επιλογή των πληροφοριών που θα χρησιμοποιούσαμε στα βιβλία – ίσως το δυσκολότερο μέρος της διαδικασίας. Και, τέλος, η συγγραφή, με μεγάλη προσοχή και αίσθηση οικονομίας.

Τα βιβλία σας, παρά το γεγονός ότι ηλικιακά απευθύνονται σε παιδιά ηλικίας από 9 ετών, μπορούν να διαβαστούν και από μεγάλους, που δεν έχουν επαφή με την ποίηση και θέλουν να πάρουν μια πρώτη γεύση. Αυτό αποτελεί μια έξτρα πρόκληση για εσάς; Να αποκτήσει, δηλαδή, το έργο σας μια πιο ευρεία αποδοχή;

Ν.Μ.: Οπως ακριβώς το λέτε: η δημιουργία της σειράς αυτής είναι μια πρόκληση. Στόχος μας είναι (και παραμένει) να «συνομιλήσουν» τα βιβλία μας με νεαρούς αναγνώστες, οι οποίοι όμως θα προσπαθήσουν να σπάσουν μέσα τους τις επιβαλλόμενες συνθήκες της νέας εποχής, όπως είναι η κυριαρχία των οθονών και του ψηφιακού κόσμου. Στη σκέψη μας, η ιδανική περίπτωση είναι η σειρά μας να αποτελέσει μια οικογενειακή υπόθεση, όπου τα παιδιά διαβάζουν και μαθαίνουν μαζί με τους γονείς τους. Με μότο: Αγάπη προς το βιβλίο!

Ποιο βιβλίο-ποιητής σάς δυσκόλεψε περισσότερο στη συγγραφή του και γιατί;

Ν.Μ.: Του Νίκου Καρούζου! Γιατί είναι ένας ποιητής ανατρεπτικός, σχεδόν άγνωστος στο ευρύ κοινό. Οπότε ήταν προσωπικό μας στοίχημα να επιλέξουμε πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του που θα ήταν ενδιαφέρουσες για αναγνώστες κάθε ηλικίας.

Μ.Μ.: Της Κικής Δημουλά! Καθότι είχαμε την τύχη να συνομιλήσουμε με την κόρη της, την Ελση, οι πληροφορίες που θέλαμε να μπουν στο βιβλίο ήταν πάρα πολλές!

Μία ερώτηση που θα μπορούσε να κάνει ένα παιδί είναι: «Μα γιατί να διαβάσω ποίηση;». Τι θα απαντούσατε σε ένα τέτοιο ερώτημα;

Ν.Μ.: Γιατί η ποίηση είναι σαν ένα παιχνίδι… Παίζοντας μπορείς να ταξιδέψεις σε έναν κόσμο φανταστικό.

Μ.Μ.: Για τον ίδιο λόγο που τρως ένα λαχταριστό παγωτό!

ΕΥΠΩΛΗΤΑ LIBROFILO & CO (εβδομάδα 4-10/11)

Ελληνική Λογοτεχνία

Μ. ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ – DEEPFAKE (εκδ. Αντίποδες)

Β. ΠΕΤΣΑ – ΔΕΝ Θ’ ΑΡΓΗΣΩ (εκδ. Πόλις)

Α. ΚΟΡΤΩ – Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΜΟΥ (εκδ. Πατάκη)

Ε. ΠΡΙΟΒΟΛΟΥ – ΒΑΘΥ ΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ, ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΥΓΗ (εκδ. Καστανιώτη)

Κ. ΧΑΝΔΡΙΝΟΥ – ΧΩΛ (εκδ. Κείμενα)

Μεταφρασμένη Λογοτεχνία

1. P. AUSTER – ΜΠΑΟΥΜΓΚΑΡΤΝΕΡ (εκδ. Μεταίχμιο)
2. P. EVERETT – ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ (εκδ. Gutenberg)
3. C. PINEIRO – ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΙ (εκδ. Carnivora)

HAN KANG – Η ΧΟΡΤΟΦΑΓΟΣ (εκδ. Καστανιώτη)

1. W. KOEPPEN – ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ (εκδ. Κριτική)

Δοκίμια

Μ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ – ΟΙ ΔΩΣΙΛΟΓΟΙ (εκδ. Αλεξάνδρεια)

ΜΑΡΚΟΣ ΑΥΡΗΛΙΟΣ – ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (εκδ. Οξύ)

1. M. GABRIELL – D. PERRY – ΟΙ ΦΩΤΕΙΝΟΙ ΑΙΩΝΕΣ (εκδ. Πατάκη)

J.J. ROUSSEAU – ΡΕΜΒΑΣΜΟΙ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΙΚΟΥ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΗ (εκδ. Δώμα)

1. A. SCHOPENHAUER – Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΙΟ (εκδ. Οξύ)

Βιβλιοπωλείο Librofilo & Co, Βεΐκου 101, Κουκάκι

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΠΟΖΟΥ, ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΣ

Μιλήστε μας για τη διαδικασία της εικονογράφησης ενός βιβλίου ποίησης για παιδιά. Πόσο δύσκολο εγχείρημα είναι, δεδομένου ότι η εικόνα παίζει καταλυτικό ρόλο σε ένα βιβλίο που απευθύνεται σε μικρές ηλικίες.

Πέρα από τη μελέτη του κειμένου, απαραίτητη είναι η προσωπική έρευνα. που οδηγεί στο πλάσιμο ενός ανεξάρτητου φανταστικού κόσμου όπου κατοικεί ο ποιητής. Στο τέλος της διαδικασίας αισθάνομαι λίγο σαν ερευνητής ή δημοσιογράφος, που όμως, αντί να γράψει ένα κείμενο, πρέπει να αφηγηθεί με εικόνες την εμπειρία που έζησε κοντά στους ποιητές.

Οι εικόνες δίνουν την αίσθηση ότι έχουν χρησιμοποιηθεί χρώματα νερού. Υπάρχει συγκεκριμένος λόγος αυτής της χρωματικής παλέτας, καθώς και της υφής των εικόνων;

Κάθε φορά που ξεκινώ μια εικονογράφηση ή οποιοδήποτε εικαστικό έργο καλούμαι να πάρω την απόφαση του μέσου και του υλικού που θα χρησιμοποιήσω. Εχω ζωγραφίσει κυρίως με ακουαρέλες και μελάνια, αναζητώντας τη ρευστότητα και τη διαφάνεια που προσφέρει το μέσο, δηλώνοντας με έναν τρόπο την πολυδιάστατη ερμηνεία και σημασία της ποίησης.