Από το 2011 -που η χώρα μας είχε ήδη βυθιστεί σε οικονομική και κοινωνική κρίση- μέχρι και πέρυσι 2021 – μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά λόγω της πανδημίας- τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. συγκροτούν μια σημαντική εικόνα της αρχαιολογίας, της επιστήμης που μελετά τα υλικά κατάλοιπα των ανθρώπινων κοινωνιών του παρελθόντος.
Με σταθερό αριθμό αναπτύσσονται οι αρχαιολογικές ανασκαφικές έρευνες, αλλά με χαμηλότερες χρηματοδοτήσεις κατά περιόδους την τελευταία δεκαετία…
Συγκεκριμένα, το 2021 ο προϋπολογισμός των ανασκαφών ήταν 9.766.587 ευρώ για 1.609 έρευνες. Το 2011 χρηματοδοτήθηκαν με 25.622.163 ευρώ 1.676 αρχαιολογικές έρευνες, ενώ η πιο γενναία χρηματοδότηση σημειώνεται το 2014 της τάξεως των 37.449.419 ευρώ και εκπονήθηκαν 1.325 αρχαιολογικές σκαπάνες.
Εκτοτε οι χρηματοδοτήσεις μειώνονται αισθητά. Συνοψίζοντας παράλληλα τα βασικά συμπεράσματα των στοιχείων από το 2019, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού φαίνεται να σχεδιάζει συγκροτημένα τις πηγές και τους πόρους του. Στην έρευνα παρουσιάζεται η δραστηριότητα των 55 Εφορειών Αρχαιοτήτων, των 9 Υπηρεσιών Νεότερων Μνημείων και Τεχνικών Εργων, καθώς και των 8 Ειδικών Περιφερειακών Υπηρεσιακών Μονάδων οι οποίες υπάγονται στο ΥΠΠΟΑ και καταγράφονται μεταξύ άλλων οι ανασκαφικές έρευνες, οι χρηματοδοτήσεις, τα ευρήματα, οι κηρύξεις αρχαιολογικών χώρων-ιστορικών τόπων, οι κατασχέσεις- αρχαιοκαπηλίες, αλλά και οι δαπάνες έργων σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους.
Πλούσια σοδειά
Οσο αφορά το 2021, η περυσινή χρονιά είχε πλούσια σοδιά κι απέδωσε σπουδαία ευρήματα. Από τις αρχαιολογικές σκαπάνες ήρθαν στο φως 739 ακίνητα μνημεία και 60.360 κινητά ευρήματα, εκ των οποίων για έκθεση είναι περίπου οι 3.000 θησαυροί. Ανάμεσά τους, η σπασμένη πήλινη κούπα τον 2ο π.Χ. αιώνα στις Αιγές που παροτρύνει τον αναγνώστη σύμφωνα με το επίγραμμά της να μη σπαταλάει το χρόνο που κυλά… αλλά και το μαρμάρινο άγαλμα στο κέντρο της Βέροιας το οποίο αναπαριστά έναν γυμνό νεαρό, με αθλητικό κορμί που χρονολογείται στους αυτοκρατορικούς χρόνους.
Στα σημαντικά ευρήματα της περυσινής χρονιάς ξεχωρίζουν επίσης το κεφάλι αγάλματος από πεντελικό μάρμαρο που βρέθηκε στη θαλάσσια περιοχή της Πρέβεζας, αλλά και το μαρμάρινο γυναικείο άγαλμα από τους αυτοκρατορικούς Ρωμαϊκούς χρόνους στην Επίδαυρο. Το 2021 επίσης αποκαλύφθηκε το σύστημα υδροδότησης στο Δεσποτικό του 6ου π.Χ. αιώνα, αλλά και ήρθαν στο φως σημαντικά ευρήματα από το Βρυόκαστρο, την αρχαία πόλη της Κύθνου.
Σύμφωνα με την έρευνα υπάρχουν κηρύξεις αρχαιολογικών χώρων ιστορικών τόπων, νεότερων και κινητών μνημείων και ζωνών προστασίας. Το 2021, δώδεκα αρχαιολογικοί χώροι προστέθηκαν στη λίστα των μνημείων της χώρας και ένας μπήκε στον κατάλογο των ιστορικών τόπων και ήταν η Βίνιανη στον Νομό Ευρυτανίας κοντά στο Καρπενήσι. Ως προς τις δαπάνες έργων που εκτελέσθηκαν ή βρίσκονται σε εξέλιξη σημειώνεται ότι το 2021 χρειάστηκαν 56.627.580 ευρώ εκ των οποίων εκτελέστηκαν 32.941.955 ευρώ, ενώ οι δαπάνες έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη ανέρχονται στα 23.685.635 ευρώ.
Αντικύθηρα
Διαβάζοντας τα στοιχεία και το γράφημα σχετικά με τις υποδείξεις αρχαιολογικών θέσεων η περυσινή χρονιά απέδωσε 29 αρχαιολογικές θέσεις, εκ των οποίων ξεχωρίζουμε τον ενάλιο χώρο του ναυαγίου Αντικυθήρων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία για τις κατασχέσεις για την αρχαιοκαπηλία. Σύμφωνα με τα στοιχεία το 2011 είχαμε 128 κατασχέσεις, ενώ δέκα χρόνια μετά τα ευρήματα παραμένουν στα ίδια σχεδόν επίπεδα της τάξεως των 130 αρχαιοκαπηλιών. Οι δύο χρονιές του 2012 και 2013 παρουσιάζουν αυξητική πορεία στις κατασχέσεις, συγκεκριμένα 191 και 309 προϊόντα αρχαιοκαπηλίας έφτασαν στις αρμόδιες αρχές, ενώ τα επόμενα χρόνια παρουσιάζεται μια συνεχής δραστηριότητα για την κατάλυση του φαινομένου.
Ειδήσεις σήμερα
Συντάξεις: 60-100 ευρώ η μηνιαία αύξηση για τους παλαιούς συνταξιούχους [πίνακες ανά ταμείο]