Στα έργα της, είτε ζωγραφικά είτε φωτογραφικά, τα μάτια μιλούν. Γι’ αυτό κάθε άλλο παρά τυχαίος είναι ο τίτλος της νέας της διπλής έκθεσης ζωγραφικής και φωτογραφίας «Η σιωπή της ματιάς».
Η έκθεση αυτή έρχεται μετά την πολύ επιτυχημένη παρουσία της στη START Art Fair 2021 στην εμβληματική Saatchi Gallery του Λονδίνου. Η ματιά της Ντένης Θεοχαράκη εκφράζει συναισθήματα, φόβους, αγωνίες, σκέψεις, μέσα από μια εύγλωττη και πολυσήμαντη σιωπή. Καταφέρνει, μάλιστα, να δημιουργήσει μια ενδιαφέρουσα συνομιλία και άρρηκτη ενότητα ανάμεσα στο ζωγραφικό και το φωτογραφικό της έργο.
Με αφορμή αυτήν τη διπλή έκθεση συζητήσαμε ξεκινώντας από τον εύγλωττο τίτλο της, «Η σιωπή της ματιάς». Τα βλέμματα στα έργα της μιλούν ενώ σιωπούν. «Με προβλημάτισε ιδιαίτερα να βρω τον τίτλο που θα εξέφραζε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα συναισθήματά μου αλλά και τα μηνύματα που αισθανόμουν ότι θα ήθελα να επικοινωνήσω», λέει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής και συνεχίζει: «Επίκεντρο της τωρινής δουλειάς μου είναι ο άνθρωπος. Στο πρόσωπο του κάθε ανθρώπου αντικατοπτρίζεται ο ψυχισμός του, το “είναι” του. Το βλέμμα είναι ο σιωπηλός δίαυλος επικοινωνίας.
Στην καθημερινότητά μας γινόμαστε συχνά δέκτες κάποιου βλέμματος που μας φέρνει διάφορα συναισθήματα, άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά. Η ματιά δεν χρειάζεται λόγια. Αυτή η δύναμη της “Σιωπής της ματιάς” είναι που περιγράφεται στο έργο μου».
Τι ακριβώς παρουσιάζετε στη νέα σας έκθεση;
Στη «Σιωπή της ματιάς» έχω για πρώτη φορά συνδυάσει το ζωγραφικό μου έργο με το φωτογραφικό. Ενα μεγάλο μέρος του έργου μου καταλαμβάνουν οι ανθρώπινες φιγούρες και οι ματιές τους. Η δουλειά μου είναι επηρεασμένη από ταξίδια μου σε πολλά μέρη του κόσμου, όπου με τον φωτογραφικό μου φακό απαθανατίζω εικόνες και τις κρατώ ζωντανές στη μνήμη μου. Αυτές οι εμπειρίες αποτελούν τη βάση για τη ζωγραφική μου, όπου μετασχηματίζω εικόνες πλάθοντας νέες πραγματικότητες. Κάποιες ματιές μετασχηματίζονται σε δίνες, σπείρες, που αποτυπώνονται με διάφορες τεχνικές: μελάνι, κάρβουνο, λάδια, σκόνες αγιογραφίας και συχνά διανθίζονται με κέντημα. Ο εγκλεισμός της πανδημίας αποτέλεσε την αφορμή να πειραματιστώ με νέα υλικά και τεχνικές και να εμπλουτίσω περαιτέρω τη θεματική μου με νέες ζωγραφικές παραστάσεις.
Σας ενδιαφέρει συχνά να ανανεώνετε τα μέσα σας και γιατί;
Μπορεί την ίδια περίοδο να κόβω δέρματα, να κεντάω πάνω σε χειροποίητο χαρτί, να ζωγραφίζω στο πάτωμα σκορπίζοντας χρώμα πάνω στο χαρτί ή να φτιάχνω κολάζ. Mου αρέσει να ανανεώνω τις ιδέες μου, αλλά και να δουλεύω με νέα υλικά και τεχνικές. Αντίστοιχα, αλλάζω συχνά τα θέματα που ζωγραφίζω. Ο πειραματισμός είναι μέρος του χαρακτήρα μου. Εξάλλου, η προσπάθεια για νέες δημιουργίες ανοίγει συνήθως νέους δρόμους.
Το ίδιο συμβαίνει και με τη φωτογραφία. Στην τωρινή μου έκθεση, η θεματική μου αναπτύσσεται γύρω από τη «Σιωπή της ματιάς». Οταν όμως φωτογραφίζω, μπορεί να προσελκύσουν το ενδιαφέρον μου διαφορετικές εικόνες. Σε αντίθεση με τη ζωγραφική, όπου ένα έργο μου μπορεί να το τροποποιήσω αρκετές φορές, στη φωτογραφία δεν παρεμβαίνω. Με ενδιαφέρει να την κρατώ αυτούσια, όπως ακριβώς είδα την πραγματική εικόνα της.
Εκφράζεστε με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους τόσο μέσω της φωτογραφίας όσο και μέσα από τη ζωγραφική τέχνη. Πώς νιώθετε ως ζωγράφος και πώς ως φωτογράφος;
Αγαπώ και τις δύο εξίσου. Και οι δύο τέχνες καλύπτουν διαφορετικά κομμάτια του εαυτού μου. Στην έκθεση αυτή οι δύο μορφές τέχνης αποτελούν μια άρρηκτη ενότητα. Μέσα από τις περιηγήσεις μου συλλέγω εικόνες, μνήμες από ανθρώπους με τους οποίους μπορεί να μη μίλησα καν αλλά μόνο να διασταυρώθηκαν οι ματιές μας. Κι όμως, μια ματιά μπορεί να σημαίνει πολλά. Η φωτογραφία δεν είναι εύκολη υπόθεση. Προϋποθέτει πολλές ώρες, υπομονή, εγρήγορση, επιμονή. Η ζωγραφική είναι κάτι άλλο, δημιουργεί μέσα μου διαφορετικά συναισθήματα από εκείνα της φωτογραφίας. Η φωτογραφία, σε συνδυασμό με τα ταξίδια μου, μου ανοίγει νέους δρόμους με νέες εικόνες. Η ζωγραφική έρχεται και μεταμορφώνει τις εικόνες μου, παράγει νέες πραγματικότητες. Η σύγκριση ή η αντιπαράθεση ζωγραφικής και φωτογραφίας νομίζω ότι ανήκει στο παρελθόν. Πιστεύω ότι οι τέχνες έχουν εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ τους. Συνεπώς, δεν μπορώ να πω ότι αισθάνομαι περισσότερο ή λιγότερο ζωγράφος ή φωτογράφος.
Τι είναι για σας η τέχνη και τι ονειρεύεστε σ’ αυτόν τον τομέα;
Για μένα, τέχνη είναι η αποτύπωση των εικόνων γύρω μου, των συναισθημάτων μου. Οταν φωτογραφίζω γνωρίζω άλλους κόσμους, όταν ζωγραφίζω περνώ σε άλλους κόσμους.
«Οικουμενικό όχημα η τέχνη»
Πρόσφατα η Ντένη Θεοχαράκη εξέθεσε στο Λονδίνο, στην εμβληματική Saatchi Gallery, ενώ έχει και άλλες φορές εκθέσει στο εξωτερικό. Η ίδια ταξιδεύει πολύ συχνά. Την ενδιαφέρει εξίσου να ταξιδεύει και η τέχνη της;
«Δεν υπάρχει ιστορία ή αφήγηση χωρίς ταξίδι. Τα ταξίδια αποτελούν για μένα αφορμή και αιτία για νέες εμπειρίες και βιώματα, καθώς και έμπνευση που με οδηγεί σε νέα, δημιουργικά, μονοπάτια. Η τέχνη αγκαλιάζει και ενώνει τους ανθρώπους με κοινούς κώδικες επικοινωνίας. Λειτουργεί ως “οικουμενικό όχημα” στο οποίο, με έναν τρόπο μαγικό, επιβιβάζονται όλοι οι άνθρωποι παραμερίζοντας τις διαφορές τους. Η πρόσφατη έκθεσή μου στο Λονδίνο, αλλά και κάθε έκθεσή μου εκτός Ελλάδας, μου δίνει την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με διαφορετικούς ανθρώπους, να μεταφέρω μέσα από την τέχνη μου τα μηνύματά μου και αντίστοιχα να εισπράξω με διαδραστικό τρόπο αυτήν την οικουμενικότητα της τέχνης».
Η σύγχρονη ελληνική τέχνη έχει ευπρόσωπη παρουσία στο εξωτερικό ή, κατά κύριο λόγο, η ελληνική τέχνη στο εξωτερικό συνδέεται με τους ζωγράφους του 20ού αιώνα;
Η ελληνική κοινωνία είναι αρκετά συντηρητική και αγαπά, κατά κύριο λόγο, έργα παραστατικά. Το κοινό στο εξωτερικό είναι πιο ανοιχτό και δεκτικό σε νέες μορφές τέχνης. Τον 20ό αιώνα, πολλοί Ελληνες ζωγράφοι σπούδασαν, κυρίως, στη Γαλλία ή τη Γερμανία. Λίγοι από αυτούς κατάφεραν να διαπρέψουν εκτός των ελληνικών συνόρων, παρόλο που έχουμε να θαυμάζουμε εξαιρετικούς Ελληνες ζωγράφους εκείνης της περιόδου. Ακόμα και σήμερα, λίγοι είναι οι Ελληνες ζωγράφοι που καταφέρνουν να ξεχωρίσουν στο εξωτερικό. Παρά το γεγονός ότι έχουν πληθύνει οι διεθνείς συναντήσεις τέχνης, μόνο 2-3 ελληνικές γκαλερί συμμετέχουν, οι οποίες συχνά εκθέτουν ξένους καλλιτέχνες. Τελευταία, διαπιστώνω με χαρά ότι αρκετοί Ελληνες καλλιτέχνες προσπαθούν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους στο εξωτερικό, όπως κι εγώ. Είναι αλήθεια ότι δεν είναι εύκολος δρόμος, αφού απαιτείται σταθερή παρουσία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Ο χώρος του αυτοκινήτου
Η Ντένη Θεοχαράκη έχει ηγετικό ρόλο στον χώρο του αυτοκινήτου. Πώς μπορεί και συνδυάζει δύο τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους χώρους;
«Ο χώρος του αυτοκινήτου αλλά και γενικότερα των επιχειρήσεων αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου. Γεννήθηκα και μεγάλωσα με εικόνες και συζητήσεις τόσο γύρω από το αυτοκίνητο όσο και γύρω από την τέχνη. Οταν τελείωσα το σχολείο, θυμάμαι ότι αναρωτιόμουν τι θα σπούδαζα. Τότε μου φάνηκαν μονόδρομος οι σπουδές στα οικονομικά. Ο πατέρας μου είχε δύο κόρες και άκουγα από μικρή να λέει ότι δεν είχε διάδοχη κατάσταση. Ομως, αγάπησα τη δουλειά. Αν δεν αγαπάς και δεν δίνεις την ψυχή σου σε αυτό που κάνεις, τότε δύσκολα πετυχαίνεις. Αρκετά χρόνια μετά, αισθανόμουν ότι χρωστούσα στον εαυτό μου την αγάπη μου και για την τέχνη. Από μικρή, μου άρεσε να κάθομαι στο ατελιέ του πατέρα μου με τις ώρες και να τον βλέπω να ζωγραφίζει. Ενας πολύ καλός και αγαπημένος μου φίλος ζωγράφος μού είπε: “Ντένη, αν θέλεις να καταξιωθείς ως ζωγράφος, μόνο μέσα από τη Σχολή θα το πετύχεις”. Eτσι και αποφάσισα να δώσω εξετάσεις στη Σχολή Καλών Τεχνών. Μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά η Σχολή με βοήθησε να σκέφτομαι διαφορετικά στη δουλειά μου, όχι μόνο με νούμερα και εμπορικούς όρους».
Info:
Ντένη Θεοχαράκη «Η σιωπή της ματιάς». Εως 4/12/21, Evripides Art Gallery: Ηρακλείτου 10 & Σκουφά, Κολωνάκι – Αθήνα, τηλ.: 2103615249, 2103615909, www.evripides-art.gr. Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 11.00 – 20.30. Τετάρτη: 11.00 -17.00 & Σάββατο: 11.00 – 16.00, Κυριακή και Δευτέρα: κλειστά.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr