Η sold out παράσταση «Άνθρωποι και ποντίκια» του Τζον Στάινμπεκ σε σκηνοθεσία Βασίλη Μπισμπίκη προβάλλεται μόνο για δύο ημέρες, αλλά όχι απλά με μια κάμερα να καταγράφει σε γενικό πλάνο τα τεκταινόμενα επί σκηνής. Ο σκηνοθέτης της παράστασης, σε συνεργασία με τον διευθυντή φωτογραφίας Δημήτρη Κατσαΐτη, προτείνουν τη θέασή της με κινηματογραφικούς όρους, καθώς την ξαναγύρισαν εν μέσω πανδημίας σαν να επρόκειτο για ταινία.

Αν και η παρακολούθηση μιας παράστασης σε απόσταση αναπνοής από τη σκηνή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συγκριθεί με την προβολή της στη μικρή οθόνη, εδώ οι συντελεστές έχουν καταφέρει να μεταδώσουν σε μεγάλο βαθμό την αίσθηση του θεατή που είδε το ίδιο έργο στον Τεχνοχώρο Cartel, όπου η παράσταση ανέβηκε μέχρι η πανδημία να απαγορεύσει κάθε είδους μαζική σύναξη. Και πάλι βέβαια η εμπειρία είναι λειψή, καθώς το «Άνθρωποι και ποντίκια» στο Cartel σε προετοίμαζε ήδη πριν από την είσοδό σου στο χώρο ότι δεν πρόκειται για μια συμβατική παράσταση. Παρ’ όλα αυτά, η θέαση του «κινηματογραφημένου» έργου στη μικρή οθόνη είναι ικανή να σε κρατήσει χωρίς ανάσα, αποσβολωμένο να παρακολουθείς μια ομάδα λούμπεν ανθρώπων στηνσκοτεινή πλευρά της Αθήνας να τρώνε τις σάρκες τους, να αφήνουν ανοικτά τα πολλαπλά τραύματά τους σε κοινή θέα, να συμφιλιώνονται με λίγο ουίσκι και πολλές μπίρες, να βρίσκουν τη λύτρωση στη «Ρόζα» του Δημήτρη Μητροπάνου.

Σκληρός ρεαλισμός

Είναι πραγματικά αξιέπαινη η προσπάθεια όλων των συντελεστών να στήσουν με κινηματογραφικούς όρους μια θεατρική παράσταση που, παρά τη μεγάλη διάρκειά της, περισσότερες από 2½ ώρες, επιτυγχάνει να σε μεταφέρει με ρεαλισμό και αυθεντικότητα στις σκοτεινές τρύπες μιας Αθήνας που τρώει τον εαυτό της υπό το βάρος της φτώχειας, της ανέχειας, του ρατσισμού, της βίας, των ανισοτήτων, της καταπιεσμένης σεξουαλικότητας, των απατηλών ονείρων για διαφυγή, του αδιεξόδου και της ματαίωσης.

Η παράσταση ξεκινά με τον Βασίλη (Βασίλη Μπισμπίκη) και τον Λένο (Δημήτρη Δρόσο) έξω στο δρόμο να προσπαθούν να ζεσταθούν γύρω από ένα βαρέλι με φωτιά. Ο Λένος έχει νοητική στέρηση και του αρέσει να χαϊδεύει μαλακά πράγματα ή ζωάκια. Ο Βασίλης τον έχει υπό την προστασία του, αλλά η καθημερινή τους επιβίωση μετριέται με κονσέρβες από φασόλια και λειψά μεροκάματα σε χαμαλίδικες δουλειές. Παρά τα σκληρά λόγια, αντιλαμβανόμαστε ότι η σχέση τους είναι σχεδόν αδελφική. Οταν θα πιάσουν δουλειά σε ένα μηχανουργείο, η δράση μεταφέρεται εκεί όπου οι εργάτες δουλεύουν και κοιμούνται. Δίπλα στις σπίθες της οξυγονοκόλλησης και τους σωρούς από παλέτες θα γνωρίσουμε τους υπόλοιπους εργάτες και το αφεντικό, έναν νεαρό τύπο που «πιστεύει» στον Παντελή Παντελίδη και έχει παντρευτεί τη Μαίρη, που με τα μίνι της και τα εφαρμοστά της ρούχα προκαλεί αναστεγμούς στο χώρο του μηχανουργείου. Οι συγκρούσεις, τα μεθύσια, οι καβγάδες, ακόμα και οι πυροβολισμοί υπογραμμίζουν τα τραύματα που φέρει ο καθένας από τους ήρωες αυτού του έργου, που κι αυτά με τη σειρά τους αντικατοπτρίζουν τη σύγχρονη πραγματικότητα στην πίσω όψη της Αθήνας ή οποιασδήποτε άλλης πόλης, που αγκομαχά με πενιχρούς μισθούς και συμβάσεις ωρομίσθιων. Με το όνειρο της φάρμας με ένα πέτρινο σπίτι πάνω στο βουνό και τους φίλους να πίνουν τα κρασιά τους δίπλα στο τζάκι διαρκώς να απομακρύνεται.

Ελεύθερη απόδοση

Αν και υπάρχουν πρόσωπα του έργου που δεν τους δίνεται η ευκαιρία να παρουσιάσουν τους χαρακτήρες τους πιο διεξοδικά, η ομαδική δουλειά είναι εντυπωσιακή και αξιέπαινη. Τα σκηνικά και τα κοστούμια φτιαγμένα με αυθεντικότητα και η σκηνοθεσία των Μπισμπίκη-Κατσαΐτη καίρια και ευθύβολη. Οπως τα λόγια που φτύνουν με ρεαλισμό και ωμότητα οι ήρωες του Στάινμπεκ σε μετάφραση Σοφίας Αδαμίδου και ελεύθερη απόδοση και διασκευή της ομάδας Cartel.

ΙΝΦΟ

«Άνθρωποι και Ποντίκια» του Τζον Στάινμπεκ. Σκηνοθεσία: Βασίλης Μπισμπίκης-Δημήτρης Κατσαΐτης. Πρωταγωνιστούν: Βασίλης Μπισμπίκης, Δημήτρης Δρόσος, Μαίρη Μηνά, Μάνος Καζαμίας κ.ά. Προβολές: 2/6 (19.00-24.00) και 6/6 (19.00-24.00). Τιμή εισιτηρίου: 14 ευρώ.

Προπώληση: www.viva.gr/tickets/theatre/streaming/anthropoi–kai–pontikia/