Οι φετινές έρευνες της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, υπό τη διεύθυνση του αρχαιολόγου δρ Δημήτρη Κουρκουμέλη, προσθέτουν σημαντικά κομμάτια στο παζλ της κατασκευής του πλοίου και «εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας για το εμπόριο και τη ναυσιπλοΐα της εποχής», λέει ο ανασκαφέας.
«Φέτος μπορέσαμε και ανελκύσαμε διάφορα αντικείμενα που είχαν σχέση με τα εξαρτήματα που χρησιμοποιούσαν, κυρίως ξύλινα, για το κατάρτι, για τα ξάρτια, για τα πανιά..», σημειώνει ο κ. Κουρκουμέλης και προσθέτει: «Επίσης για πρώτη φορά βρήκαμε δέρματα. Βρήκαμε κατ’ αρχάς δέρματα από παπούτσια. Και επιπλέον βρήκαμε και κομμάτια από δέρμα το οποίο χρησιμοποιούσαν για να προστατεύουν από τη φθορά τα ξύλινα κομμάτια του πλοίου που έρχονταν σε επαφή μεταξύ τους».
Ξύλινες δέστρες, ξύλινοι διαμπερείς κύλινδροι που χρησίμευαν για την κύλιση της κεραίας του κεντρικού ιστίου στον ιστό, τροχαλίες διαφόρων μεγεθών (35 έχουν ανελκυστεί μέχρι σήμερα) κ.ά. περιλαμβάνονται στη «σοδειά» των ευρημάτων. «Αρχίζουμε πλέον να έχουμε μια πιο πλήρη εικόνα της ναυπηγικής πλευράς του πλοίου, κάτι που μας έλειπε. Ξέραμε, για παράδειγμα, ότι είναι ένα μπρίκι, αλλά δεν είχαμε περισσότερες λεπτομέρειες. Αυτό που ξέρουμε τώρα είναι ότι είναι ένα μπρίκι που είχε ναυπηγηθεί στην Αμερική, ότι είχε κατασκευαστεί από κέδρο και από βελανιδιά και πλέον αρχίζουμε και εντοπίζουμε αντικείμενα που έχουν άμεση σχέση με τον εξαρτισμό του», επισημαίνει ο κ. Κουρκουμέλης.
Κατά τη φετινή ανασκαφική περίοδο (4/9-21/9/20) ανελκύστηκαν και αρκετά κομμάτια από σχοινιά.
«Στην Ανατολική Μεσόγειο τέτοιου είδους ευρήματα είναι σπάνια ακόμα και για νεότερα πλοία. Από τη συντήρηση και την παρατήρηση αυτών των σχοινιών θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τον τρόπο κατασκευής τους, αλλά και από τι ήταν κατασκευασμένα, γιατί ήταν όλα φυτικά».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα προσωπικά αντικείμενα των επιβατών του πλοίου, τα οποία προστίθενται σε εκείνα προηγούμενων ερευνών. Πόρπες υποδημάτων και ζωνών, δύο ακόμη πιόνια σκακιού, νομίσματα και θραύσματα μαγειρικών και άλλων σκευών περιλαμβάνονται σε αυτήν την κατηγορία των ευρημάτων. Ανάμεσά τους βρίσκουμε κι ένα μικρό νόμισμα (μάρκα) που χρησιμοποιούσαν στη χαρτοπαιξία. «Οι μάρκες είναι γερμανικές και αντιστοιχούσαν σε κάποιο ποσό. Φαίνεται ότι κυρίως στη Γερμανία τον 18ο και τον 19ο αιώνα υπάρχει μια πάρα πολύ μεγάλη παραγωγή αυτού του είδους των μαρκών», λέει ο ανασκαφέας.
Το μπρίκι «Μέντωρ», ιδιοκτησίας του Λόρδου Ελγιν, κατέπλευσε στον Πειραιά τον Σεπτέμβρη του 1802 με εντολή να φορτώσει και να μεταφέρει στην Αγγλία, μέσω Μάλτας, δεκαεπτά κιβώτια με αρχαιότητες από τα μνημεία της Αθήνας. Απέπλευσε στις 17 του ίδιου μήνα και δύο μέρες αργότερα βυθίστηκε, εν μέσω θαλασσοταραχής, έξω από το λιμάνι του Αβλέμονα, στα Κύθηρα. Οι αρχαιότητες που μετέφερε ανελκύστηκαν άμεσα.
Η συστηματική έρευνα στο πλοίο ξεκίνησε το 2011. Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα μέχρι σήμερα; «Είναι κατ’ αρχάς ότι δεν έχουμε -εκτός κι αν υπάρξει κάποια πάρα πολύ μεγάλη έκπληξη- αντικείμενα που να σχετίζονται με το αρχικό φορτίο του πλοίου, το οποίο το έκανε διάσημο, δηλαδή από τα γλυπτά της αρχαιότητας. Παρ’ όλα αυτά έχουν βρεθεί ορισμένα αρχαία αντικείμενα που δείχνουν ότι οι επιβάτες είχαν “προσωπικές” συλλογές αρχαιοτήτων. Και επιπλέον ότι έχουμε στην Ελλάδα την ανασκαφή ενός πλοίου των ιστορικών χρόνων -βυθίστηκε περίπου δεκαεννέα χρόνια πριν ξεκινήσει η Επανάσταση- που μας δίνει μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα εικόνα του εμπορίου και της ναυσιπλοΐας αυτής της εποχής».
Oταν ξεκίνησαν οι έρευνες στο ναυάγιο, οι αρχαιολόγοι πίστευαν ότι «θα είναι μια σχετικά σύντομη ανασκαφή». «Τελικά κάθε χρόνος μάς επιφυλάσσει εκπλήξεις, προσφέρει νέα στοιχεία και εμπλουτίζει τις γνώσεις μας», λέει ο κ. Κουρκουμέλης, ο οποίος προΐσταται σήμερα στο Γραφείο Βορείου Ελλάδος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ.
Η ταυτότητα της έρευνας
Στην υποβρύχια έρευνα συμμετείχαν 18 άτομα διαφόρων ειδικοτήτων και επιστημονικών εξειδικεύσεων. Συγκεκριμένα οι: Ανδρέας Σωτηρίου, Θεοτόκης Θεοδούλου, Σταυρούλα Βραχιονίδου, Αλέξανδρος Τούρτας, Πάνος Αθανασόπουλος, Κώστας Τοκμακίδης, Κίμων Παπαδημητρίου, Γιάννης Ισσαρης, Βασίλης Τσιαΐρης, Ελπίδα Καραδήμου, Αρης Μιχαήλ, Χρύσα Φουσέκη, Ειρήνη Μάλλιου, Σπύρος Μουρέας, Αγγελος Μαγγλής, Αντώνης Μπουτάτης, Μανουήλ Κουρκουμέλης.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Κορωνοϊός: Ολα ανοιχτά για ακόμα πιο σκληρό lockdown – Συναγερμός για κρούσματα και μεταλλάξεις
Ποιος είναι ο νούμερο ένα Αλβανός καταζητούμενος που συνελήφθη μαζί με τον Αλκέτ Ριζάι
«Σκοτώστε τον, σκοτώστε τον» – Η ΕΛ.ΑΣ. βλέπει συμμορίες ανηλίκων για το μαχαίρωμα στον Βύρωνα
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr