Πρόκειται για «κείμενο-μεγαθήριο», λέει ο κ. Καζάκος, ενθουσιασμένος από την πρόταση που του έκανε η σκηνοθέτρια Ιόλη Ανδράδη να αναμετρήσει τις δυνάμεις του με τον ρόλο του Ρώσου συγγραφέα και του στρατηγού Κουτούζοφ.

Εκατόν πενήντα χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση (1869) και 200 χρόνια από την καταληκτική ημερομηνία των γεγονότων που διαδραματίζονται στις σελίδες του (1820), ένας εκλεκτός θίασος πρωταγωνιστών ενσαρκώνει επί σκηνής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

 «Εχω μαζί μου δυο σπουδαίους πολεμιστές, τον χρόνο και την υπομονή», λέει ο στρατηγός Κουτούζοφ, τον οποίο υποδύεστε. Συμφωνείτε; 

Ναι, συμφωνώ. Ο γερο-Κουτούζοφ είναι ιστορικό πρόσωπο και με το νυστέρι του Τολστόι συντίθεται ένα κείμενο που αφυπνίζει και ανοίγει τα μάτια στο σήμερα. Η υπομονή και η επιμονή στον χρόνο είναι αρετές. Θα χαρακτήριζα το έργο ως μια οικουμενική σκιαγράφηση της ανθρώπινης ψυχής. Ο Τολστόι βάζει την άρχουσα τάξη, τους αριστοκράτες της εποχής να έχουν τον πόλεμο σαν παιχνίδι. Ωστόσο μέσα από τον πόλεμο συνειδητοποιούνται και γίνονται άνθρωποι.

 Αληθεύει πως παίζετε αδιάλειπτα εδώ και 66 χρόνια;

Ναι. Χωρίς κανένα διάλειμμα. Δεν μπορώ μακριά από τη δουλειά ούτε μία μέρα. Ο ηθοποιός έχει μεγάλες συγκινήσεις, αλλά και πισωγυρίσματα. Ο ηθοποιός χρειάζεται να κυνηγάει το όνειρό του με αυτοθυσία. Και όταν παίζει στη σκηνή και το κοινό μαγεύεται, συντελείται ένα θαύμα. Το θέατρο, όταν έχει σαφή στόχο, δημιουργεί πολύ σημαντικά πράγματα τόσο στον άνθρωπο όσο και στην ίδια την κοινωνία.

 Ξεκινήσατε το 1953 στον κινηματογράφο, με την «Αρπαγή της Περσεφόνης» του Γρηγόρη Γρηγορίου, σε σενάριο Ιάκωβου Καμπανέλλη και από το 1957 ανεβήκατε στη σκηνή. Τι θυμάστε από τα πρώτα σας βήματα;

Μπήκα τυχαία στον χώρο. Αποφάσισα να γραφτώ στην κινηματογραφική σχολή και έτυχε τότε να κάνει την πρώτη της ταινία, την «Αρπαγή της Περσεφόνης» του Γρηγόρη Γρηγορίου, που ήταν και δάσκαλός μου. Με επέλεξαν να κάνω τον Πλούτωνα. Νομίζω ότι παρέμεινα στον χώρο και το οφείλω στην προσωπικότητα του Καρόλου Κουν. Τον συνάντησα το 1954 και ξεκίνησα να εργάζομαι στο Θέατρο Τέχνης. Ο Κουν ξεχώρισε στην Ιστορία του τόπου διότι είχε ισχυρή ακτινοβολία. Κάθε 100 χρόνια γεννιέται μια τέτοια προσωπικότητα σαν του Κουν. Ο Κουν ήταν μεγάλος δάσκαλος και σπουδαίος εμψυχωτής.

 Πώς κρίνετε το θέατρο σήμερα;

Δεν είμαι αισιόδοξος. Το θέατρο έχει πάρει δρόμους που δεν μ’ αρέσουν. Διανύουμε εποχή παρακμής σε όλους τους τομείς. Οι νέοι εργάζονται σε πολύ άσχημες συνθήκες, χωρίς μεροκάματο. Ωστόσο οι καλλιτέχνες παλεύουν και η τέχνη δεν το βάζει κάτω, αλλά τραυματίζεται. Είναι αξιοσημείωτο ότι σε κάθε ταραγμένη περίοδο πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά, η τέχνη είναι το μοναδικό σωσίβιο των ανθρώπων παγκοσμίως.

 Κατά την πορεία σας επιλέγατε ρόλους ή δουλειές;

Είμαι μαθητής του Κουν. Από την επίδραση που μου ασκήθηκε είχα ευθύνη των επιλογών μου. Ο Κουν μάς έλεγε ότι πρέπει να έχουμε την ευθύνη των επιλογών μας. Κάθε φορά διαλέγω τις δουλειές σύμφωνα με τις συνθήκες. Η δουλειά του ηθοποιού είναι αγώνας. Προσωπικά κοιτάζω το έργο, τους συνεργάτες, το κλίμα της δουλειάς και ποιος είναι ο στόχος της εκάστοτε δουλειάς.

 Ποια στοιχεία καθορίζουν έναν ηθοποιό;

Να έχει υπομονή, να αντέχει, να επιμένει και να καλλιεργεί το θέλω του, το ταλέντο του. Να έχει μεράκι και πάθος για τη δουλειά. Κανείς δεν σου στρώνει χαλί ή τριαντάφυλλα. Το κάθε ξεκίνημα είναι ένας αγώνας ζωής και θανάτου. Το θέατρό μας, παρά την οικονομική δυσπραγία και τη φτώχεια που υπάρχει, καταφέρνει και έχει πολλές παραστάσεις εκ των οποίων αρκετές σε υψηλό επίπεδο.

 Είστε ικανοποιημένος από την πορεία σας;

Είμαι ικανοποιημένος από την προσπάθεια που έκανα. Είμαι ευγνώμων για τους ανθρώπους που με έκαναν πιο σοφό… Γνωρίζω ότι έχω κάνει λάθη, παραχωρήσεις και συμβιβασμούς. Πάντα όμως προσπαθώ να ισορροπώ, πάντα προσπαθούσα να βρίσκω τον δρόμο μου και να μην χάνω τον μπούσουλα.

 Ποια λόγια της Τζένης Καρέζη θυμάστε;

Είναι κάποια ζητήματα προσωπικά. Εχει αφήσει σημειώματα στα τετράδιά της. Η μεταξύ μας σχέση κράτησε 26 χρόνια, κάναμε οικογένεια, αγωνιστήκαμε σε κοινό δρόμο και νομίζω ότι τα καταφέραμε, κατά τη γνώμη μου.

 Οταν βλέπετε τον εαυτό σας νεότερο στην τηλεόραση, ποιες είναι οι σκέψεις σας;

Σπάνια έχω δει ταινία που παίζω. Δεν έχω χρόνο να δω παλιές ταινίες. Δεν μου κάνει κέφι.

 Είστε συμφιλιωμένος με τον χρόνο;

Απολύτως. Νιώθω σαν να έχω ζήσει τρεις ζωές. Δεν με φοβίζει ο χρόνος που περνάει.

 Πώς είναι ο ρόλος σας ως πατέρας και παππούς;

Την οικογένειά μου την αγαπώ και την έχω ανάγκη. Θέλω να έχω ανθρώπους κοντά μου, θέλω να τους προστατεύω και να τους φροντίζω. Ο θεσμός της οικογένειας μου δίνει δύναμη. Η σχέση με τα παιδιά μου διακρίνεται από ισοτιμία και σεβασμό. Στόχος μου ως γονιός ήταν και είναι τα παιδιά να αποκτήσουν την προσωπικότητά τους. Τα παιδιά δεν είναι κτήμα των γονιών τους. Σήμερα έχω παιδιά, ωραίους ανθρώπους, τους βλέπω και τους χαίρομαι!

Από την έντυπη έκδοση