«Ρίχνουμε στη μάχη όλα τα όπλα», δηλώνει ο ίδιος στον «Ε.Τ.» καθώς θεωρεί «ισχυρή» τη συγκυρία λόγω των ανυπολόγιστων καταστροφών από τους τζιχαντιστές σε μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτισμικής Κληρονομιάς.
Διακόσια χρόνια από την αρπαγή των Γλυπτών η εθνική στρατηγική για τον επαναπατρισμό τους φαίνεται πως επανεξετάζεται αφού μέχρι σήμερα η δικαστική διεκδίκηση δεν υπήρχε στο τραπέζι. «Δεν υπάρχει άλλος δρόμος», λέει το λονδρέζικο δικηγορικό γραφείο που είχε αναλάβει την υπόθεση.
Κατά τη διάρκεια της πολυσυζητημένης επίσκεψης της Αμάλ Αλαμουντίν και των συνεργατών της, Τζέφρι Ρόμπερτσον και Νόρμαν Πάλμερ, στην Αθήνα, τον Οκτώβριο του ’14, το θέμα της δικαστικής διεκδίκησης είχε τεθεί από τους τρεις Βρετανούς νομικούς στις συναντήσεις που είχαν με την τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου. Το ΥΠΠΟ είχε κρατήσει αποστάσεις από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Την ίδια στιγμή εκκρεμούσε η απάντηση της Βρετανίας στην πρόταση της Ουνέσκο για διαμεσολάβηση η οποία, τελικά, ήταν αρνητική.
Στο προχθεσινό της φύλλο η βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν» φιλοξένησε δηλώσεις του Αριστείδη Μπαλτά για το θέμα των Μαρμάρων. Σύμφωνα με τον υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, η Ελλάδα «προσπαθεί να αναπτύξει συμμαχίες οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν έναν διεθνή Οργανισμό, όπως είναι ο ΟΗΕ, να σταθεί στο πλευρό μας κατά του Βρετανικού Μουσείου. Αν ο ΟΗΕ που αντιπροσωπεύει όλα τα έθνη του κόσμου πει ότι τα μάρμαρα πρέπει να επιστρέψουν τότε θα πάμε στο δικαστήριο γιατί το Βρετανικό Μουσείο θα βρίσκεται απέναντι στην ανθρωπότητα». Ο κ. Μπαλτάς αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά στη μάχη για τη διεκδίκηση των Γλυπτών.
Θεωρεί τη συγκεκριμένη στιγμή «ισχυρή λόγω των μεγάλων πολιτιστικών καταστροφών που έχει επιφέρει ο ISIS στη Συρία». «Βασικό θέμα για εμάς είναι η ακεραιότητα των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς», σημειώνει στον «Ε.Τ.». «Θυμίζουμε λοιπόν τον βιασμό του Παρθενώνα από τον Ελγιν».
Το πόρισμα της Αμάλ
Η βρετανική εφημερίδα δημοσιεύει κατ’ αποκλειστικότητα το πόρισμα του λονδρέζικου νομικού γραφείου που υπογράφεται από τους Τζ. Ρόμπερτσον, Ν. Πάλμερ και Α. Αλαμουντίν και αποτελείται από 141 σελίδες. Αφού ανατρέχουν στο ιστορικό της υπόθεσης αλλά και στις ενέργειες που έχει προβεί μέχρι σήμερα η ελληνική κυβέρνηση, σε διπλωματικό επίπεδο, οι τρεις νομικοί καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η τακτική αυτή πρέπει να αλλάξει καθώς δεν έχει αποδώσει αποτελέσματα.
Ειδικότερα σημειώνουν πως οι διεθνείς οργανισμοί (η Ουνέσκο ή ο ΟΗΕ) θα μπορούσαν να αποτανθούν για μια απόφαση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο (όπου προσέφυγε πρόσφατα για το ίδιο θέμα ο Σύλλογος των Αθηναίων). Μόνο η απόφαση ενός διεθνούς δικαστηρίου θα μπορούσε να φέρει τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα, σημειώνουν. Στο πόρισμα καταρρίπτονται όλα τα επιχειρήματα του Βρετανικού Μουσείου. Ειδικότερα για το περίφημο «φιρμάνι» υπογραμμίζεται πως ο Ελγιν το «υπερέβη» προκειμένου να λεηλατήσει τα Γλυπτά.
Σε διάλεξή της η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων του υπ. Πολιτισμού, Ελενα Κόρκα, είχε αποκαλύψει το σκηνικό της απάτης που έστησε ο Ελγιν «με μπαξίσια και παραποιημένα έγγραφα». Για το φιρμάνι είχε σημειώσει πως «στην πραγματικότητα ήταν ένα άτυπο χαρτί που δεν περιλαμβάνεται στα επίσημα πρωτόκολλα».
Οι τρεις Βρετανοί νομικοί επισημαίνουν πως το τρωτό σημείο της υπόθεσης για τους Βρετανούς είναι η νομοθετική πράξη (1963) του Βρετανικού Κοινοβουλίου με την οποία δόθηκε νομική «κάλυψη» στις ενέργειες του Ελγιν. Η πράξη αυτή, επισημαίνουν, μπορεί να καταπέσει στα διεθνή δικαστήρια. Η Ελλάδα «πρέπει να δράσει τώρα ή ποτέ» υπογραμμίζουν και ευελπιστούν πως η υπόθεση θα μπορούσε να κερδηθεί στα δικαστήρια. Σε αντίθετη περίπτωση, θα μπορούσαν όλα να ξεκινήσουν από την αρχή…
Με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από τη μεταφορά των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Λονδίνο, στη βρετανική πρωτεύουσα προγραμματίζονται εκδηλώσεις και χάπενινγκ για τον επαναπατρισμό τους.
Aντώνης Καρατζαφέρης
*Από την έντυπη έκδσοη του Ελεύθερου Τύπου