Στο σχεδιασμό του περιλαμβάνονται έργα για τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών, για την τόνωση του τοπικού πολιτιστικού αποθέματος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και έργα για την προστασία αρχαιολογικών χώρων και την αποκατάσταση μνημείων, όλων των περιόδων.
Στο στάδιο της ολοκλήρωσης βρίσκεται το έργο της αποκατάστασης και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου τριών μεταβυζαντινών εκκλησιών της κοιλάδας του Ερυθροποτάμου: του Αγίου Αθανασίου Μεταξάδων, του Αγίου Παντελεήμονα Παλιουρίου και του Αγίου Αθανασίου Αλεποχωρίου. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε το ερευνητικό πρόγραμμα, που εκπόνησε η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟ και το ΑΠΘ για τη μορφολογική αποκατάσταση και τη λειτουργική ένταξη της Καστροπολιτείας του Διδυμοτείχου, στον ιστό της σύγχρονης πόλης. Το έργο της στερέωσης, αποκατάστασης και ανάδειξης του Κάστρου εισέρχεται σε φάση υλοποίησης στη βάση των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων και των μεθόδων αποκατάστασης του μνημειακού συνόλου.
«Προτεραιότητα αποτελούν τα έργα στο Διδυμότειχο για την διάσωση και η ανάδειξη της πολιτιστικής του ταυτότητας, στη μεγάλη ιστορική διαχρονία. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το έργο της αποκατάστασης των τριών μικρών ναών μεταβυζαντινής εποχής, στην περιοχή της κοιλάδας του Ερυθροποτάμου. Στον σχεδιασμό μας με τα έργα πολιτισμού που υλοποιούμε σε συνεργασία με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης εντάσσεται η αποκατάσταση του Κάστρου του Διδυμοτείχου. Παράλληλα, οι εργασίες συντήρησης, προστασίας και αποκατάστασης του Τεμένους Βαγιαζήτ προχωρούν με εντατικούς ρυθμούς, προκειμένου το έργο να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί εμπρόθεσμα. Κύριο μέλημά μας, πέρα από την αποκατάσταση του μνημειακού αποθέματος, είναι να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Να σημειωθεί ότι λόγω των κοινών μορφολογικών και τυπολογικών χαρακτηριστικών τους, οι τρεις μεταβυζαντινοί ναοί αντιμετωπίζονται ως σύνολο, καθώς διατηρούν αναλλοίωτα χαρακτηριστικά του α’ μισού του 18ου αιώνα και ως προς τον αξιόλογο γραπτό τους διάκοσμο:
- Ο Άγιος Αθανάσιος Μεταξάδων, χρονολογείται στα τέλη του 17ου αιώνα και ο τοιχογραφικός διάκοσμός του, βάσει επιγραφής, τοποθετείται χρονικά μεταξύ των ετών 1692-1697. Πρόκειται για μονόχωρο δρομικό ναό που αναπτύσσεται, εν μέσω, κοιμητηρίου. Ο νάρθηκάς του αποτελεί προσθήκη του 1924.
- Ο Άγιος Παντελεήμονας (ή Αγία Παρασκευή) Παλιουρίου, που ανάγεται στις αρχές του 18ου αιώνα. Πρόκειται για μονόχωρο δρομικό ναό, με χώρισμα για τη διαμόρφωση του νάρθηκα/γυναικωνίτη. Η αψίδα του βήματος διαμορφώνεται πεντάπλευρη εξωτερικά, ενώ η είσοδος στο ναό γίνεται μέσω δύο ανοιγμάτων, ένα για τον κυρίως Ναό και ένα για το νάρθηκα.
- Ο Άγιος Αθανάσιος Αλεποχωρίου, εντός του παλαιού νεκροταφείου, στα νότια του οικισμού. O Ναός, βάσει επιγραφής, χρονολογείται στα 1729 και έχει χτιστεί «επί προϊστορικού τύμβου» ή στη θέση προγενέστερου ναού. Είναι ένας μονόχωρος δρομικός Ναός με τσατμαδένιο χώρισμα για τη διαμόρφωση του νάρθηκα/γυναικωνίτη. Η μεγάλων διαστάσεων κόγχη του ιερού δεν αποκλείεται να προέρχεται από προγενέστερο Ναό, καθώς διασώζει φωτιστική θυρίδα, η οποία μεταγενέστερα κλείστηκε εξωτερικά. Η είσοδος στο Ναό γίνεται από δύο εισόδους.
Οι τρεις Ναοί δεν έχουν παράθυρα. Το έργο ολοκληρώνεται με την εγκατάσταση φωτισμού, ηλεκτρισμού – ισχυρών ρευμάτων, πυροπροστασίας και ύδρευσης. Για την πυροπροστασία τους προβλέπεται η εγκατάσταση αυτόματου συστήματος πυρανίχνευσης, χειροκίνητου συστήματος αναγγελίας πυρκαγιάς, φορητών πυροσβεστήρων και απλού υδροδοτικού πυροσβεστικού δικτύου. Συνδέεται, με υπόγεια όδευση, με το δίκτυο ύδρευσης του Δήμου, για την τροφοδοσία του πυροσβεστικού ερμαρίου.
Πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας του Διδυμοτείχου ήταν η συντήρηση και η αξιοποίηση του Κάστρου των «Διδύμων Τειχών», στο οποίο οφείλει το όνομά της η πόλη. Το υπουργείο Πολιτισμού ικανοποιώντας το αίτημα της, εκπόνησε τις αναγκαίες μελέτες με την υποστήριξη ερευνητικού προγράμματος μεταξύ του ΥΠΠΟ και του ΑΠΘ. Τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν στην τοπική κοινωνία μετά και την ομόφωνη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Βάσει των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος, τα σοβαρότερα προβλήματα παθολογίας εντοπίζονται στο οικοδομικό συγκρότημα του Κάστρου. Οφείλονται στην φυσική φθορά των υλικών, συνδυαστικά με διαβρωτικούς παράγοντες και την έλλειψη συστηματικής συντήρησης. Πέραν των δομικών και οικοδομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει το οχυρωματικό μνημείο, καταγράφεται και η σοβαρή αισθητική υποβάθμιση, εξαιτίας των αυθαίρετων κατασκευών, ιδιαίτερα έξω από τα τείχη, οι οποίες αλλοιώνουν την αισθητική και ιστορική αξία του. Επίσης, εντοπίζεται περιορισμένη πρόσβαση, λόγω ανεπαρκούς δικτύου διαδρομών, εντός του Κάστρου, αλλά και λόγω έλλειψης σήμανσης και οργανωμένων σημείων εισόδου που καθιστά δύσκολη την περιήγηση για τους επισκέπτες. Η διατήρηση του Κάστρου απαιτεί άμεσες επεμβάσεις αποκατάστασης προκειμένου να διασφαλιστεί η στατική επάρκεια των κατασκευών, να αναδειχθεί η πολιτιστική αξία του μνημείου και να ενισχυθεί η επισκεψιμότητά του. Προτεραιότητα δίνεται σε επεμβάσεις στις εισόδους του Κάστρου, στις διαδρομές και στον περιβάλλοντα χώρο του. Οι επεμβάσεις αφορούν στην Πύλη Γέφυρας και στην Πύλη Αγοράς, δύο σημαντικά σημεία της οχύρωσης, με διαδοχικές μετασκευές, η τελευταία στην οθωμανική περίοδο. Η Πύλη της Γέφυρας, συνδεόταν με την αγροτική ενδοχώρα μέσω της γέφυρας του Ερυθροπόταμου. Η Πύλη της Αγοράς αποτελεί την κύρια είσοδο του Κάστρου. Είναι η πιο οχυρωμένη, λόγω της εγγύτητας με τον οικιστικό ιστό, και συνδέεται με την επέκταση της πόλης, εκτός των τειχών.
Τέλος, με εντατικούς ρυθμούς προχωρούν οι εργασίες προστασίας, συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης του Τεμένους Βαγιαζήτ. Έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του ικριώματος του μιναρέ και τα δάπεδα εργασίας του. Έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση της ενιαίας εσωτερικής ικριωματικής πλατφόρμας εργασίας, πάνω από την στάθμη των πεσσών για τις εργασίες τοποθέτησης της νέας στέγης. Έχει ολοκληρωθεί η καταβίβαση της ανώτατης πρώτης σειράς των λίθων και από τους τέσσερις πεσσούς, μετά από ακριβή αποτύπωσή τους και μετρήσεις ενός εκάστου με υπερήχους για την διαπίστωση της κατάστασης διατήρησής τους. Λόγω της διαπιστωμένης ανάγκης αντικατάστασής τους (άνωθεν αυτών εδράζονται οι στρωτήρες της στέγης) και με κριτήριο την επανατοποθέτηση όσων παλιών διατηρούνται σε καλή κατάσταση, η εξόρυξη και κοπή των νέων λίθων βρίσκεται σε εξέλιξη. Βρίσκεται σε εξέλιξη η αναδόμηση τμημάτων της εσωτερικής παρειάς της στέψης των τοιχοποιιών με νέους συμπαγείς οπτόπλινθους για την δημιουργία της επιφάνειας έδρασης των ξύλων των πεσσών. Στην στέψη των τοιχοποιιών περιμετρικά έχουν τοποθετηθεί οι διαμήκεις ξύλινοι στρωτήρες και γίνονται οι διατρήσεις για την κατακόρυφη σύνδεσή τους με την τοιχοποιία. Όλοι οι εγκάρσιοι στρωτήρες έχουν τοποθετηθεί αφού προηγήθηκε η υποκείμενη νέα κατασκευή ενιαίας επιφάνειας έδρασης από συμπαγείς οπτόπλινθους.