Ενισχυμένος ρόλος
Η πρόσφατη «Διακήρυξη της Αθήνας» με τη συμμετοχή των 11 ηγετών-κρατών της ευρύτερης περιοχής και της ηγεσίας της Ε.Ε. (πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη) ενισχύει ακόμα πιο πολύ τον ρόλο της Ελλάδος σε μια λίαν επικίνδυνη, αποσταθεροποιητική παγκόσμια και ευρωπαϊκή κατάσταση, ενώ καθημερινά πληθαίνουν οι απειλές και οι κίνδυνοι (οικονομικοί, επισιτιστικοί, κλιματικοί, υβριδικοί, στρατιωτικοί κ.λπ.). Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει πολλαπλασιάσει τους παράγοντες υποτροπής και αποσταθεροποίησης στον Αρκτικό κύκλο, στη Βαλτική, στη Μαύρη Θάλασσα, στην κεντρο-ανατολικοευρωπαϊκή ζώνη, στην Υποσαχάριο Αφρική αλλά και σε Ασία-Ειρηνικό.
1 Η Αθήνα στο θέμα της ακραίας ουκρανο-ρωσικής στρατιωτικής αντιπαράθεσης από την αρχή τοποθετήθηκε στη «σωστή πλευρά της Ιστορίας». Η Ελλάδα έχει ξεκάθαρη θέση με τη Δύση και απεχθάνεται τις εισβολές και παράνομες προσαρτήσεις ξένων εδαφών του Πούτιν (Γεωργία το 2008, Κριμαία το 2014, Ντονμπάς το 2022). Δεν μπορεί μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα που «οχυρώνεται» στο διεθνές δίκαιο να ταυτιστεί με τα… μυαλά του Πούτιν και των διαβόητων σιλοβίκι. Οσοι υποστηρίζουν τη Μόσχα είναι άσχετοι, γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά, αναφορικά με τα βρόμικα νεοτσαρικά και μετασοβιετικά σχέδια του διεφθαρμένου Κρεμλίνου, ενώ κινούνται μεταξύ… τσαρλατανικής και αρρωστημένης φαντασιοπληκτικής συνωμοσιολογίας και φασιστικών θέσεων που αποκλειστικά εκφράζονται από τη Ρωσία. Δεν είναι ούτε ήταν ποτέ η Ουκρανία… ναζί. Είναι το καθεστώς των… πραιτοριανών του Πούτιν φασιστικό και μονομερώς «βαφτίζει» τους άλλους με διάφορα επίθετα.
Η Ελλάδα εκτιμάται διπλωματικά, στρατιωτικά και ανθρωπιστικά για τη στάση της και η «Διακήρυξη της Αθήνας» ενδυναμώνει τον πολιτικό και διπλωματικό ρόλο της. Η Ουκρανία μέχρι τώρα έχει υποστηριχτεί για να επιβιώσει, ενώ τώρα πρέπει να υποστηριχτεί για να νικήσει τον εισβολέα.
2 H θέση της Ελλάδος και η αναβαθμισμένη εμπλοκή της υπέρ του Κιέβου με στρατιωτική υποστήριξη και ουσιαστική παραγωγική διπλωματία αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι μπορούμε να κάνουμε πολλά για το Κίεβο. Ο υπογράφων επί μήνες επισημαίνει ότι τα ρωσικά όπλα που διαθέτουμε θα μπορούσαν να σταλούν στην Ουκρανία, ενώ σταδιακά έχουμε αρκετές δυνατότητες να συνεισφέρουμε ανάλογα σε πυρομαχικά, τεθωρακισμένα κ.λπ. Επιπλέον, είναι σημαντικό (κυρίως μετά τη λήξη του πολέμου) να δοθεί έμφαση στην πολιτιστική διπλωματία, αφού μπορούμε να συνδράμουμε σε περιοχές όπως της Αζοφικής και της Οδησσού, βοηθώντας την Ουκρανία να καταστήσει εκ νέου ακόμα καλύτερες τις εν λόγω περιοχές που έχουν υποστεί ζημιές από τις μαζικές πυραυλικές επιθέσεις του Ρώσου δικτάτορα.
Η Μαριουπολη, το Μπερντιάνσκ και η Οδησσός θα πρέπει σε κάποια φάση να «ντυθούν» ξανά με… ελληνικά χρώματα, γιατί έχουν προσφέρει πολλά στον ελληνισμό. Η Διακήρυξη της Αθήνας και το κείμενο Ελλάδος-Ουκρανίας των Μητσοτάκη–Ζελένσκι αποτελούν την περαιτέρω βάση για ουσιαστική πολιτιστική, ανθρωπιστική διπλωματία και ετοιμότητα ανακατασκευής θρησκευτικών, εκπαιδευτικών και άλλων μνημείων στην Ουκρανία.
3 Πέραν του Ουκρανικού ήταν σημαντικές οι προσκλήσεις του Ελληνα πρωθυπουργού προς τα παραδουνάβια κράτη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας (μπορούμε να συνδράμουμε στα επισιτιστικά από το Ισμαήλ μέχρι την Αλεξανδρούπολη), στη συμπαθή αλλά αδύναμη Μολδαβία (που απειλείται από τους εντολοδόχους του Πούτιν στο Τιρασπόλ της Υπερδνειστερίας), αλλά και απέναντι σε Σερβία και Κόσοβο. Το Βελιγράδι έχει μία περίεργη στάση (με τη ρωσοφιλία και την κινεζοφιλία που επιδεικνύει), αλλά δεν πρέπει να αποκλειστεί των επαφών. Το Κόσοβο υποστηρίζεται από τη Δύση και η παρουσία του είναι χρήσιμη ενώ η Ελλάδα διατηρεί δυναμική εμπλοκή (διπλωματική και στρατιωτική) και οι επαφές μας θα πρέπει να αναβαθμιστούν.
Κέρδη
Συμπερασματικά η πρωτοβουλία της Αθήνας ενεργά, ποικιλόμορφα, πολυδιάστατα και δυναμικά συμβάλλει και θα συμβάλλει στην περαιτέρω διπλωματική και στρατιωτική μας παρουσία (από κοινού με επισιτιστική, περιβαλλοντική, ενεργειακή και ανθρωπιστική συμβολή).