Νωρίτερα ο πρωθυπουργός συμμετείχε στο γεύμα που παρέθεσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων που μετέχουν στη Σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο.
«Δεν είναι ώρα για ίσες αποστάσεις όταν ένα μέλος της Συμμαχίας παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας», δήλωσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος επανέλαβε το μήνυμα του κ. Μητσοτάκη ότι «δεν μπορεί μια συμμαχία να στέκεται αδιάφορη όταν ένα μέλος της παραβιάζει ανοιχτά το Διεθνές Δίκαιο και στρέφεται έτσι κατά άλλου μέλους».
Μιλώντας σε συνεργάτες του μετά την οριστικοποίηση της συνάντησης με τον κ. Ερντογάν, ο ίδιος ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι θα θέσει στον Τούρκο πρόεδρο όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας και ξεκαθάρισε ότι είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες. Την ίδια ώρα, διαρκές είναι το μήνυμα του κ. Μητσοτάκη ότι η Ελλάδα «ξέρει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της με αυτοπεποίθηση, ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα», ενώ εκτίμηση του Μεγάρου Μαξίμου, την οποία διατύπωσε και ο Στέλιος Πέτσας, είναι ότι η στάση της Αγκυρας την οδηγεί σε διπλωματική απομόνωση.
Λίγες ώρες πριν τη συνάντηση η ελληνική κυβέρνηση επισημαίνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η επιμονή της Τουρκίας να αποπειράται να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών -όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελλόριζο- ή ακόμα και ολόκληρων νησιών-κρατών, με τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια που, ως διά μαγείας, μετατρέπονται αιφνιδίως σε συμφωνίες ή με επιλεκτική επίκληση δικαστικών αποφάσεων ή άρθρων της UNCLOS -στην οποία όμως αρνείται να προσχωρήσει- δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα. Και καθιστά σαφές ότι «δεν μπορεί να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι αδιαμφισβήτητα εδραιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο και, ειδικότερα, στο Δίκαιο της Θάλασσας».
Στην ατζέντα της συνάντησης αναμένεται να συμπεριληφθεί και το μεταναστευτικό, στο οποίο επίσης δεν υπήρξαν απτά δείγματα αλλαγής στάσης εκ μέρους της Τουρκίας μετά τη συνάντηση του περασμένου Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη. Ο Ελληνας πρωθυπουργός θα ζητήσει να πράξει η Τουρκία όσα έχει δεσμευθεί για να ελεγχθούν οι ροές και θα εκπέμψει με απόλυτη σαφήνεια το μήνυμα ότι το μεταναστευτικό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τρόπο που να επιδιώκει την εξυπηρέτηση γεωπολιτικών σκοπών.
Αν και εκφράζει την ελπίδα ότι στη συνάντηση αυτή «θα μπορέσει να δρομολογηθεί επιτέλους μία νέα μορφή σεβασμού στη διεθνή νομιμότητα και στην καλή γειτονία των δύο χωρών», η Αθήνα παραμένει πολύ συγκρατημένη και σε κάθε περίπτωση θα κρίνει όχι με βάση προθέσεις αλλά τη συμπεριφορά που θα επιδείξει το επόμενο διάστημα η γειτονική χώρα. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκαθάρισε ότι πρέπει να υπάρξουν σαφή δείγματα γραφής από την Τουρκία ότι σταματά τις προκλήσεις, ενώ κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν ότι οι δηλώσεις καλών προθέσεων δεν θα πρέπει να συνδυάζονται με καθημερινή παραβατικότητα δηλώσεων και ενεργειών.
Το ενδεχόμενο συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο είχε αφεθεί ανοιχτό από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, αλλά η ελληνική πλευρά προέκρινε ένα σύντομο τετ α τετ, ενώ το αίτημα για συνάντηση διατυπώθηκε από τη γειτονική χώρα.
Η τουρκική πλευρά επιθυμούσε να γίνει συνάντηση των δύο ηγετών, η Αθήνα ωστόσο ζήτησε να συμμετέχουν και οι αντιπροσωπείες των δύο χωρών, που τελικά θα είναι παρούσες στη σημερινή συνάντηση. Στη βρετανική πρωτεύουσα βρίσκονται μαζί με τον κ. Μητσοτάκη οι υπουργοί Εξωτερικών και Εθνικής Αμυνας, Νίκος Δένδιας και Νίκος Παναγιωτόπουλος.