Οι συνεχείς αποκαλύψεις που έρχονται στη δημοσιότητα τις τελευταίες ημέρες για την υπόθεση Καλογρίτσα αναδίδουν οσμή σκανδάλου και αναδεικνύουν τις γκρίζες ζώνες του διαγωνισμού για τη χορήγηση των τηλεοπτικών αδειών, που υψώθηκε από τον υπουργό Επικρατείας, Ν. Παππά, αλλά και τον ίδιο τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, ως σημαία κατά της διαπλοκής, αλλά εξελίσσεται τελικώς σε μπούμερανγκ για το Μέγαρο Μαξίμου και σε ενδοκυβερνητικό εμφύλιο για το «Βοσκοτόπι ΤV». Χαρακτηριστικές είναι οι αντιδράσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι δεν έχει παρέμβει η Δικαιοσύνη για τις καταγγελίες του κυβερνητικού εταίρου, υπουργού Αμυνας και προέδρου των ΑΝ.ΕΛ., Πάνου Καμμένου, περί μαύρου χρήματος.

Ανύπαρκτος έλεγχος «πόθεν έσχες», δωρεές οικοπέδων με δασικές εκτάσεις, υπερδανεισμός με προνομιακούς όρους από την Τράπεζα Αττικής και ανάδειξη σε υπερθεματιστή μέλους της οικογένειας του εργολήπτη δημόσιων έργων Καλογρίτσα, που διατηρεί στενές σχέσεις με κυβερνητικά στελέχη, συνθέτουν ένα σκηνικό παρακμής και διαπλοκής και δημιουργούν σαφείς ενδείξεις για την ύπαρξη ενός «αμαρτωλού» τριγώνου κυβέρνησης -Τράπεζας Αττικής – εργολάβου, ο οποίος, εκτός των άλλων, διώκεται σε βαθμό κακουργήματος για φοροδιαφυγή, ενώ καλείται να πληρώσει πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ. Πολλοί κάνουν πλέον λόγο για νέο σκάνδαλο τύπου Τράπεζας Κρήτης, ενώ η Νέα Δημοκρατία κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου.

Ας επιχειρήσουμε όμως να καταγράψουμε ποιες είναι αυτές οι γκρίζες ζώνες που καθιστούν το διαγωνισμό Παππά διάτρητο στο σύνολό του, όπως περίπου και το «πόθεν έσχες» Καλογρίτσα και εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για τις σκοπιμότητες, αλλά και για τις τυχόν ποινικές ευθύνες που μπορεί να υπάρχουν και θα πρέπει να διερευνηθούν:

1 Ο αυθαίρετος ορισμός μόνο τεσσάρων καναλιών πανελλήνιας εμβέλειας, από τον οποίο το Ελληνικό Δημόσιο όχι μόνο δεν θα κερδίσει αλλά, αντιθέτως, θα έχει απώλειες εσόδων πάνω από 1,7 δισ. ευρώ στην προοπτική της δεκαετίας. Από αυτά, 600 εκατ. αφορούν φόρους λόγω του λουκέτου στα κανάλια που δεν αδειοδοτούνται και 1,1 δισ. εισοδήματα που θα χάσει η οικονομία. Ο περιορισμός του αριθμού των αδειών βασίστηκε σε μια μελέτη του Ινστιτούτου Φλωρεντίας και στο επιχείρημα της βιωσιμότητας λόγω της μείωσης της διαφημιστικής πίτας – επιχειρήματα που δεν ευσταθούν, αφού τεχνικά μπορούν να εκπέμπουν πολύ περισσότερα κανάλια, ενώ εμπορικά λειτουργεί ο νόμος της ελεύθερης αγοράς.

2 Η Ελλάδα είναι η μοναδική δημοκρατική χώρα του πλανήτη όπου ένας υπουργός αποφασίζει να αλλάξει ξαφνικά το τηλεοπτικό τοπίο, να κλείσει επιχειρήσεις, να ανοίξει άλλες που ο ίδιος επιλέγει, καταστρατηγώντας το Σύνταγμα και τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες. Συγκεκριμένα, το ισχύον Σύνταγμα του 1975, όπως τροποποιήθηκε το 2001 και το 2008, ορίζει με το άρθρο 15 παρ. 2 ότι το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για τον έλεγχο των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών και τη ρύθμιση των τηλεοπτικών ζητημάτων εν γένει. Σημειώνεται ότι στις 30 Σεπτεμβρίου συνέρχεται η διευρυμένη ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για το ζήτημα της συνταγματικότητας ή μη της διαδικασίας χορήγησης των τηλεοπτικών αδειών, ενώ εκκρεμούν ήδη προσφυγές των θιγομένων.

3 Η διοργάνωση του διαγωνισμού με αμφιλεγόμενες διαδικασίες ακόμα και ως προς τον τρόπο προσδιορισμού του τιμήματος. Μπορεί η κυβέρνηση να επαίρεται ότι θα συγκεντρώσει συνολικά 246 εκατ. ευρώ, αλλά με τον τρόπο που διενεργήθηκε η δημοπρασία το κράτος δεν κερδίζει αλλά χάνει χρήματα, καθώς με την ανάδειξη των υπερθεματιστών παρατηρήθηκε το φαινόμενο να δίνονται δύο από τις άδειες, με πολύ μικρότερο τίμημα σε σχέση με άλλους δύο υποψηφίους, οι οποίοι δεν παίρνουν άδεια, αν και προσέφεραν περισσότερα. Βεβαίως, η απόκτηση άδειας με λιγότερα χρήματα πιστώνεται ως επιτυχία των συγκεκριμένων καναλιών, αλλά το βέβαιο είναι ότι ανακήρυξαν ως υπερθεμαστές κάποιους που δεν ήταν πλειοδότες και αυτό δεν παύει να αποτελεί σημαντική αδυναμία του διαγωνισμού. Οσο για την πομπώδη εξαγγελία Τσίπρα ότι τα χρήματα θα διατεθούν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ακυρώνεται από το ίδιο το Μνημόνιο, που αναφέρει ρητώς ότι θα πάνε για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε άλλους σκοπούς μόνο εάν υπάρξουν πλεονάσματα!

4 Η διαδικασία ελέγχου του «πόθεν έσχες» των τεσσάρων υπερθεματιστών, που ήταν υποτυπώδης, καθώς η αρμόδια επιτροπή, όπως ο ίδιος ο πρόεδρός της, Χρ. Δουληγέρης, καθώς και ένα μέλος της, παραδέχθηκαν, δεν έλεγξε αν υπάρχουν τα χρήματα που προσφέρθηκαν ως τίμημα, αλλά απλώς παρέλαβε τα δικαιολογητικά και τις υπεύθυνες δηλώσεις που κατέθεσαν οι ενδιαφερόμενοι. Οπως αποκάλυψε ο Τ. Τέλλογλου στο Star, ο έλεγχος δεν έγινε από ειδικούς και από την εταιρία που είχε προσληφθεί ως σύμβουλος. Η εταιρία Grant Thornton, που είχε προσληφθεί έναντι αμοιβής ως σύμβουλος για ελεγκτικά ζητήματα, όταν ερωτήθηκε αν μπορεί να κάνει τον έλεγχο, σύμφωνα με το Star, απέκλεισε τη δυνατότητα πραγματοποίησης ουσιαστικού ελέγχου σε λίγα 24ωρα όπως ήθελε η κυβέρνηση.

5 Δημιουργείται ζήτημα νομιμότητας της διαδικασίας, δηλαδή κατά πόσον τηρήθηκαν ακόμα και ο ίδιος ο νόμος Παππά και η σχετική προκήρυξη του διαγωνισμού. Οπως αποκάλυψε ο Ελεύθερος Τύπος, σύμφωνα με την προκήρυξη, η επιτροπή διενέργειας του διαγωνισμού θα έπρεπε, πριν από την ανακοίνωση του οριστικού υπερθεματιστή για κάθε δημοπρατούμενη άδεια, να διενεργήσει έλεγχο της προέλευσης και του τρόπου απόκτησης των οικονομικών μέσων που θα διαθέσουν για την απόκτηση των αδειών οι προσωρινοί υπερθεματιστές. Μάλιστα, σε περίπτωση που κατά την κρίση της Επιτροπής τα κατατεθέντα δικαιολογητικά δεν δικαιολογούν τον τρόπο απόκτησης των οικονομικών μέσων, ζητούνται πρόσθετα, όπως ενδεικτικά τραπεζική κατάθεση σε λογαριασμό του υπερθεματιστή, εγγυητική επιστολή κ.λπ. Στην πραγματικότητα, όμως, επειδή ουσιαστικός έλεγχος δεν έγινε, παρά μόνο υπεγράφησαν τα πρακτικά με βάση τα δικαιολογητικά και τις δηλώσεις των υπερθεματιστών, είναι σαφές ότι υπάρχουν ευθύνες.

6 Το διάτρητο «πόθεν έσχες» Καλογρίτσα όπου προστέθηκαν υπερτιμημένα και υποθηκευμένα, δανεικά βοσκοτόπια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρώην λογιστής της εταιρίας ΑΓΥΙΑ δήλωσε στο Star ότι το περιβόητο βοσκοτόπι που δόθηκε για το «πόθεν έσχες» Καλογρίτσα ήταν 1.500 (και όχι 3.000) στρέμματα με αξία μόλις 120.000 ευρώ και όχι 100 εκατ. ευρώ, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι δεν περιλαμβανόταν καν στον ισολογισμό της εταιρίας Καραμπάτσου το 2015.

7 Ο υπερδανεισμός Καλογρίτσα ύψους περίπου 152 εκατ. ευρώ από την Attica Bank, εκ των οποίων τα 22 εκατ. μέσα στο 2016 και τα 15 εκατ. μόλις λίγες ημέρες πριν από το διαγωνισμό. Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με ρεπορτάζ του ALPHA, ότι στις 28-4-2015 το πιστωτικό του όριο ανερχόταν σε 50 εκατ. ευρώ και στις 14-5-2015 έφθασε τα 100 εκατ., δηλαδή διπλασιάστηκε, και δεκαπλασιάστηκε (!) από τα 10 εκατ. του Ιουνίου 2014, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2015 έλαβε δάνειο 11 εκατ. με επιτόκιο 2,6% και τον Νοέμβριο του 2015 άλλα 19,5 εκατ. ευρώ με ευνοϊκούς όρους, φθάνοντας συνολικά τα 130,5 εκατ., με την πιστοληπτική του αξιολόγηση να έχει πέσει στο επίπεδο G, δηλαδή να θεωρείται δανειολήπτης υψηλού κινδύνου. Παρ’ όλα αυτά, του δόθηκαν άλλα 22 εκατ. μέσα στο 2016, ενώ του έγιναν αλλεπάλληλες πιστωτικές διευκολύνσεις.

8 Το ασυμβίβαστο μεταξύ εργολήπτη δημόσιων έργων και ιδιοκτήτη τηλεοπτικού σταθμού δεν υπάρχει στην πράξη, ό,τι κι αν ισχυρίζεται η κυβέρνηση διά των Χρ. Σπίρτζη και Ν. Παππά, που υποστηρίζουν ότι παραμένει σε ισχύ ο νόμος του 2005 και ότι ο γιος του Χρ. Καλογρίτσα που αναδείχθηκε σε υπερθεματιστή δεν είναι ο ίδιος κατασκευαστής!

9 Η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει ότι θα ρίξει «μαύρο» στα κανάλια και στην ενημέρωση, πετώντας στο δρόμο περισσότερους από 2.000 εργαζομένους, προκειμένου να διαμορφώσει το δικό της νέο τηλεοπτικό τοπίο. Απομένει όμως να δούμε εάν αυτό θα συμβεί, δεδομένου ότι θα κριθεί από τρεις παραμέτρους: α) Από το γεγονός ότι εκκρεμεί η απόφαση του ΣτΕ. β) Από τον ενδεχόμενο αποκλεισμό ενός υποψηφίου και την αντικατάστασή του από έναν εκ των επιλαχόντων, που είναι, κατά σειράν ο Ι. Σαββίδης, που, όμως, είχε παραδεχθεί ότι έκανε προσφορές για να ανεβάζει το τίμημα των άλλων, και ο Δ. Κοντομηνάς (ALPHA).γ) Από το αν και πότε θα προκηρυχθούν θεματικές και περιφερειακές άδειες και για πόσα κανάλια.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗΣ

 [email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής