Σύμφωνα με στοιχεία εκπροσώπων του κλάδου, οι πωλήσεις του προϊόντος στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων περιορίστηκαν από τους 18.000 τόνους το 2022 στους 15.000 τόνους το 2023, για να «κάτσουν», τελικά, το 2024 στους 12.000 τόνους, όταν πριν από την οικονομική κρίση άγγιζαν τους 30.000.
Κι ενώ θα περίμενε κανείς η αύξηση της τιμής του ελαιολάδου έως και 65% μέσα σε μία μόλις χρονιά να οδηγήσει τα νοικοκυριά στον… παραδοσιακό τενεκέ, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Κι αυτό γιατί, αφενός, και η τιμή του χύμα προϊόντος εκτοξεύτηκε από τα 75-90 ευρώ την περίοδο 2022-2023 στα 160-180 ευρώ ο 17κιλος τενεκές την περυσινή χρονιά και, αφετέρου, η παραγωγή έπεσε σε πολύ χαμηλά επίπεδα, στους 130.000-140.000 τόνους μετά το ιστορικό ρεκόρ των 350.000 τόνων έναν χρόνο πριν. Δεδομένου ότι η κατανάλωση του χύμα ελαιολάδου αντιπροσωπεύει περίπου το 25%-30% της εγχώριας παραγωγής, πέρυσι οι απευθείας πωλήσεις από τον παραγωγό στον καταναλωτή εκτιμάται ότι κινήθηκαν στα επίπεδα των 40.000 τόνων, όταν το 2023 ήταν 70.000 τόνοι.
«Οι ποσότητες που παρήχθησαν πέρυσι ήταν πολύ μικρές για τα ελληνικά δεδομένα. Αν αναλογιστεί κανείς ότι 12.000 τόνοι πήγαν στην τυποποίηση και άλλοι 15.000-17.000 στην ιδιοκατανάλωση, μένουν γύρω στους 100.000 τόνοι. Επίσης, πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι η περυσινή χρονιά ήταν κακή σε παγκόσμιο επίπεδο, λόγω της κατάρρευσης της ισπανικής παραγωγής στους 750.000 τόνους από 1,5 εκατ. το 2023, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να πωλούν το προϊόν τους σε υψηλές τιμές σε ξένες αγορές για να αυξήσουν το κέρδος τους», αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής εκπρόσωπος του κλάδου.
Αλλωστε, η χώρα μας εξάγει μεγάλες ποσότητες χύμα ελαιολάδου, κυρίως στην Ιταλία, οι οποίες, ανάλογα με την παραγωγή που έχει κάθε χρόνο, κυμαίνονται από 60.000 έως 100.000 τόνους. Σε ό,τι αφορά το τυποποιημένο προϊόν, οι εξαγωγές την τελευταία δεκαετία έχουν αυξηθεί σημαντικά, φτάνοντας ακόμα και τους 40.000 τόνους.
Για τη φετινή χρονιά, δεδομένου ότι η παραγωγή είναι σημαντικά αυξημένη και αναμένεται να αγγίξει τους 250.000 τόνους και η τιμή παραγωγού κινείται στα επίπεδα των 5 ευρώ το κιλό, στελέχη της αγοράς αναφέρουν στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ότι η κατανάλωση χύμα ελαιολάδου θα αυξηθεί και πάλι. Μάλιστα, όπως σημειώνουν, οι παραγωγοί είναι αυτοί που «κυνηγούν» τους καταναλωτές να τους πουλήσουν απευθείας το προϊόν τους, για να έχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα έσοδα. «Η συμπίεση των τιμών παραγωγού ωθεί τους ίδιους τους παραγωγούς στην αναζήτηση καταναλωτών που θέλουν να αγοράσουν τενεκέ. Προτιμούν να το πουλήσουν απευθείας μέσω γνωστών στα 7-8 ευρώ το κιλό, από το να το δώσουν σε μεταποιητές με 5-6 ευρώ και να κληθούν να πληρώσουν και φόρο», σχολιάζει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής η ίδια πηγή.
Αυστηροί έλεγχοι
Λόγω των μεγάλων ποσοτήτων ελαιολάδου που διακινούνται σε μορφή χύδην στερώντας από τα κρατικά ταμεία έσοδα εκατομμυρίων ευρώ, αλλά και των εκτιμήσεων για αύξηση της κατανάλωσής του φέτος, η κυβέρνηση σχεδιάζει
Συνέδριο Economist: Βαγγέλης Μαρινάκης και Αγγελική Φράγκου για τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τους δασμούς Τραμπ
την αυστηροποίηση των ελέγχων στη διακίνηση χύμα προϊόντος επιβάλλοντας «τσουχτερά» πρόστιμα. Οπως δήλωσε πρόσφατα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, η κυβέρνηση δεν πρόκειται να πάρει καμία νέα νομοθετική πρωτοβουλία, καθώς υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια το νομικό καθεστώς, το οποίο απαγορεύει την τυποποίηση και τη διακίνηση ελαιολάδου σε συσκευασίες άνω των 5 λίτρων, ξεκαθαρίζοντας ότι η συζήτηση δεν αφορά τους παραγωγούς που αυτοκαταναλώνουν ή το δωρίζουν σε συγγενικά ή φιλικά τους πρόσωπα.
Ωστόσο, τόνισε ότι σε επίπεδο εμπορίας του ελαιολάδου και όχι δωρεάν διάθεσής του, οι ελεγκτικές Αρχές θέλουν να εφαρμόσουν τον νόμο, προκειμένου να προστατεύσουν τόσο τους παραγωγούς όσο και τους καταναλωτές. Στο πλαίσιο αυτό, θα ελέγχονται εντατικά τα παραστατικά διακίνησης.
Από την πλευρά του, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ) ζητά επιτακτικά την απαγόρευση εμπορίας χύμα ελαιολάδου σημειώνοντας σε ανακοίνωσή του: «Το τυποποιημένο ελαιόλαδο εξασφαλίζει την καλύτερη δυνατή ποιότητα και την προστασία του καταναλωτή τόσο σε θέματα υγείας όσο και σε θέματα νοθείας και απάτης. Οι βιομηχανίες ελαιολάδου εφαρμόζουν αυστηρούς ελέγχους στο προϊόν σε όλα τα στάδια παραγωγής και διακίνησης σύμφωνα με τα πρότυπα ποιότητας και υγιεινής και εναρμονίζονται με την αυστηρή ευρωπαϊκή νομοθεσία και την προστασία του περιβάλλοντος». Ζητά, δε, να εφαρμοστεί η νομοθεσία που απαγορεύει την εμπορία χύμα ελαιολάδου σε τενεκέδες 17 λίτρων, σημειώνοντας ότι «η εφαρμογή της υποχρέωσης έκδοσης δελτίου αποστολής θα συμβάλει προς αυτήν την κατεύθυνση, χωρίς να επηρεάζει την αυτοκατανάλωση».
Σε πτωτική τροχιά οι τιμές στα σούπερ μάρκετ
Ως προς το τυποποιημένο προϊόν της περυσινής χρονιάς, που πωλείται ακόμα στα ράφια των σούπερ μάρκετ, μέχρι να εξαντληθούν τα αποθέματα και να «πέσει» στην αγορά το φετινό ελαιόλαδο, οι τιμές, παρότι στην πλειονότητά τους παραμένουν υψηλές, παρουσιάζουν σημάδια αποκλιμάκωσης.
«Η αυξημένη παραγωγή έχει πιέσει προς τα κάτω τις τιμές παραγωγού -σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα στα 4,5 ευρώ το κιλό-, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια νέα κατάσταση στην αγορά. Ακόμα και το λάδι το περυσινό που είχε αγοραστεί από τις μεταποιητικές επιχειρήσεις σε πολύ υψηλές τιμές, πωλείται αρκετά φθηνότερα, λόγω της έντασης των προσφορών. Οι καταναλωτές μπορούν να βρουν ελαιόλαδο στην τιμή των 7,5-8 ευρώ το λίτρο», επισημαίνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής εκπρόσωπος μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ.
Ενδεικτικά, το απλό ελαιόλαδο ξεκινά στα ράφια των σούπερ μάρκετ από τα 7,15 και φτάνει έως τα 10,2 ευρώ το λίτρο υπό το καθεστώς προωθητικής ενέργειας, ενώ το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο διατίθεται από 9,3 έως και 11,2 ευρώ το λίτρο.
Σε ό,τι αφορά το προϊόν της νέας σοδειάς, αναμένεται να διατεθεί στην αγορά από τα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου και, σύμφωνα με εκπροσώπους των βιομηχανιών, η τιμή του θα κυμαίνεται στα 9-10 ευρώ το λίτρο. Πάντως, από τα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, που θα πέσει στην αγορά το προϊόν της φετινής σοδειάς, οι τιμές αναμένεται να κινηθούν στα επίπεδα των 9-10 ευρώ το λίτρο, μειωμένες έως και 35% σε σχέση με πέρυσι.
Ειδήσεις σήμερα
Ενισχύουν τα μπλόκα οι αγρότες σε Καρδίτσα και Τρίκαλα – Παραμένουν στη Λάρισα