Μετά την κατάρρευση μισθών και τιμών ακινήτων, στην κρίση των Μνημονίων, και τα δύο άρχισαν να αυξάνονται, όμως τα ακίνητα κερδίζουν έδαφος ταχύτερα από ό,τι οι μισθοί. Σύμφωνα με τους αναλυτές, υπάρχει υπερτίμηση στις τιμές των κατοικιών που έτρεξε με ρυθμούς 18,7% το 2023, 9,6% το 2022 και 3,2% το 2021. Σε έκθεσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι οι κοινωνικές συνέπειες των πρόσφατων αυξήσεων των τιμών των κατοικιών είναι πιεστικές. Είναι σημαντικά υψηλότερες από εκείνες των εισοδημάτων και θέτουν προκλήσεις για την οικονομική προσιτότητα, το πόσο εύκολα κάποιος μπορεί να αγοράσει ή να νοικιάσει μία κατοικία. Συνέπεια είναι και η χαμηλή κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, ιδίως σε περιοχές υψηλής ζήτησης με συγκέντρωση στα μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα όπως η Αττική.

Ανοδικά

Οι ονομαστικές τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 11,1% το 2022 και 12,9% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο του 2023. Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι βασικοί παράγοντες πίσω από την πρόσφατη άνοδο των τιμών ήταν η ανάκαμψη της εγχώριας και ιδιαίτερα ισχυρής εξωτερικής ζήτησης μετά την πανδημία εν μέσω υποτιμημένων τιμών κατοικιών και της ενεργειακής κρίσης. Οι χαμηλές τιμές έφεραν αρκετούς ξένους αγοραστές, τόσο από την Ε.Ε. όσο και από τρίτες χώρες (Golden Visa), που έχουν αυξήσει σημαντικά τις επενδύσεις στην Ελλάδα.

Οι αναλυτές σημειώνουν ότι αν και οι τιμές των κατοικιών είναι προς το παρόν χαμηλότερες από τα προ κρίσης επίπεδα, σε σχέση με το εισόδημα των νοικοκυριών, ήταν υπερτιμημένες κατά περίπου 10% το 2023.

Αυξημένη προσφορά

Η προσφορά κατοικιών έχει επίσης αυξηθεί κατά περίπου 20,7% την τελευταία τριετία, με τις επενδύσεις σε κατασκευές κατοικιών να φτάνουν το 33,7% σε ετήσια βάση το 2022 και το 20,7% το 2023. Εδώ βρίσκουν και μία πιθανή λύση, σημειώνοντας πως η αυξημένη προσφορά κατοικιών θα συμβάλει στην επιβράδυνση της αύξησης των τιμών τα επόμενα χρόνια. Η λογική είναι ότι αν και δεν αναμένεται η προσφορά να υπερκαλύψει τη ζήτηση, τουλάχιστον θα συγκρατήσει τις τιμές.

Τράπεζες

Στα θετικά ότι δεν διαβλέπουν κίνδυνο για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα από την αγορά κατοικίας, καθώς η πιστωτική επέκταση προς τα νοικοκυριά παραμένει αρνητική. Καθώς τα ακίνητα είναι η βασική ασφάλιση για τον δανεισμό, αν ένα δάνειο είναι υψηλό με σκοπό να αγοραστεί ένα ακριβό ακίνητο, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει πρόβλημα στην τράπεζα, αν οι τιμές των ακινήτων έπεφταν απότομα και η νέα αξία του ακινήτου ήταν χαμηλότερη από το ποσό του δανείου. Από τις Βρυξέλλες βλέπουν ότι στην Ελλάδα δεν δίνονται πολλά νέα στεγαστικά δάνεια, οπότε συμπεραίνουν ότι ο κίνδυνος για τις τράπεζες είναι χαμηλός.