Οπως εξηγούν πηγές από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, τα υπό αμφισβήτηση στρέμματα αγγίζουν τα 300.000, εκ των οποίων περί τα 115.000 βρίσκονται σε διάφορες περιοχές της Αττικής. Συνολικά εκτιμάται πως στην πλατφόρμα θα εισέλθουν περί τους 1 εκατ. ιδιοκτήτες.
Η διαδικασία
Ποια όμως είναι η διαδικασία; Η υποβολή της αίτησης γίνεται στην ψηφιακή πλατφόρμα του Κτηματολογίου και θα παραλαμβάνεται διαδικτυακά ταυτοχρόνως και από το Δασαρχείο. Ο ιδιοκτήτης θα μαθαίνει την έγκριση της αίτησης με ηλεκτρονικό μήνυμα, εντός διμήνου από την υποβολή της αίτησης. Η έγκριση ή απόρριψη της αίτησης θα γίνεται σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις που έχει καθορίσει το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο προβλέπει συγκεκριμένες εξαιρέσεις, που αποκλείονται από το καθεστώς προστασίας, ιδίως για δασικά αυθαίρετα που βρίσκονται σε διακεκριμένες περιοχές προστασίας.
Αν τελικά επιβεβαιωθεί από την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών πως δεν πρόκειται για κατοικίες που βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων, θα πετύχουν την οριστική νομιμοποίησή τους. Συγκεκριμένα, θα έχουν την ευκαιρία να διατηρήσουν την κατοικία τους για 30 χρόνια και θα καταβάλουν πρόστιμο το οποίο θα εξαρτηθεί από οικονομοτεχνικές μελέτες, οι οποίες θα καταγράφουν τη δόμηση εντός των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στους δασικούς χάρτες και θα περιληφθούν σε Προεδρικό Διάταγμα. Το πρόστιμο νομιμοποίησης θα υπολογίζεται με μαθηματικό τύπο, βάσει της αξίας, της παλαιότητας, της επιφάνειας και της κατηγορίας του ακινήτου.
Σε περίπτωση που προκύπτει, ύστερα από διόρθωση προδήλου σφάλματος, αποδοχή αντιρρήσεων και κύρωση του δασικού χάρτη, ακύρωση του χάρτη με δικαστική απόφαση ή αναμόρφωση του δασικού χάρτη, ότι η υπαχθείσα στη διάταξη κατοικία δεν διέπεται από τη δασική νομοθεσία, η υπαγωγή αυτή αίρεται και επιστρέφονται στον ενδιαφερόμενο τα παράβολα και πρόστιμα που έχει τυχόν καταβάλει. Το ίδιο ισχύει και εάν η παραπάνω διαπίστωση γίνει καθ’ οποιοδήποτε προγενέστερο στάδιο της υπαγωγής.
» Πώς γίνεται η αίτηση
Αίτηση υπαγωγής μπορεί να υποβάλει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει έννομο συμφέρον ή δικαίωμα. Οι ενδιαφερόμενοι εισέρχονται στην εφαρμογή με τους κωδικούς πρόσβασης του TAXISnet. Η αίτηση θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία:
Α) Την περιγραφή της κατοικίας την οποία αφορά το αίτημα και των κατασκευών που τη συνοδεύουν, ως προς την κάλυψη, τη δομημένη επιφάνεια και το ύψος.
Β) Τη χρήση της κατοικίας.
Γ) Τον εντοπισμό της κατοικίας στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου, στον ειδικό διαδικτυακό τόπο ανάρτησης δασικών χαρτών και υποβολής αντιρρήσεων.
Δ) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, με την οποία ο ενδιαφερόμενος δηλώνει ότι τα υποβαλλόμενα στοιχεία είναι αληθή.
Ε) Παράβολο 250 ευρώ.
» Τι πετυχαίνουν οι ιδιοκτήτες
Η υπαγωγή δασικού αυθαιρέτου σε διαδικασία τακτοποίησης αφορά στα κτίρια κατοικίας. Με την υποβολή της αίτησης και εφόσον αυτή συμπληρώνει τους όρους και τις προϋποθέσεις να γίνει δεκτή, οι ιδιοκτήτες σε γενικές γραμμές σύμφωνα με το καθεστώς προστασίας του πολεοδομικού χωροταξικού νόμου (άρθρο 55 του νόμου 4685/2020) θα πετυχαίνουν για το δασικό αυθαίρετο:
- Εξαίρεση από την κατεδάφιση.
- Διαγραφή καταλογισμένων προστίμων, «πάγωμα» νέων προστίμων.
- Συμψηφισμό προστίμων, σε περιπτώσεις τακτοποιημένων αυθαιρέτων.
Και εφόσον κατά την τελική έκβαση του δασικού χάρτη το ακίνητο εξαιρεθεί ή επιβεβαιωθεί ότι δεν είναι δασικό, θα πετυχαίνουν:
- Οριστική νομιμοποίηση.
- Επιστροφή των τελών και προστίμων που έχουν καταβάλει από το κράτος.
Ποιοι εξαιρούνται και ποιοι δεν μπορούν να συμμετέχουν
Εξαιρούνται και δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση, ή αν υποβάλλουν θα απορριφτεί, όσοι δεν έχουν τις προϋποθέσεις για να τακτοποιηθεί κατοικία εντός δασικής έκτασης οι οποίες είναι:
- Η χρήση του κτιρίου να είναι κατοικία, ενώ επιτρέπονται και τα παραρτήματα αυτής.
- Η κατοικία να έχει ανεγερθεί μέχρι τις 27 Ιουλίου 2011.
- Η κατοικία και οι λοιπές κατασκευές (δεξαμενές, παραρτήματα κ.λπ.) να μη βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες προστατευόμενες περιοχές.
- Σε περίπτωση που το ακίνητο έχει πρόσωπο σε δρόμο, να μη βρίσκονται το κτίσμα και οι λοιπές κατασκευές εντός ζώνης διάστασης ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία περί μέτρων για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας απαλλοτρίωσης των διεθνών, εθνικών, επαρχιακών ή δημοτικών ή κοινοτικών οδών. Εξαιρούνται αυθαίρετα για τα οποία έχει χορηγηθεί νομίμως οικοδομική άδεια, σε μικρότερη απόσταση από τα οριζόμενα στην παρούσα περίπτωση, καθώς και αυθαίρετες κατοικίες που χρησιμοποιούνται ως τουριστικά καταλύματα από τον ΕΟΤ και βρίσκονται σε επαφή με τα όρια δημοτικών ή κοινοτικών οδών, σε απόσταση μικρότερη από τα οριζόμενα στην παρούσα αλλά σε κάθε περίπτωση εκτός των ορίων απαλλοτρίωσης και με την προϋπόθεση ότι λειτουργούσαν και είχε χορηγηθεί άδεια λειτουργίας από τον ΕΟΤ πριν από τις 28.7.2011.
- Να μη βρίσκεται σε δημόσιο κτήμα.
- Να είναι εκτός αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού. Επιτρέπεται η τακτοποίηση κατοικιών και λοιπών αυθαίρετων εγκαταστάσεων που βρίσκονται εντός του παλαιού αιγιαλού, εφόσον έχουν νομίμως εμπράγματα δικαιώματα που προϋφίστανται της σχετικής οριοθέτησης του παλαιού αιγιαλού.
- Να μη βρίσκεται εντός ζώνης παραλίας. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις που δεν έχει συντελεστεί η απαλλοτρίωση και οι αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις προϋφίστανται της σχετικής οριοθέτησης της ζώνης.
- Να μην κτίστηκε σε ρέμα, κρίσιμη παράκτια ζώνη ή προστατευόμενη περιοχή, αν απαγορευόταν η εκτέλεση κάθε οικοδομικής εργασίας κατά τον χρόνο εκτέλεσης.
- Στην περίπτωση οριοθετημένων ρεμάτων ή όπου υπάρχει προσωρινή οριογραμμή, απαγορεύεται η υπαγωγή εντός της περιοχής που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος. Στην περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, η οποία βρίσκεται μεταξύ της οριογραμμής και της οικοδομικής γραμμής, εφαρμόζεται συντελεστής επιβάρυνσης.
- Στην περίπτωση μη οριοθετημένων ρεμάτων ή έλλειψης προσωρινών οριογραμμών, θεωρούνται ως προσωρινές οριογραμμές αποκλειστικά για την εφαρμογή του παρόντος κατά περίπτωση οι εξής:
α) στα μικρά ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερη ή ίση του ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου, όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως ή μικρότερη ή ίση του 0,50 τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, οι οριογραμμές συμπίπτουν με τις γραμμές όχθης,
β) στα μεσαία ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερη ή ίση των 10 τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερη ή ίση των 5 τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή 20 μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος,
γ) στα μεγάλα ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μεγαλύτερη των 10 τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μεγαλύτερη των 5 τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή 50 μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος.
- Να μην είναι σε αρχαιολογικό χώρο Ζώνης Α, εξαιρουμένων των αυθαιρέτων κατασκευών που πραγματοποιήθηκαν πριν απ’ την κήρυξη της αρχαιολογικής ζώνης, εφόσον δεν απαγορευόταν η δόμηση.
- Να μην είναι σε αρχαιολογικό χώρο εκτός Ζώνης Α, εκτός αν δεν απαγορευόταν η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών κατά τον χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης.
- Να μην είναι σε ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους εκτός αν δεν απαγορευόταν η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών κατά τον χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής.
- Να μην είναι σε κηρυγμένο διατηρητέο κτίριο ή σε κτίριο που είναι μνημείο.
- Το κτίριο να μην είναι χαρακτηρισμένο ως επικινδύνως ετοιμόρροπο.
- Το κτίσμα να μην υπερβαίνει το ύψος της κορυφογραμμής.
- Να είναι το κτίσμα εντός απόστασης μικρότερης ή ίσης των 25 μέτρων εφόσον πρόκειται για γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης.
- Να μη βρίσκεται το κτίσμα σε περιοχές που υπόκεινται σε περιορισμούς για την προστασία εναέριας κυκλοφορίας, εκτός αν συνοδεύεται από σχετική έγκριση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
- Η κατοικία και οι λοιπές κατασκευές δεν πρέπει να είναι εντός περιοχών που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς. Εξαιρούνται όσα έχουν ανεγερθεί πριν απ’ την κήρυξη της αναδάσωσης.
- Δεν τακτοποιούνται κτίρια ή συνοδεύουσες κατασκευές που η διατήρησή τους παρακωλύει τη διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαγιάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα.