Αν έχουν και διαδοχική ασφάλιση σε Ταμεία ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕ, ΕΤΑΑ), τότε θα πρέπει το δικαίωμα συνταξιοδότησης να το κατοχυρώνουν πάλι σε Ταμεία μισθωτών, ώστε να αξιοποιήσουν τα όρια ηλικίας για σύνταξη πριν από τα 67 και τα 62.
Η κατοχύρωση του δικαιώματος εξόδου θα πρέπει να ανατρέχει στα έτη ασφάλισης που είχαν ή μπορούν να εξαγοράσουν έως το 2012.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που είχε 31 χρόνια στο ΙΚΑ έως το 2012 και μετέπειτα πήγε στον ΟΑΕΕ θα βγει στα 62 και θα πρέπει να έχει 40 χρόνια ή θα περιμένει στα 67 αν δεν φτάσει στα 40 χρόνια ασφάλισης. Αν όμως στα 30 χρόνια του ΙΚΑ προσθέσει άλλα 4 με πλασματικούς χρόνους, τότε κατοχυρώνει τις προϋποθέσεις του ΙΚΑ και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί άμεσα, ιδίως αν έχει κλείσει και το 60ό έτος της ηλικίας του.
Στη διαδοχική, λοιπόν, εκείνο που έχει σημασία είναι τα χρόνια που έχουν οι ασφαλισμένοι και σε ποιο Ταμείο τούς συμφέρει να κατοχυρώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, χρησιμοποιώντας έξυπνα τους πλασματικούς χρόνους, εφόσον έχουν και την οικονομική δυνατότητα να εξαγοράσουν «ένσημα».
ΙΚΑ
Οι ασφαλισμένοι (έστω και με ένα ένσημο) πριν από το 1992, που δεν έχουν 35 αλλά λιγότερα έτη έως το 2012, συνταξιοδοτούνται με τις εξής προϋποθέσεις:
1. Γυναίκες με 10.000 ημέρες ασφάλισης (33,3 έτη) έως το 2010, το 2011 και το 2012 κατοχυρώνουν για τα αντίστοιχα έτη τις ηλικίες των 57, 58 και 58,6 ετών για πλήρη σύνταξη και 55, 56 και 56,6 ετών για μειωμένη. Για παράδειγμα, εργαζόμενη που έχει τις 10.000 ημέρες το 2011 ή έχει 8.800 και εξαγοράζει άλλες 1.200 για να φτάσει στα 10.000 ένσημα το 2011 μπορεί να πάρει πλήρη με το όριο που θα ισχύει όταν κλείσει τα 58. Αν το 58ο έτος το συμπλήρωσε το 2016, θα πάρει σύνταξη στα 60,3 μήνες. Αν συμπληρώνει τα 58 το 2017, θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρη στα 61,5 μήνες. Μπορεί όμως να βγει νωρίτερα με μειωμένη, καθώς έχει κατοχυρώσει το όριο των 56 ετών. Αν τα έκλεισε το 2016, παίρνει μειωμένη στα 58,9 μήνες. Αν έκλεισε τα 56 μετά τις 19/8/2015, βγαίνει με μειωμένη στα 57,5.
2. Mητέρες με ανήλικο και 5.500 ημέρες έως το 2010 έχουν όριο 55 ετών για πλήρη σύνταξη και όσες το συμπληρώνουν από τις 19/8/2015 έως το 2018 αποχωρούν με τα νέα όρια ηλικίας, που είναι από 56,6 ετών έως 61 ετών. Για τη μειωμένη σύνταξη θα πρέπει να έχουν κλείσει το 50ό έτος μέχρι 18/8/2015. Αν κλείνουν τα 50 από 19/8/2015 και μετά, τότε το όριο ανεβαίνει στα 55 για το 2015, στα 56,9 για το 2016, στα 58,5 για το 2017, στα 60,2 για το 2018, στα 61,10 για το 2019 και στα 62, εφόσον κλείνουν το 50ό έτος από το 2020 και μετά.
3. Μητέρες με ανήλικο και 5.500 ημέρες το 2011 έχουν όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη το 57ο έτος. Οσες το συμπληρώσουν από 19/8/2015 μέχρι 2018 αποχωρούν σε ηλικίες από 58,3 έως 62 ετών, ενώ για μειωμένη ισχύει το 52ο έτος ως αρχικό όριο ηλικίας. Αν το 52ο έτος συμπληρωθεί από 19/8/2015 μέχρι το 2019, τότε το όριο συνταξιοδότησης για μειωμένη ανεβαίνει κατ’ έτος στα 55 για το 2015, στα 56,9 το 2016, στα 58,5 το 2017, στα 60,2 το 2018, στα 61,10 το 2019 και στα 62, εφόσον κλείνουν το 52ο έτος από το 2020 και μετά.
Συντάξεις: Πόρισμα - «βόμβα» για την ΕΑΣ - Οι δύο μεγάλες ανατροπές που προτείνει ο Συνήγορος του Πολίτη
4. Μητέρες με ανήλικο και 5.500 ημέρες το 2012 έχουν όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη το 60ό έτος. Οι περισσότερες ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας θα έχουν τα 60 μετά το 2022, που σημαίνει ότι η έξοδος με πλήρη σύνταξη είναι στα 67. Η μόνη εναλλακτική επιλογή είναι να πάρουν μειωμένη με το όριο που θα ισχύει όταν κλείσουν τα 55. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη 55 ετών το 2017 θα πάρει μειωμένη στα 59,6 ετών, ενώ από το 2019 και μετά μειωμένη στα 62.
5. Ανδρες και γυναίκες με 4.500, 5.000, 7.000 ή 8.400 ημέρες ασφάλισης, είτε πριν είτε μετά το 2012, βγαίνουν στα 62 με μειωμένη σύνταξη και στα 67 με πλήρη. Στη μειωμένη χρειάζονται 100 ημέρες ασφάλισης κατ’ έτος στην τελευταία πενταετία, δηλαδή από τα 57 έως τα 62 χρειάζονται απαραίτητα 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο. Αν η πενταετία των 100 ενσήμων συμπληρώνεται στα 63, τότε σε αυτή την ηλικία θα μπορέσουν να υποβάλουν αίτηση. Στις 100 ημέρες μετρούν και η ανεργία και το διάστημα ασθένειας.
6. Ανδρες που συμπληρώνουν 9.300 ημέρες έως το 2012 έχουν δύο επιλογές για να αποφύγουν την έξοδο στα 67 για πλήρη και στα 62 για μειωμένη. Οι επιλογές είναι:
α) Να αναγνωρίσουν πλασματικό χρόνο έως τις 10.000 ημέρες, οπότε βγαίνουν με μειωμένη σε ηλικίες από 60,11 έως 62 ετών, αρκεί να έχουν την τελευταία πενταετία 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος. Πλήρη όμως παίρνουν από τα 63,5-64 και μετά.
β) Να εξαγοράσουν περισσότερα ένσημα για να φτάσουν στα 10.500 έως το 2012, οπότε συνταξιοδοτούνται από τα 59,5 έως τα 62 με πλήρη σύνταξη. Για να αναγνωρίσουν πλασματικούς χρόνους έως τα 10.500 ένσημα, θα πρέπει να έχουν όχι λιγότερα από 9.300 ένσημα το 2011, ώστε να προσθέσουν άλλα 1.200 που τους δίνει δικαίωμα ο νόμος με εξαγορά, ενώ για το 2012 θα πρέπει να έχουν όχι λιγότερα από 9.000 ένσημα, ώστε να φτάσουν στα 10.500 με τα 1.500 πλασματικά ένσημα, που είναι το σύνολο που μπορούν να εξαγοράσουν για το 2012.
Σύνταξη γονέων από τα 55 με 25ετία στο Δημόσιο
1. Μητέρες με ανήλικο τέκνο και 25ετία έως το 2010: Αποχωρούν από τα 55, εφόσον κλείνουν το 50ό έτος από 19/8 μέχρι 31/12/2015. Με το 50ό έτος συμπληρωμένο το 2016 σύνταξη στα 56,9, για το 2017 σύνταξη στα 58,5, για το 2018 σύνταξη στα 60,2 κ.ο.κ.
2. Γονείς με ανήλικο τέκνο και με 25ετία το 2011. Το όριο ηλικίας για σύνταξη καθορίζεται από το 52ο έτος. Ανδρας που κλείνει τα 52 το 2017 και είχε ανήλικο με 25ετία το 2011 παίρνει σύνταξη στα 58,5. Αν κλείνει τα 52 το 2018, θα βγει στα 60,2.
3. Γονείς με ανήλικο και 25ετία το 2012 βγαίνουν στη σύνταξη με το όριο που ισχύει για το 55ο έτος. Για παράδειγμα, άνδρες και γυναίκες με ανήλικο το 2012 και 25 έτη υπηρεσίας στο ίδιο έτος, που έκλεισαν τα 55 μέσα στο 2016, θα πάρουν σύνταξη όταν γίνουν 58 ετών. Αν κλείνουν τα 55 τους το 2017, θα πάρουν σύνταξη στα 59,6. Αν τα 55 τα κλείνουν το 2018, παίρνουν σύνταξη στα 61. Το 2019 το όριο ανεβαίνει στα 62,6, το 2020 στα 64.
Η έξοδος μητέρων από ΔΕΚΟ-τράπεζες
Με έναρξη ασφάλισης μέχρι το 1992 και ανήλικο τέκνο έως το 2012 κατοχυρώνουν τις ηλικίες των 50, 52 και 55 ετών για πλήρη σύνταξη, εφόσον στην ανηλικότητα του παιδιού είχαν και 25 χρόνια ασφάλισης.
Οσες πιάνουν τις ηλικίες από 19/8/2015 και μετά αποχωρούν με τα νέα όρια συνταξιοδότησης.
Ασφαλισμένη με ανήλικο το 2011 και 25ετία που κλείνει τα 52 το 2016 βγαίνει στα 56,9 με πλήρη σύνταξη. Με ηλικία 52 το 2017 θα βγει στα 58,5 ή στα 60, αν πιάνει τα 52 το 2018. Η 25ετία, που είναι το «κλειδί» για σύνταξη, συμπληρώνεται και με πλασματικούς χρόνους.
Γυναίκα με ανήλικο το 2012 και 23 χρόνια μπορεί να εξαγοράσει άλλα δύο έτη, ώστε να συμπληρώσει 25 και να κατοχυρώσει την ηλικία των 55. Αν έχει την ηλικία αυτή μέσα στο 2017, θα πάρει σύνταξη στα 59,6. Αν κλείνει τα 55 το 2018, παίρνει πλήρη στα 61, επειδή είχε ανήλικο το 2012 και 25ετία.
Αν τα 55 τα κλείνει το 2019, σύνταξη στα 62,6 πλήρης.
Τα όρια ηλικίας για μειωμένη ισχύουν για μητέρες με ανήλικο και 25ετία το 2011 και το 2012. Για το 2011 το όριο ήταν 52 και ανέβηκε στα 55 για όσες συμπληρώνουν το 52ο έτος από 19/8/2015 και μετά, ενώ για όσες είχαν τα 25 έτη με ανήλικο το 2012 το αρχικό όριο συνταξιοδότησης για μειωμένη ήταν το 53ο έτος. Οσες έκλεισαν το 53ο έτος από 19/8/2015 παίρνουν μειωμένη στα 56,6. Οσες κλείνουν τα 53 το 2017 βγαίνουν με μειωμένη στα 59,9 και στα 61 αν κλείνουν τα 53 το 2018. Από το 2019 το όριο διαμορφώνεται στα 62.
Στα 67 ή 62 όλοι από το 2022 και μετά
Οι γονείς στο Δημόσιο, οι μητέρες στο ΙΚΑ και στα πρώην Ειδικά Ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών, που θα συμπληρώσουν είτε το 50ό είτε το 52ο είτε το 55ο έτος της ηλικίας τους από το 2022 και μετά αποχωρούν με πλήρη σύνταξη στα 62, εφόσον έχουν και 40 έτη. Χωρίς τα 40 χρόνια, βγαίνουν πάλι στα 62 αλλά με μειωμένη σύνταξη, αλλιώς θα περιμένουν έως τα 67.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
Από το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου