Η τροποποίηση έγινε στο άρθρο 30 του νόμου 4387/2016 που προέβλεπε ότι οι ασφαλισμένοι με βαρέα παίρνουν προσαύξηση με ποσοστό 0,075% για κάθε μία μονάδα επιπλέον εισφοράς που κατέβαλαν ανά έτος με το καθεστώς των «βαρέων». Η προσαύξηση αυτή αν παρέμενε και δεν την καταργούσε το υπουργείο Εργασίας θα ενίσχυε το ποσό της σύνταξης για τους συνταξιοδοτούμενους με βαρέα κατά 0,27% για κάθε έτος ασφάλισης στα βαρέα. Για 20 έτη, δηλαδή, η προσαύξηση θα ήταν 5,4% (0,27×20=5,4) στο ποσοστό αναπλήρωσης της ανταποδοτικής τους σύνταξης, ενώ για 25 χρόνια (7.500 ένσημα) στα βαρέα θα είχαν προσαύξηση 7,02% στο ποσοστό αναπλήρωσης που προβλέπει ο νόμος για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης.
Με απόφαση όμως του υπουργείου Εργασίας (χωρίς να ζητηθεί μάλιστα από την τρόικα), η προσαύξηση στα βαρέα καταργήθηκε και δεν φτάνει μόνο αυτό, αλλά ήρθε και μια δεύτερη, ίσως πιο ουσιώδης ανατροπή που μεταβάλλει κατ’ έμμεσο τρόπο και τα όρια ηλικίας! Και αυτό γιατί η διάταξη που πέρασε το υπουργείο Εργασίας στο άρθρο 24 του ν. 4445/2016 (Α’ 236) λέει ότι αν οι ασφαλισμένοι συνταξιοδοτούνται με τα όρια ηλικίας που προβλέπονται στα βαρέα, δεν θα παίρνουν την προσαύξηση 0,075% ανά έτος στο ποσό της σύνταξης, ενώ αν συνταξιοδοτηθούν χωρίς τις διατάξεις των βαρέων, δηλαδή με όρια ηλικίας μεγαλύτερα κατά 5 χρόνια, τότε θα έχουν την προσαύξηση!!!
Εξαίρεση προβλέφθηκε, ωστόσο, μόνο για εργαζόμενους με βαρέων της ΔΕΗ, σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα διανομής ρεύματος, για τους οποίους η προσαύξηση σύνταξης παραμένει εφόσον ασφαλίστηκαν πριν από το 1993 και το σύνολο τω εισφορών (εργοδότη-εργαζόμενου) είναι πάνω από 27%.
Για όλους τους υπόλοιπους (κυρίως με βαρέα ΙΚΑ) το υπουργείο ψήφισε κρυφό ψαλίδι στις συντάξεις και έριξε το μπαλάκι στους ασφαλισμένους, καλώντας τους να επιλέξουν αν θα πάρουν μικρότερη σύνταξη από αυτήν που αναλογεί στις εισφορές τους, βγαίνοντας στα 58, ή 60 ή 62, με 35 χρόνια, ή αν θέλουν να μεγαλώσει η σύνταξή τους, να ξεχάσουν την έξοδο με τα όρια ηλικίας των βαρέων και να συνταξιοδοτηθούν με 40 και άνω έτη ασφάλισης γιατί από αυτά τα έτη και άνω ισχύει η προσαύξηση του 0,075%. Αυτό σημαίνει ότι αν ένας ασφαλισμένος στα βαρέα θελήσει να έχει κάτι επιπλέον στη σύνταξη θα πρέπει να φτάσει στα 45 χρόνια για να πάρει μπόνους 1,35% στο ποσοστό αναπλήρωσης της ανταποδοτικής του σύνταξης, αφού για τα 5 επιπλέον έτη θα έχει προσαύξηση 0,27% ανά έτος (0,27×5=1,35).
Η διάταξη δεν επιφέρει μόνον τη διπλή ανατροπή με το ψαλίδι στο ποσό της σύνταξης για έξοδο με καθεστώς βαρέων και με την έμμεση αύξηση των ορίων ηλικίας, αλλά ισοδυναμεί και με κλοπή εισφορών. Οι περίπου 180.000 ασφαλισμένοι στα βαρέα έχουν πληρώσει και πληρώνουν ένα επασφάλιστρο της τάξης του 3,6% επιπλέον των εισφορών που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι στη μικτή ασφάλιση. Αυτό το 3,6% είναι 36 ευρώ επιπλέον κράτηση το μήνα σε ένα μισθό 1.000 ευρώ για εργαζόμενο στα βαρέα. Αυτά τα 36 ευρώ αν πολλαπλασιαστούν με 25 χρόνια (300 μήνες) ασφάλισης στα βαρέα αθροίζουν κρατήσεις συνολικού ύψους 10.800 ευρώ. Αυτές οι κρατήσεις εξαφανίζονται με τη μεθόδευση που έγινε από το υπουργείο Εργασίας στα βαρέα και ανθυγιεινά!
Η διάταξη που καταργεί την προσαύξηση είναι στο άρθρο 24 του ν. 4445/2016 και προβλέπει ότι «για τα πρόσωπα που συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις περί βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων της περίπτωσης α’ του εδαφίου β’ του άρθρου 28 παρ. 5 του α.ν. 1846/1951 (Α’ 179), όπως ισχύει, δεν εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 30 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) για την προσαύξηση του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης». Το εδάφιο αυτό καταργεί το 0,075% στις συντάξεις των βαρέων.
Ακολουθεί όμως και δεύτερο εδάφιο που εμμέσως αυξάνει τα όρια ηλικίας, που λέει: «Αντίθετα, στους ασφαλισμένους που κατέβαλαν την ανωτέρω εισφορά (σ.σ.: 3,6% στα βαρέα) και δεν συνταξιοδοτούνται σύμφωνα με τις διατάξεις περί βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, χορηγείται προσαύξηση στο ανταποδοτικό ποσό της σύνταξης για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά, υπολογιζόμενη με ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς, όπως ορίζεται στο άρθρο 30 του ν. 4387/2016 (Α’ 85)».
Είναι ξεκάθαρη η διπλή ανατροπή που επεφύλαξε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας (Αχτσιόγλου και Πετρόπουλος) για τους ασφαλισμένους στα «βαρέα» νομοθετώντας εις βάρος τους την κατάργηση της προσαύξησης στις συντάξεις που θα πάρουν και θα είναι χαμηλότερες από αυτές που υπολόγιζαν!
Παράδειγμα για κόφτη συντάξεων και έμμεση αύξηση ορίων ηλικίας στα «βαρέα»:
Συντάξεις: Πόρισμα - «βόμβα» για την ΕΑΣ - Οι δύο μεγάλες ανατροπές που προτείνει ο Συνήγορος του Πολίτη
• Ασφαλισμένος ΙΚΑ που συμπλήρωσε τις 7.500 ημέρες ασφάλισης στα βαρέα και 10.500 συνολικά το 2014 παίρνει πλήρη μόλις κλείσει το 61ο έτος και 6 μήνες ή μειωμένη στα 59,6 μήνες. Εστω ότι ο μέσος μισθός είναι 1.000 ευρώ και αποχωρεί το 2017 που πιάνει την ηλικία πλήρους σύνταξης. Για τα 25 χρόνια στα βαρέα, δικαιούται προσαύξηση 7,02% επάνω στο ποσοστό αναπλήρωσης που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.
Αν έμενε η προσαύξηση για τα 25 χρόνια που πλήρωνε εισφορές στα βαρέα, η ανταποδοτική σύνταξη για τα 35 έτη θα υπολογιζόταν με ποσοστό 40,83% αντί 33,81%. Η σύνταξη για μέσες αποδοχές 1.000 ευρώ θα έβγαινε στα 408 ευρώ, αν είχε την προσαύξηση, ενώ με την κατάργηση της προσαύξησης θα πάρει 338 ευρώ, δηλαδή 70 ευρώ το μήνα απώλεια. Στο ποσό των 338 θα προστεθούν και τα 384 της εθνικής σύνταξης και το σύνολο θα είναι 722 ευρώ σύνταξη. Αν έμενε η προσαύξηση θα είχε 792 ευρώ. Αν ο ασφαλισμένος θελήσει να κερδίσει πίσω την καταργημένη προσαύξηση, ο νόμος του λέει ότι θα πρέπει να συνταξιοδοτηθεί μετά τα 62 και αφού θα έχει 40 και πλέον έτη ασφάλισης. Στην ουσία τον εξαναγκάζει να πληρώσει άλλα 5 χρόνια, για να πάρει τα 70 ευρώ που το κόβουν αν φύγει νωρίτερα με τα όρια ηλικίας των βαρέων.
Εξοδος με «βαρέα» από το ΙΚΑ:
Οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ πριν από το 1993 πρέπει να έχουν 10.500 ημέρες σύνολο, εκ των οποίων 7.500 στα βαρέα, από το 2010 ως το 2015, για να αποχωρήσουν από τα 55 ως τα 62 με πλήρη ή από τα 53 ως τα 60 με μειωμένη σύνταξη. Αναγνωρίζονται πλασματικοί χρόνοι για όσους έχουν ήδη τις 7.500 ημέρες στα βαρέα, μέχρι να συμπληρώσουν τις 10.500 ημέρες ασφάλισης.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 7.500 στα βαρέα το 2014, που δεν έχει συνολικά τις 10.500, αλλά τις συμπληρώνει το 2015, θα πάρει πλήρη σύνταξη στα 62 ή μειωμένη στα 60.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
Από το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου