Οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών θεσμών (Ε.Ε., ΕΚΤ, ESM) και οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης που θα αποφασίσουν για το μέλλον της Ελλάδας θα βρεθούν από τα μέσα της εβδομάδας στην αμερικανική πρωτεύουσα. Ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Γιώργος Χουλιαράκης βρίσκονται στην Ουάσιγκτον από τη Μ. Πέμπτη και θα έχουν συναντήσεις με υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης αλλά και αξιωματούχους της Ε.Ε., του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και του ΕΜΣ. Αν και το πρόγραμμα δεν έχει καθοριστεί, επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου θα είναι να υπάρξουν συναντήσεις με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Στίβεν Μνιούσιν, την Κριστίν Λαγκάρντ και τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Μεγάλο ερωτηματικό παραμένει η στάση της κυβέρνησης των ΗΠΑ στο ελληνικό θέμα, με την ανώνυμη δήλωση υψηλόβαθμου στελέχους του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ να κάνει λόγο για υποστηρικτικό ρόλο του ΔΝΤ στο ελληνικό θέμα, εν αναμονή και της δημόσιας συζήτησης που θα έχει την Πέμπτη η κ. Λαγκάρντ με τον νέο Αμερικανό ΥΠΟΙΚ Στίβεν Μνούσιν.

Σε κάθε περίπτωση, το ΔΝΤ θα ζητήσει από όλους «καθαρές λύσεις» για το χρέος, έστω και αν αυτές εφαρμοστούν από το 2018 και μετά. Αυτό τουλάχιστον άφησε να εννοηθεί η επικεφαλής του ΔΝΤ κ. Λαγκάρντ μετά το διήμερο των συναντήσεων που είχε την εβδομάδα πριν από το Πάσχα με τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ.

Εκτός από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, τα οποία έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται από τον περασμένο Φεβρουάριο, στην Ουάσιγκτον αντικείμενο συζήτησης θα είναι και τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα που έχουν περιληφθεί στη σχετική πρόταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και έχουν εγκριθεί από τις 26 Μαΐου του 2016.

Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος αφορούν:

1. Το ενδεχόμενο να υπάρξει μερική εξόφληση των υφιστάμενων δανείων προς την Ελλάδα με την ενεργοποίηση των 19,4 δισ. ευρώ που έχουν απομείνει από το δάνειο των 25 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που ολοκληρώθηκε το 2015. Με τα χρήματα αυτά μπορούν να εξαγοραστούν το 2018 δάνεια του ΔΝΤ, για τα οποία το σημερινό επιτόκιο είναι περίπου 3%, μεγαλύτερο από αυτό που προσφέρει ο ESM.

2. Χρήση των κερδών του 2014 (περίπου 1,8 δισ. ευρώ) από τον ESM και την ΕΚΤ και των κερδών από τα ομόλογα των προγραμμάτων ANFA και SMP που έχουν στην κατοχή τους η ΕΚΤ και οι άλλες Κεντρικές Τράπεζες και υπολογίζονται περίπου στα 14 δισ. ευρώ από το 2013 μέχρι και σήμερα.

3. Κατάργηση του περιθωρίου επιτοκίου που σχετίζεται με την επαναγορά χρέους των 33 δισ. του 2012 με στόχο χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού και ομαλοποίηση των πληρωμών.

4. Εάν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να υπάρξει κάποια πρόσθετη στοχευμένη αναδιαμόρφωση του EFSF (π.χ. επέκταση της μέσης σταθμισμένης διάρκειας, εκ νέου απόσβεση του προφίλ του EFSF, καθώς και μείωση ή αναβολή των πληρωμών τόκων).

Στα μακροπρόθεσμα μέτρα το πιο σοβαρό είναι ο μηχανισμός που πρότεινε ο ΕΜΣ και προβλέπει έναν «περιοριστή» του επιτοκίου αποπληρωμής των ευρωπαϊκών δανείων της Ελλάδας ώστε να σταθεροποιηθούν οι πληρωμές, οι οποίες δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 15% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση.

Αυτό το τελευταίο μέτρο έχει γίνει το μήλον της έριδος μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ, με τη Γερμανία να επιμένει ότι η εφαρμογή του έχει πολύ μεγάλο κόστος και το ΔΝΤ ότι χωρίς αυτό η λύση για το χρέος (με δεδομένο ότι το κούρεμα έχει αποκλειστεί) είναι μισή.

Τα πλεονάσματα

Το δεύτερο εξίσου σημαντικό θέμα είναι η «δημοσιονομική πορεία» της Ελλάδας μετά το 2018. Και σε αυτό το θέμα υπάρχει μια πλειοψηφία χωρών στην ευρωζώνη η οποία πιστεύει ότι αν υπάρχει δημοσιονομική χαλάρωση σε ένα διάστημα τριών ετών τότε η λύση για το χρέος θα γίνει ακριβότερη.

Παρότι έχει περάσει ένας χρόνος από τις αποφάσεις του Μαΐου του 2016, το θέμα παραμένει «ανοιχτό». Το ΔΝΤ θα έρθει να ζητήσει ξεκάθαρες λύσεις αφού και αυτό επηρεάζει καίρια την πορεία του χρέους. Αν για παράδειγμα αποφασιστεί το – ακραίο- σενάριο της Γερμανίας για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ επί μία δεκαετία, το ΔΝΤ θα κάνει ακόμη πιο απαισιόδοξες προβλέψεις για την πορεία του ρυθμού ανάπτυξης ζητώντας περισσότερα για το χρέος.

Η τεχνική συμφωνία

Ανεξάρτητα από το τι θα συζητηθεί στην Ουάσιγκτον, από τις 24 του μηνός θα πρέπει να αναμένουμε την επιστροφή των ομάδων των δανειστών στην Αθήνα ώστε όλα όσα συμφωνήθηκαν καταρχήν στη Βαλέτα της Μάλτας να αποτυπωθούν σε ένα κείμενο τελικής συμφωνίας.

Τα δύσκολα θέματα που θα πρέπει να κλείσουν είναι ως γνωστόν η μείωση των συντάξεων το 2019, του αφορολογήτου το 2020 αλλά και ο μηχανισμός μέσω του οποίου η ελληνική πλευρά θα μπορεί να ενεργοποιήσει ταυτόχρονα θετικά και αρνητικά μέτρα από το 2019.

Στο ίδιο πακέτο είναι και το ενεργειακό: οι αποκρατικοποιήσεις των ΕΛΠΕ, του ΔΕΣΦΑ, της ΔΕΠΑ αλλά και το θέμα της ΔΕΗ. Παρότι προς στιγμήν πάγωσε, λόγω των περικοπών, μετά το πρόγραμμα η κυβέρνηση θα πρέπει να δεσμευτεί σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για πώληση μονάδων της Επιχείρησης στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας.

Η επίσκεψη αυτή των θεσμών θα πρέπει να είναι και σύντομη και επιτυχής αν θέλουμε να υπάρξει επικύρωση της τεχνικής συμφωνίας σε έκτακτο Eurogroup μέχρι και τις αρχές Μαΐου.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

tdasopoulos@e–typos.com

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου