Γράφει ο ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

Η μεγαλύτερη ανησυχία δεν είναι πώς θα καλυφθούν τα νέα μέτρα ταμειακά. Τα διαθέσιμα είναι σήμερα κοντά στα 40 δισ. ευρώ και θα παραμείνουν πάνω από τα 35 δισ. ευρώ μέχρι και το τέλος του πρώτου εξαμήνου. Το πρόβλημα είναι κυρίως δημοσιονομικό. Δηλαδή, να υλοποιηθούν τα μέτρα χωρίς να αλλάξουν προς το χειρότερο ο στόχος για το έλλειμμα και το χρέος.

Μέχρι στιγμής, όπως σημειώνει αρμόδια πηγή του υπ. Οικονομικών, στηριζόμαστε στο «μαξιλάρι» που δημιουργήθηκε από την υπεραπόδοση της οικονομίας το 2021, δηλαδή το θετικό μεταφερόμενο αποτέλεσμα («carry over») από το 2021. Η ανάκαμψη της οικονομίας με ανάπτυξη που έφτασε στο 8,3% τον προηγούμενο χρόνο, προσθέτει στο ΑΕΠ του 2022 επιπλέον 1% και δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο 1,1-1,2 δισ. ευρώ για τη συνέχιση της στήριξης της οικονομίας απέναντι στις συνέπειες της ακρίβειας.

Από αυτόν τον επιπλέον δημοσιονομικό χώρο, τα 490 εκατ. ευρώ διατέθηκαν ήδη για τα μέτρα στήριξης (επίδομα καυσίμων, ντίζελ, επίδομα σε ταξί και επιταγή ακρίβειας) που ανακοινώθηκαν στις 17 του μήνα. Το συνολικό πακέτο έφτανε το 1,12 δισ. ευρώ αλλά από αυτά τα 636 εκατ. ευρώ αφορούσαν τις επιδοτήσεις τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος νοικοκυριών και επιχειρήσεων για τον Απρίλιο, που καλύπτονται από τον λογαριασμό των εσόδων από δικαιώματα ρύπων που βρίσκεται εκτός προϋπολογισμού.

Σε δημοσιονομικό επίπεδο υπάρχουν πλέον θεωρητικά άλλα 610 εκατ. ευρώ που μπορούν να διατεθούν για μέτρα στήριξης χωρίς να αλλάξουν οι στόχοι για πρωτογενές έλλειμμα στο 1,4% του ΑΕΠ και χρέος στο 195% του ΑΕΠ στο τέλος του χρόνου. Ωστόσο, πρακτικά το περιθώριο για νέα μέτρα είναι μικρότερο κατά περίπου 270 εκατ. ευρώ. Τόσο είναι το ποσό που χρειάζεται το υπ. Οικονομικών για να υλοποιήσει τη δέσμευσή του για την παράταση μέχρι και το τέλος του χρόνου των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ σε εστίαση, τουρισμό, μεταφορές, θέατρα και κινηματογράφους.

Επαναλαμβανόμενα μέτρα

Από το υπ. Οικονομικών παραδέχονται ότι το πακέτο στήριξης που ανακοινώθηκε είναι σχετικά περιορισμένο. Τονίζουν όμως, ότι καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να επαναληφθούν τα μέτρα για όσο καιρό διαρκέσει η κρίση. Τούτο, με δεδομένο ότι η συνέχιση της στήριξης της οικονομίας καθίσταται τόσο απαραίτητη όσο ήταν και την περίοδο του κορονοϊού. Ειδικότερα, σχεδιάζεται να επαναληφθούν:

» Η επιδότηση του πετρελαίου κίνησης που ισχύει μόνο για τον Απρίλιο και για τους επόμενους μήνες. Το μέτρο εκτός από τη γενικότερη ελάφρυνση θεωρείται ότι βοηθάει και στη συγκράτηση των τιμών αφού μειώνει το μεταφορικό κόστος.

» Το επίδομα καυσίμων που ισχύει για ένα τρίμηνο (θεωρητικά μέχρι και τον Ιούνιο ή μέχρι να εξαντληθεί το ποσό). Ο στόχος είναι να επαναληφθεί και για το τρίτο τρίμηνο του χρόνου, δηλαδή για τους μήνες από Ιούλιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο.

» Να επαναληφθούν -επίσης μέσα στον χρόνο- τα επιδόματα των 200 ευρώ για τα ταξί και τους οικονομικά ευάλωτους. Ειδικά για τους τελευταίους, λόγω της μεγάλης περιμέτρου των δικαιούχων (περίπου 1,7 εκατ. ευρώ) και του σχετικά υψηλού κόστους που φτάνει τα 330 εκατ. ευρώ, αν η κρίση συνεχιστεί και υπάρχει δημοσιονομικός χώρος, θα επαναληφθεί τα Χριστούγεννα.

» Επιπλέον, θα πρέπει να συνεχιστεί και η βασική επιδότηση των τιμολογίων του ρεύματος και του φυσικού αερίου όσο καιρό οι τιμές στα δύο αυτά ενεργειακά προϊόντα βρίσκονται στα ύψη.

Το βλέμμα στις Βρυξέλλες

Παρότι η Ελλάδα έχει το περιθώριο να ανταποκριθεί ταμειακά στις αυξημένες απαιτήσεις (τα διαθέσιμα δεν αναμένεται να μειωθούν κάτω από τα 35 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του χρόνου) σύντομα θα έχει δημοσιονομικό πρόβλημα. Με άλλα λόγια θα πρέπει για να συνεχίσει την πολιτική στήριξης της οικονομίας να αλλάξει τους στόχους σε έλλειμμα και χρέος. Αν δεν περάσει σε πρωτογενές πλεόνασμα το 2023, λόγω χειρότερης επίδοσης της οικονομίας το 2022, δεν θα μπορέσει να βρει δημοσιονομικό χώρο ύψους 2,1 δισ. ευρώ που χρειάζεται για να μονιμοποιήσει έκτακτα μέτρα που ισχύουν για το 2021 και το 2022. Δηλαδή να καταργήσει οριστικά το επίδομα αλληλεγγύης και να μονιμοποιήσει τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3%.

Συνεπώς, θα πρέπει στο πλαίσιο της κοινής δράσης της Ε.Ε. απέναντι στο κύμα της ακρίβειας να δοθεί με κάποιο τρόπο το περιθώριο σε υπερχρεωμένες χώρες όπως είναι η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, να συνεχίσουν να στηρίζουν τις οικονομίες τους. Ο πιο απλός τρόπος είναι αυτός που συζητείται ήδη στους κόλπους της Κομισιόν, δηλαδή η επέκταση της ρήτρας συνολικής διαφυγής και κατ’ επέκταση η αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων και για το 2023. Το μέτρο αυτό για την Ελλάδα λύνει το πρόβλημα για το 2022, αλλά δυσκολεύει τα πράγματα για το 2023 καθώς όσο ισχύει δεν θα μπορούν να εφαρμοστούν μόνιμα μέτρα. Συνεπώς, η οριστική κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και οι μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές θα πάνε για το 2024, δηλαδή την περίοδο μετά τις εθνικές εκλογές.

Ταμείο Αμυνας και Ενέργειας

Η δεύτερη λύση που είναι πιο δύσκολη να εφαρμοστεί σε επίπεδο Ε.Ε. είναι να προχωρήσει η ιδέα για ένα νέο ταμείο για την εξισορρόπηση των τιμών ενέργειας και την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με ένα νέο ευρωομόλογο. Το θέμα απορρίφθηκε σε πρώτη φάση από τη Γερμανία και την Ολλανδία αλλά δεν έφυγε από το τραπέζι. Η Κομισιόν θα επαναφέρει το θέμα μέχρι το τέλος Απριλίου, με μια ολοκληρωμένη πρόταση που θα συζητηθεί ξανά από τα κράτη-μέλη. Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, από τη Σύνοδο Κορυφής στις Βερσαλλίες, είχε σκιαγραφήσει την κατάσταση τονίζοντας ότι οι ανάγκες για την κάλυψη των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή, την ενεργειακή κρίση, τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία με μια κοινή αμυντική πολιτική, είναι τεράστιες. Μάλιστα, τόνισε ότι αν η αύξηση των αμυντικών δαπανών θα είναι κοντά στο 0,6%, τότε το συνολικό σχέδιο για την υλοποίησή του θα χρειαστεί περίπου 2 τρισεκατομμύρια ευρώ.

Μια ακόμη ελπίδα της ελληνικής πλευράς είναι η προώθηση της ιδέας μιας κοινής αμυντικής πολιτικής που φαίνεται να έχει ωριμάσει στους κόλπους της Ε.Ε. Με δεδομένο ότι η Ελλάδα έχει αναλογικά από τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες εντός της Ε.Ε., έχει ήδη καταθέσει την πρόταση, στην οποία ζητά οι αμυντικές δαπάνες της Ε.Ε. (άρα και της Ελλάδας) να μην καταμετρούνται στο έλλειμμα και στο χρέος των κρατών-μελών. Αν το μέτρο ισχύσει, η Ελλάδα θα έχει άμεσα διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο ύψους περίπου 4,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Το ποσό αυτό για την Ελλάδα θα μεγαλώσει περαιτέρω τα επόμενα χρόνια με την υλοποίηση του εξοπλιστικού προγράμματος που έχει ανακοινωθεί και περιλαμβάνει φρεγάτες αεροπλάνα και άλλα…

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις 

Ειδήσεις σήμερα

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr