Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ

Οι θυσίες που θα κληθούν να πληρώσουν οι Ρώσοι πολίτες για την υλοποίηση των γεωπολιτικών σχεδίων του ηγέτη τους αντανακλώνται στην ιστορική πτώση του ρουβλίου 6% έναντι του δολαρίου (η ισοτιμία προσέγγισε τα 90 έναντι του αμερικανικού νομίσματος και 100 έναντι του ευρώ) και στην πτώση των μετοχών έως 45% στο χρηματιστήριο της Μόσχας, όπου αργότερα οι απώλειες σταθεροποιήθηκαν στο 29%. Οι δύο μεγαλύτερες ρωσικές τράπεζες Sberbank και VTB, που αποτελούν στόχο των Δυτικών κυρώσεων, είδαν τις μετοχές τους να κάνουν βουτιά 46% και 37%. Κι αυτό, παρ’ ότι πριν από την έναρξη της συνεδρίασης η ρωσική κεντρική τράπεζα εξήγγειλε παρεμβάσεις στην αγορά με ένεση συναλλαγματικής ρευστότητας στα ρωσικά ιδρύματα, προκειμένου αυτά να μην καταρρεύσουν. Από το ρωσικό χρηματιστήριο «χάθηκαν» περίπου 250 δισ. δολάρια σε μετοχικές αξίες, ενώ η κεντρική τράπεζα διαβεβαίωσε ότι θα χρησιμοποιήσει όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να αντιμετωπίσει την αναταραχή. Προς το παρόν, πάντως, δεν έγινε νύξη για capital controls, όπως αυτά που επιβλήθηκαν στην Ουκρανία.

Στον υπόλοιπο κόσμο εκτοξεύτηκαν στα ύψη οι τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του χρυσού, των βασικών τροφίμων και των μεταλλευμάτων λόγω της αβεβαιότητας για τη διάρκεια του πολέμου, την έκβασή του και των συνεπειών του στην παγκόσμια γεωπολιτική, επισιτιστική και βιομηχανική ασφάλεια.

Το φυσικό αέριο σημείωσε εκρηκτική άνοδο 50% λόγω της κυριαρχικής θέσης της Ρωσίας στον κλάδο και της απουσίας άμεσων εναλλακτικών πηγών για τους Ευρωπαίους. Είναι ενδεικτικό ότι από τη μια μέρα στην άλλη η τιμή της μεγαβατώρας στον βασικό ευρωπαϊκό κόμβο των ολλανδικών συμβολαίων (ΤΤF) αυξήθηκε από τα 81 στα 134,7 ευρώ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους καταναλωτές. Παράλληλα, η τιμή της γερμανικής ηλεκτρικής ενέργειας Μαρτίου εκτινάχθηκε 31%.

Σε αυτό το κλίμα οι τιμές του πετρελαίου ξεπέρασαν τα 100 δολάρια για πρώτη φορά από το 2014. Ειδικότερα, το συμβόλαιο Απριλίου του Μπρεντ της Βόρειας Θάλασσας εκτινάχθηκε κατά 8,5% ή 8,2 δολάρια, με την τιμή του να ξεπερνά τα 105 δολάρια το βαρέλι στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Παρομοίως, το αμερικανικό WTI Απριλίου σημείωσε άνοδο 8,3% ή 7,7 δολάρια, αγγίζοντας κι αυτό τα 100 δολάρια το βαρέλι, συγκεκριμένα τα 99,6.

«Βασικά, δεν υπάρχει κανένα σενάριο που να προεξοφλείται στην αγορά, διότι είναι αδύνατο να προεξοφληθεί κάτι πλήρως. Αυτό είναι πάντα το χειρότερο πλαίσιο συνθηκών. Τα άσχημα νέα είναι ένα πράγμα. Τα άσχημα νέα με πρακτικά άγνωστα αποτελέσματα είναι ένα άλλο», περιέγραψαν την κατάσταση αναλυτές της IG Markets.

Ετσι, δεν αποτέλεσε έκπληξη ότι οι τιμές σιταριού σημείωσαν άνοδο για τρίτη ημέρα και διαμορφώθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων εννέα ετών, ενώ η τιμή του καλαμποκιού σκαρφάλωσε σε υψηλό οκτώ μηνών. Ενδεικτικά, το συμβόλαιο σιταριού του Μαΐου εκτινάχθηκε 5,7%, η τιμή του καλαμποκιού 4,7% και το futures σόγιας του Μαΐου 1,6%. «Η αβεβαιότητα αναφορικά με τις ρωσικές προμήθειες τους επόμενους μήνες έχει ωθήσει τους εμπόρους να κρατήσουν τα σιτηρά τους στις αποθήκες παρά να τα στείλουν στο εξωτερικό», ανέφεραν αναλυτές commodities στην ING.

Βασικά βιομηχανικά μέταλλα, όπως το νικέλιο και το αλουμίνιο, σκαρφάλωσαν σε υψηλό 10ετίας και περισσότερο, σε μια αγορά που ήδη αντιμετώπιζε διαταραχές λόγω της πανδημίας. Το αλουμίνιο βρέθηκε να σημειώνει άλμα 4,8% στα 3.449 δολ. ο τόνος στο London Metal Exchange, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ του από το 2008. Παράλληλα, το νικέλιο στο μεταξύ σκαρφάλωσε στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011, στα 25.285 δολάρια ο τόνος. Με αγωνία περιμένουν οι ειδικοί αν η Ρωσία θα διακόψει την αποστολή ράβδων αλουμινίου στην Ευρώπη.

Βουτιά στα χρηματιστήρια, «καταφύγιο» ο χρυσός

Η φυγή κεφαλαίων από τα χρηματιστήρια οδήγησε τους επενδυτές στα ευγενή μέταλλα. Ο χρυσός, το κατεξοχήν ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο, σημείωσε άνοδο κατά 2,6% ή 50 δολάρια με την τιμή του στα περίπου 1.960 δολάρια η ουγγιά, ενώ ακόμα περισσότερο ενισχύθηκε το ασήμι, με 3,27% στα 25,5 δολάρια. Ανοδος 4,8% και για το παλλάδιο, στα 2.561 δολάρια η ουγγιά.

Το δολάριο, το θεωρούμενο κατεξοχήν ασφαλές καταφύγιο στη διάρκεια περιόδων γεωπολιτικής αναταραχής, ενισχύθηκε κατά 1,3% έναντι του ευρώ, ενώ άνοδο σημείωσε και το γεν.

Ομαδική βουτιά εύρους 1,7%-4% σημείωσαν τα χρηματιστήρια Ευρώπης (Φρανκφούρτη, Σίτι, Παρίσι, Μιλάνο, Μαδρίτη), Ασίας-Ειρηνικού (Σαγκάη, Χονγκ Κονγκ, Σεούλ, Αυστραλία), όπως και οι δείκτες της Γουόλ Στριτ. Ακόμη μεγαλύτερες απώλειες της τάξης του 8%-12% είχαν τα βασικά κρυπτονομίσματα (Bitcoin, Ethernet).

Mικρή παρηγοριά μέσα στη γενική κατήφεια η μείωση του κόστους δανεισμού της ευρωζώνης, που ευνόησε και το ελληνικό 10ετές ομόλογο (μείωση απόδοσης στο 2,58%, κατά τέσσερις μονάδες βάσης). Πτώση στο 1,9% σημείωσε και η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου.  .